De release van first-person shooter Atomic Heart is door diverse gamers met plezier ontvangen, maar door vage banden met Rusland en weifelende statements van de ontwikkelaar is er ook controverse ontstaan. Sommigen roepen op tot een boycot van de game. We zetten op een rijtje wat we op moment van schrijven allemaal weten.

De game speelt zich in een alternatief Sovjet-Unie in de jaren 50 van de vorige eeuw, waarbij de USSR een soort technologische utopie is geworden met robots die mensen op hun wenken bedienen. Dit zou je mogelijk als Russische propaganda kunnen zien, maar in de game blijkt de utopie al snel niet zo fijn als het lijkt. Op Bioshock-achtige wijze wordt de duistere kern achter alle pracht en praal blootgelegd.

Het verhaal van de game is dan ook niet de grootste bron van controverse. De banden met Rusland en de mogelijke geldstroom naar de Russische economie is voor velen een groter probleem.

©GMRimport

Russisch

Hoe Russisch ontwikkelaar Mundfish precies is, blijft een prangende vaag. Op dit moment is er geen verwijzing naar Rusland te vinden op de website van de studio, dat nu in Cyprus is gevestigd. Men zegt werknemers van over de hele wereld te hebben. Wel lijkt het duidelijk dat de studio ooit begon in Moskou. Volgens Eurogamer wordt het spel in Russische media steevast aangeduid als een Russische game. In een studiotour uit 2019 op

zegt leveldesigner Richard Gray dat Mundfish hem contacteerde om aan de game te werken en toen zei: “We zitten in Rusland, Moskou.”

Wanneer en waarom de studio naar Cyprus zou zijn verhuisd, is niet duidelijk. Dat zou kunnen zijn om de oorlog of mobilisatie te ontvluchten, of om de economische sancties tegen Rusland te omzeilen. Cyprus is vaker een uitvalsbasis voor Russische bedrijven gebleken dankzij een makkelijk migratieproces en lage belastingen. Mundfish geeft hier verder geen duidelijkheid over.

Standpunt

Ook onduidelijk is het standpunt van Mundfish omtrent de oorlog in Oekraïne. De studio plaatste begin dit jaar een algemeen statement op Twitter dat Mundfish voor vrede is en tegen geweld, en dat de ontwikkelaar in principe niet reageert op politieke of religieuze zaken. Wat de studio er nou echt van vindt, wordt daar niet duidelijk van. Je kunt het lezen als een statement tegen de oorlog, maar ook als een mening dat Oekraïne zich over zou moeten geven. 

De onduidelijkheid over de Russische afkomst en het standpunt omtrent de oorlog, zorgt ervoor dat veel gamers de zaak niet vertrouwen. Als er niks te verbergen was, zou Mundfish dat immers duidelijk kunnen zeggen. Tegelijkertijd zou het gevaarlijk kunnen zijn voor werknemers om zich negatief uit te laten over Rusland en de oorlog, zeker als zij zelf nog in Rusland wonen of daar bijvoorbeeld familieleden hebben. Kritiek wordt in Rusland niet snel geaccepteerd.

Geldschieter

Wel duidelijk is dat GEM Capital een van de geldschieters is van Mundfish. Dit investeringsbedrijf - dat ook op Cyprus zit - werd opgericht door Anatoliy Paliy, een voormalig leidinggevende bij Gazprom, het Russische staatsbedrijf. Dit is geen geheim: Mundfish wordt bij naam genoemd in de portfolio van GEM Capital, net als bijvoorbeeld Owlcat Games, maker van de Pathfinder-serie.

Deze banden met de Russische staat zijn voor velen opvallend en een mogelijke reden om de game te boycotten. Als het spel veel geld verdient, gaat er immers veel geld naar deze investeerder. Dat geld zou mogelijk via de Russische economie weer direct gebruikt kunnen worden om wapens te kopen voor gebruik in de oorlog.

Natuurlijk is de game al langer in ontwikkeling: Mundfish werd in 2017 opgericht en Atomic Heart is de eerste game van de studio. De ontwikkelaar kon niet voorzien dat de oorlog in Oekraïne vorig jaar zou uitbreken. Tegelijkertijd is de oorlog eigenlijk al langer aan de gang, sinds Rusland in 2014 de Krim annexeerde en er ook in het oosten van Oekraïne gevechten uitbraken.

©GMRimport

Reacties

Voor componist Mick Gordon, ook bekend van de soundtracks van Doom en Wolfenstein, was er in ieder geval genoeg reden om af te zien van het salaris dat hij ontving voor zijn werk aan Atomic Heart. Hij heeft aangekondigd dat hij het geld doneert aan het Rode Kruis voor hulp aan Oekraïne.

Ondertussen wordt ook de game zelf uitgeplozen en wordt er gewezen op mogelijk controversiële inhoud. Er wordt bijvoorbeeld gezegd dat de wulpse robottweeling die veel in de marketing van de game wordt gebruikt, ongekend veel lijkt op de Oekraïense politica Joelia Tymosjenko. Anderen wijzen erop dat deze haardracht sowieso populair is in landen als Oekraïne en Rusland. Het is de zogenoemde ‘Russian braid’.

Daarnaast kan de vertoning van een racistische tekenfilm op een van de televisies in de game op kritiek rekenen. Op een tv is een aflevering van de echt bestaande Sovjet tekenfilm ‘Nu, Pogodi!’ te zien, waarin een racistische karikatuur wordt gebruikt. Je zou kunnen zeggen dat dit soort tekenfilms heel normaal waren in het tijdperk waarin de game zich afspeelt, en dat het dus logisch is dat zoiets op tv te zien is. Mundfish heeft inmiddels excuses aangeboden en beloofd om het karikatuur uit de game te verwijderen.

Als het aan Oekraïne ligt, wordt de verkoop van Atomic Heart stilgelegd. Het ministerie van digitale transformatie van het land heeft Sony, Microsoft en Valve opgeroepen om in te grijpen. Er wordt gewaarschuwd dat spelersdata mogelijk naar organisaties in Rusland gestuurd kan worden en dat de opbrengsten in potentie bijdragen om de oorlog in Oekraïne voort te zetten.

Vooralsnog hebben deze bedrijven niet gereageerd op de Oekraïense oproep. Het lijkt onwaarschijnlijk dat de game hierom uit de schappen zal verdwijnen. Het spel is daarnaast ook verkrijgbaar via Game Pass, de abonnementsdienst van Microsoft. Voorlopig is het dus aan consumenten zelf om te oordelen over deze controverses en een eigen afweging te maken.

De reacties onder dit artikel zijn tijdelijk uitgeschakeld. Morgenochtend zijn ze weer beschikbaar.

Deep Silver en Warhorse Studios hebben bekendgemaakt welke content Kingdom Come Deliverance 2-spelers in de loop van het jaar voor de game kunnen verwachten.

Zo zal aankomende lente een aantal gratis updates verschijnen, waaronder een 'kappersfeature' om het uiterlijk van het hoofdpersonage te veranderen, een Hardcore-modus voor nog meer uitdaging en paardenraces. Gedurende de rest van het jaar zullen er diverse gratis updates uitkomen om de game te verbeteren.

In de loop van de zomer verschijnt de betaalde uitbreiding 'Brushes with Death'. Hierin helpt hoofdpersonage Henry een artiest met een twijfelachtig verleden. Ook in het najaar volgt een betaalde uitbreiding, ditmaal met de naam 'Legacy of te Forge', waarin spelers de smidsafkomst van Henry verkennen. Tot slot zal ook volgende winter een betaalde uitbreiding verschijnen in de vorm van 'Mysteria Ecclesia', waarin spelers de intriges van het Sedlec-klooster achterhalen.

De hierboven genoemde betaalde uitbreidingen maken onderdeel uit van de uitbreidingspas van de game, die ook bij de Gold Edition van het spel zit. Deze Gold Edition kost 79,99 euro.

Kingdom Come Deliverance 2 is het vervolg op de in 2018 verschenen eerste game en laat spelers terugkeren naar het Centraal Europa van de vijftiende eeuw - de game speelt zich na het eerste deel af. Spelers besturen Henry, de zoon van een smid, die in een duizelingwekkend verhaal van wraak, bedrog en zelfontdekking terechtkomt.

De game speelt zich af in het Boheems Paradijs, een echte locatie die nog altijd bezocht kan worden in de Tsjechische Republiek. Zo zijn er het majestueuze Kasteel Trosky en de mijnstad Kutná Hora. Het gameplayconcept van het origineel, waarin de wereld realistisch op de acties van de speler reageert, blijft intact. Wel is het vechtsysteem op de schop gegaan, en zijn er nu ook nieuwe wapens voor op afstand, zoals kruisbogen en vroege vuurwapens.

Kingdom Come Deliverance 2 komt op 4 februari naar pc (Steam en Epic Games Store), PlayStation 5 en Xbox Series X en S. Onlangs bleek nog dat het spel volgens de makers het langste script voor een game ooit heeft.

Marvin Toepoel ging onlangs aan de slag met de game, zoals te lezen valt in de preview: "De rijke natuur van Bohemen komt nog veel beter tot zijn recht dan in het eerste deel, met dank aan sterk verbeterde graphics en belichting. Het geheel draait op PS5 soepel op 60 fps. Vanaf minuut één is ook duidelijk dat Warhorse Studios KCD2 een stuk beter heeft afgewerkt dan zijn voorganger. Npc’s bewegen natuurlijker en het handjevol bugs dat we tegenkomen is zo minimaal dat je goed op moet letten om er überhaupt iets van mee te krijgen (op twee crashes na). Waar deel één na zijn release nog maanden aan patches nodig had, lijkt het vervolg al voor release in een betere staat te verkeren."

Het importtarief dat de Verenigde Staten op in Mexico gemaakte producten gaat leggen, kan er voor zorgen dat de prijs van games gaat stijgen - uiteindelijk mogelijk zelfs globaal.

De huidige Amerikaanse president Donald Trump heeft aangegeven vanaf februari een handelstarief van 25 procent op producten uit Canada en Mexico te leggen die in de VS verkocht worden. Dat zou kunnen betekenen dat deze producten qua prijs gaan stijgen in dat land, om er voor te zorgen dat bedrijven deze tarieven kunnen betalen zonder in te leveren op hun verdiensten.

Mat Piscatella, de over het algemeen goed geïnformeerde executive director van gamemarketonderzoeksinstelling Circana (NPD), claimt dat deze importtarieven een negatief effect op gameprijzen kunnen hebben. Veel fysieke games die in de Verenigde Staten worden verkocht, worden namelijk in Mexico samengesteld.

Dit zou dus als effect kunnen hebben dat gameprijzen omhoog gaan - zowel voor fysieke als digitale games, aangezien gamebedrijven de prijzen van digitale games mogelijk gelijk zullen willen houden met fysieke games. Om de situatie overal gelijk te houden, is het mogelijk dat uitgevers de prijzen wereldwijd verhogen. De importtarieven kunnen er volgens Piscatella ook voor zorgen dat er minder games fysiek zullen uitkomen.