2007 was een uitzonderlijk mooi jaar voor gamers. We werden getrakteerd op games als Call of Duty 4: Modern Warfare en Super Mario Galaxy en franchises als Mass Effect, The Witcher en Assassin’s Creed werden geboren. Afgelopen zondag was het ook nog eens een decennium geleden dat Naughty Dog op de proppen kwam met de Uncharted-serie en daarmee menig gamershart stal.
Naughty Dog is sinds de eerste PlayStation al een van de steunpilaren van Sony. Op de PsOne gaf het de fabrikant een gezicht met Crash Bandicoot en het kleurrijke duo Jak en Daxter waren platformiconen op de PlayStation 2. Grafisch is de ontwikkelaar altijd vooruitstrevend geweest en met de komst van de destijds waanzinnig krachtige PlayStation 3 wist Naughty Dog de lat weer hoger te leggen. In tegenstelling tot PS3-games als Resistance, was Uncharted: Drake’s Fortune niet grauw en grijs, maar ontzettend kleurrijk. Belangrijker nog, het was een van de eerste games die de grens tu en film en game deed vervagen.
Sic Parvis Magna
In Drake’s Fortune ontmoeten we de avonturier Nathan Drake, een afstammeling van ontdekkingsreiziger en piraat Sir Francis Drake. Zijn over-over-overgrootvader heeft hints achtgelaten naar de schat van El Dorado. Opvallend aan Nathan is dat hij vooral wordt neergezet als een sympathieke en geloofwaardige Amerikaan die zelfs als hij wordt beschoten nog een geestige opmerking maakt. Ook zijn sigaar rokende mentor Sully en uiteindelijke liefde Elena Fischer hebben fantastisch ingevulde persoonlijkheden door de stemacteurs, die overigens ook de motion capture onder handen namen. Het feit dat niet alleen de fantastische stem van Nolan North, maar ook zijn bewegingen in de game zijn verwerkt, maakte het geheel voor die tijd ontzettend filmisch. Uncharted: Drake’s Fortune was een van de eerste games waarin je even vergeet dat je niet naar een Indiana Jones-achtige film, maar een game zit te kijken.
Hoewel de game voor 2007 revolutionair was, heeft het de tand des tijds niet goed doorstaan. Dit valt vooral op door de ietwat houterige gameplay van de game, die vanwege zijn repetitie soms wat kritiek kreeg. Meerdere cover-based shooters pakten vuurgevechten namelijk beter aan en bevatten meer variatie dan de hordes vijanden in Drake’s Fortune. Het werpen van granaten met de Sixaxis-besturing voelde daarbij erg onhandig. Klimmen is ook een fundamenteel onderdeel van de game en volgt een vrij lineair pad, waarbij hangen aan een richel met een mooie waterval in de achtergrond een fijn vakantiegevoel opwekt.
Dit gevoel is eigenlijk aanwezig in de gehele game. De charismatische personages en de echte geschiedenis van Sir Francis Drake dragen bij aan het avontuurlijke gevoel van het spel, ondanks dat de gameplay niet overal dezelfde hoogten bereikt. Drake’s Fortune was in ieder geval goed genoeg voor een vervolg en die kwam er dan ook.
Meesterwerk
Uncharted 2: Among Thieves is op alle fronten vele malen beter dan zijn voorganger en wordt als een waar meesterwerk gezien. Nathan, Sully en Elena keren terug en de even sarcastische als verleidelijke Chloe Frazer, die zo nu en dan haar biezen pakt als het haar uitkomt, blijkt een waardevolle toevoeging aan de cast. Among Thieves geeft de relaties tu en deze personages iets meer de ruimte en het verhaal over Shambala en de mysterieuze Chintamani Stone is wederom geloofwaardig. De game zit vol met fantastisch geacteerde dialogen en grappige interacties tu en Drake en de anderen. Slechteriken Harry Flynn en vooral Zoran Lazarević dragen hier aan bij door behoorlijk dreigend overkomen en de groep uiteraard constant op de hielen te zitten.
Het tempo waarin dit gebeurt is een andere factor die Uncharted 2 zo goed maakt. De game voelt aan als een perfecte achtbaanrit die op de juiste momenten gas terugneemt, zoals de aankomst in het Tibetaanse dorpje, of juist alle remmen loslaat. Among Thieves kent daarnaast een aantal van de meest krankzinnige momenten die we ooit in games hebben mogen meemaken. Een bloedstollende achtervolging met een tank, een helikopter die het gebouw waarin Drake en Chloe zich begeven met de grond gelijk maakt en natuurlijk de zijn momenten die we nooit meer vergeten. Deze setpieces zorgen er ook voor dat spelers worden meegenomen op een reis rondom de wereld, waarin jungles, sneeuwlandschappen, vervallen steden en oude tempels niet ontbreken. Daarbij moet niet vergeten worden dat de game destijds grafisch ongeëvenaard was.
Ook Among Thieves kreeg achteraf wat kritiek vanwege de vele schietscènes, maar de game presenteert ze in ieder geval een stuk afwi elender dan in het origineel. Vijanden met riot shields dwingen je uit dekking en platformen en schieten wordt zo gecombineerd dat je soms hangend aan een lantaarnpaal vijanden moet afweren. Over het algemeen voelt Uncharted 2 gestroomlijnder aan dan het eerste deel, wat de nieuwe multiplayermodus zo aantrekkelijk maakte. De meeste modi bestaan uit vijf tegen vijf spelers en integreren klimmen en klauteren op zo’n manier dat de gameplay vrij uniek is ten opzichte van andere multiplayershooters.
In de schaduw
Uiteindelijk was het de weergaloze singleplayermodus van Uncharted 2 die PlayStation 3-consoles verkocht. Zelfs Naughty Dog had moeite met het overtreffen van dit avontuur. Er wordt weleens gezegd dat Uncharted 3: Drake’s Deception werd ontwikkeld door een B-team vanwege de ontwikkeling The Last of Us, maar dat doet de game absoluut tekort. De wi elvallige ontvangst komt vooral omdat het verhaal vrij traag op gang komt en er werd voortgebouwd op het vorige deel, in plaats van echt te innoveren. Wel bevat Drake’s Deception wederom een aantal van de absolute hoogtepunten uit de serie, waarvan de bizarre scènes waarin Drake aan een vrachtvliegtuig hangt, of probeert te ontsnappen uit een gigantisch cruiseschip, indruk maken.
Waar de game ook goed in slaagt zijn de persoonlijkere momenten rondom Nathan Drake. Voor de finale van het loopt de wanhopige avonturier ijlend door de Rub al-Khali-woestijn, wat een oplevert waarin hij zijn leven overdenkt. Ook wordt zijn relatie met Sully uitgediept door in het verleden te duiken en de spanning tu en de twee op te voeren vanwege Drake, die zijn geliefden constant in gevaar brengt. Het zijn momenten waarop Naughty Dog laat zien waar het goed in is, al is Uncharted 3 gedoemd om te leven in de schaduw van zijn voorganger.
De wi elende ontvangst van fans kwam wellicht ook doordat de moeheid rondom de serie toesloeg. Eind 2011 kwam ontwikkelaar Sony Bend nog met Uncharted: The Golden Aby voor PlayStation Vita. De prachtige handheldtitel was verre van een slechte game, maar haalde als voorloper op de trilogie niet het niveau van de originele games. Uncharted was na vier games knallen, puzzelen en klimmen toe aan een pauze.
A Thief’s End
In 2014 werd Uncharted 4: A Thief’s End aangekondigd voor PlayStation 4. Na wat onenigheden binnen Naughty Dog werd duidelijk dat schrijfster en creatief regi eur Amy Hennig en regi eur Justin Richmond werden vervangen door Bruce Straley en Neil Druckmann, die al ervaring op hadden gedaan met The Last of Us. Hoewel het verlaten van Hennig werd betreurd door velen, was het slotstuk van Nathan Drake’s avontuur in goede handen. In Uncharted 4 is Drake gelukkig getrouwd met Elena en heeft hij zich voorgenomen het avontuurlijke leven achter zich te laten. Zijn welverdiende rust wordt verstoord wanneer zijn vermiste broer Sam uit het niets opduikt met een serieus probleem.
Dit is de opzet voor een game die bijzonder dicht in de buurt komt van het legendarische tweede deel. Door de bijzondere relatie die wezen Nathan en Sam vroeger hadden, is Nathan’s broer een meer dan waardevolle toevoeging aan het verhaal. Hun zoektocht, die ditmaal draait om de schat van beruchte piraat Henry Avery, zit vol met verwijzingen naar de vorige titels en de heerlijk huiselijke sfeer wanneer Elena en Drake samen op de bank zitten bewijst hoe sterk een relatie tu en virtuele personages kan zijn. Als grafische mijlpaal zet Uncharted 4 daarbij nog een stap richting fotorealistische gezichten en indrukwekkende omgevingen in het algemeen. Of het nu een ringstaartmaki is die Drake vraagt om een appel of de oude piratenstad waarin hij terechtkomt, A Thief’s End is op elk moment prachtig.
Op het gebied van gameplay werden ook een aantal belangrijke stappen gezet. Vooral de mix tu en schieten, klauteren en puzzelen is een stuk meer gebalanceerd dan vorige delen en de kracht van de PlayStation 4 zorgt voor meer grote omgevingen. De Jeep-scène in Madagaskar geeft spelers voor het eerst in de franchise een echt gevoel van vrijheid. Ook de climax van dit gebied, waarin Nathan al schietend door de modder wordt gesleept, staat in het geheugen van gamers gegrift. Nog steeds is de gameplay niet perfect, aangezien de creatief ingezette grijphaak iets te veel aan bod komt en de broers constant moeten slepen met houten kisten, maar over het algemeen speelt de game verschrikkelijk fijn. Uncharted 4 is het einde dat Nathan Drake als personage verdient en een afsluiter van een meesterlijke serie.
Nieuwe verhalen
Naughty Dog kwam dit jaar nog met een uit de hand gelopen uitbreiding op de game, Uncharted: The Lost Legacy. Hoewel het uiteraard voortbouwt op de fundamenten van het vierde deel, zijn Chloe Frazer en voormalig slechterik Nadine Ro uitstekende hoofdrolspeelsters. The Lost Legacy is wat dat betreft een mooi voorbeeld van hoeveel verhalen en avonturen het Uncharted-universum nog rijk is, ook al heeft Drake zelf zijn avonturier choenen uitgetrokken. Het zou ons dan ook niets verbazen als de serie over een paar jaar weer terugkeert, met nieuwe schatten, dreigende boeven en nog niet in kaart gebrachte omgevingen.