De ROG Ally verslaat de Steam Deck alleen bij vlagen
Er zitten aardig wat haken en ogen aan Asus’ handheld-pc
Nadat Valve met de Steam Deck een nieuwe markt voor draagbare game-pc’s aanboorde, was het slechts een kwestie van tijd voordat andere fabrikanten op de proppen kwamen met concurrerende handhelds. Asus doet als een van de eersten een duit in het zakje met de ROG Ally, een Windows-handheld met specificaties bedoeld om de Steam Deck af te troeven.
In tegenstelling tot de Steam Deck wordt de ROG Ally in fases uitgerold. In de Benelux verschijnt op 13 juni het vlaggenschipmodel met de hoogste specificaties en een adviesprijs van 799 euro. Dat is een tik duurder dan Valve’s aanbod, dat aftopt op 679 euro. Pas ergens in het derde kwartaal van dit jaar volgt een aanzienlijk zwakker model van de ROG Ally, met een verwachte adviesprijs rond de 599 dollar.
Geen oled, wel doelgericht lcd
Los van onderling verschillende prestatiedrang komen alle ROG Ally’s in grofweg hetzelfde pakket. In dit geval blijkt dat een nette 608 gram aan gametablet, met een 7 inch groot 1080p-touchscreen op nota bene 120 hertz. De Ally is wat zwaarder dan een Nintendo Switch en iets lichter dan een Steam Deck, maar biedt qua scherm het dubbele van wat beide populaire handhelds voorschotelen: 720p op 60 hertz.
Het display in de ROG Ally belooft met 500 nits ook weer wat helderder dan de Steam Deck te zijn, met bovendien voldoende sRGB-kleurrealisme. Het scherm is aanzienlijk scherper en impactvoller dan dat van de Deck, maar berust zich helaas nog wel op een lcd-paneel. De keuze voor oled had Asus gesierd — met diens ultrabooks zet de partij daar al langer op in — maar 120 hertz-capabele panelen op 7 inch waren schijnbaar niet meer te verkrijgen. Het is vooral de Steam Deck waar Asus slinks vuur op opent, niet de oled-versie van de Switch.
Hardere waren dan de Deck
Tegenover de meerprijs van de ROG Ally belooft Asus dus vooral meer hardwaretechnische luxe. In grote lijnen lijkt de handheld op een futuristische, witte Steam Deck, maar ook onder de motorkap schuilt aanzienlijk modernere waar. De krachtigere ROG Ally-variant draait op AMD’s Ryzen Z1 Extreme-apu, welke als een vrij directe opvolger van AMD’s Van Gogh-apu — bekend van de Steam Deck — gezien kan worden.
De Ryzen Z1 Extreme levert acht processorkernen op AMD’s Zen 4-architectuur, waar de Steam Deck het doet met vier stuks op Zen 2. Het grafische component bestaat ditmaal uit twaalf werkgroepen aan RDNA 3, tegenover acht werkgroepen op RDNA 2. De non-Extreme versie snijdt een goed deel van die rekenclusters af (tot zes cpu-kernen en vier gpu-clusters), maar beide Ryzen Z1s kunnen op 30 watt tot twee keer zo veel verbruiken als de enkele chip die AMD voor Valve afbakte.
Met de modernere apu-architectuur van de ROG Ally komen ook andere mooie mogelijkheden voor de hardware vrij. Zo draait de geïntegreerde ssd op de snellere PCIe 4.0-interface, pakt de handheld Wi-Fi 6E-ondersteuning mee en is de LPDDR5-snelheid verhoogd naar een behoorlijke 6.400 MT/s. Daarnaast ondersteunen de Ryzen Z1’s ook de AVX-512-instructieset, waardoor de compatibiliteit met bijvoorbeeld emulators hevig verbeterd wordt. Stuk voor stuk mooi meegenomen beloftes voor een veelzijdige handheld-pc.
In ruwe rekenkracht en features troeft de zwaarste ROG Ally de Steam Deck absoluut af, zij het soms ten koste van het rendement — waarover later meer. Op papier heeft Asus simpelweg meer te bieden dan de Steam Deck, al is dat ook grotendeels te danken aan AMD’s innovaties. De vraag is vooral hoe Asus al die beloftes verpakt tot een handzame spelcomputer.
Asus ROG Ally (2023, Ryzen Z1 Extreme) - Technische specificaties
Besturingssysteem Windows 11 Home
APU AMD Ryzen Z1 Extreme Zen
CPU 8 kernen / 16 threads Zen 4 (tot 5,1 GHz, 24 MB cache)
GPU 12 werkgroepen RDNA 3 (tot 2,7 GHz)
Geheugen 16 GB LPDDR5 (6.400 MT/s)
Opslag 512 GB NVMe SSD (PCIe 4.0 x4), M.2-2230
Scherm 7″ lcd-touchpaneel, 7 ms responstijd (GtG)
Resolutie 1920 bij 1080 pixels (full hd)
Beeldverversing 120 Hertz
Schermhelderheid 500 nits
Controller-invoer Xbox-standaard + 2 programmeerbare flippers
Additionele invoer 6-assige gyroscoop
Accu 40 WHr lithium-ion
Luidsprekers Smart AMP stereo speakers
Poorten 3,5 mm audio-uit, USB-C (incl. XG Mobile-ondersteuning)
Draadloos Bluetooth 5.2, Wi-Fi 6E (802.11ax)
Optionele opslag Uitbreidbaar met microSD-kaart (UHS-II)
Gewicht 608 gram
Afmetingen 280 x 111 x 21,2 millimeter (breedte x diepte x hoogte)
Inbegrepen usb-c-stroomadapter, kartonnen standaardje
Windows 11, inclusief gehannes
Asus neemt met de ROG Ally een andere route dan de Steam Deck, welke als doelgerichte Linux-machine gebouwd werd. De Ally-systemen komen standaard met een onbeperkte versie van Windows 11, uiteraard verrijkt met wat doelgerichte soft- en firmware vanuit Asus. Zie het als een fraaie ROG-laptop, maar dan in de mal van een gametablet.
Met behulp van een unieke sneltoets navigeert de handheld gemakkelijk naar een eigen launcher, de ROG Armoury Crate SE, wat een soort thuispagina voor de console moet vormen. Een andere sneltoets vouwt een programmeerbaar snelmenu open, met hotkeys voor zaken als schermresolutie en -verversing, AMD’s Radeon Super Resolution-upscaling en verschillende controllerprofielen.
Asus’ eigen interfaces wankelen soms nog in stabiliteit, maar maken de ROG Ally relatief handzaam in gebruik. Dat komt doordat de Armoury Crate-functionaliteiten vooral verschillende Windows-interfaces omzeilen. Vanzelfsprekend werkt zo’n desktopomgeving soms wat moeizaam op het scherm van 7 inch. Een game opstarten of de beeldverversing verlagen gaat in een handomdraai, waar de oriëntatie door Windows-menu’s, OneDrive-notificaties en taakbeheer met regelmaat wat touch-frustratie opwekt.
Die momenten doen vooral verlangen naar de handheldversie van Windows 11, waar Microsoft intern mee zou experimenteren. Vooralsnog blijft dat concept bij een hackathon-probeersel en zit de ROG Ally momenteel opgescheept met een soms wat ongemakkelijk besturingssysteem. Het is geen onontkoombaar obstakel, maar het siert Asus’ handheld ook niet bepaald.
Met Windows als standaardplatform stelt de ROG Ally zich wel uitzonderlijk flexibel op. Zonder problemen pakt de handheld je backlog op de Epic Games Store of Xbox Game Pass mee, naast uiteraard ook Steam. Die brede inzetbaarheid gaat echter wel ten koste van een stukje gebruiksgemak; de Steam Deck biedt met SteamOS een aanzienlijk gestroomlijndere en meer ‘consoleachtige’ ervaring. Beide apparaten genieten grofweg dezelfde compatibiliteit met andere apparatuur, via Bluetooth en hun usb-c-poort.
Een net-niet chassis
Datzelfde sentiment gaat ook op voor de wijze waarop de ROG Ally vervaardigd is. In grote lijnen staat dezelfde basis als de Steam Deck, maar het ligt allemaal toch net wat minder lekker in de hand. De Ally is weliswaar een tikkeltje lichter dan de Deck, maar laat zich minder stevig vastgrijpen op de lange duur. Met diens ietwat plattere vorm biedt de Ally minder oppervlak om handpalmen tegenaan of omheen te klemmen, met soms wat ongemakkelijke grepen tot gevolg.
Het apparaat zelf is robuust genoeg gebouwd om veilig mee op reis te nemen, maar mist wat verfijning in de details. Weliswaar heeft Asus nagedacht over toffe reliëfpatroontjes, “zwaartekrachtloze koeling” en loeifelle rgb-accenten, maar bijvoorbeeld de knoppen en pookjes voelen vaak wat goedkoper dan je zou verwachten. Vaak steekt de input net niet consolewaardig af.
De extra M-toetsen achterop generen nog wel eens een schel klinkende ‘ping’, terwijl de joysticks en trekkers toch minder tactvol overkomen die van de Deck of een Xbox-controller. Klein bier, maar het moet gezegd worden. Asus verzekert dat vrijwel elke knop of trekker gegarandeerd 10 miljoen activeringen overleeft, maar bij gebruik doet het eerder denken aan de Steam Controller dan de Steam Deck.
De ROG Ally houdt verder grotendeels vast aan de gestandaardiseerde input van de Xbox-controller, bijgestaan door twee vrij programmeerbare flippers en eerdergenoemde menutoetsen en touchscreen. Het gros van de gebruikers komt daarmee prima uit de voeten, maar de Steam Deck biedt aanzienlijk meer besturingsmogelijkheden aan. Zeker voor controllers lastigere games, zoals klassieke strategiespellen, raken daardoor mogelijk in de knoop met de beperkte input van de Ally.
Niet alleen mist de ROG Ally de twee haptische touchpanelen van de Deck, Asus’ platform kent geen gemeenschappelijke marktplaats voor het delen van handige controllerprofielen. Mocht de standaard invoerinstellingen niet werken met een specifieke game of applicatie, dan dien je dat geheel zelfstandig op te lossen. Zo zijn er ook weinig mogelijkheid om de gyroscopische sensor van de Ally om te zetten in spelinvoer. Het is geen doodzonde, maar wel een uphill battle voor Asus tegenover een gigant als Steam.
Speling in spelprestaties
Wat de ROG Ally mist in fysieke verfijning, hoopt het goed te maken in pure gameprestaties. Met de eerder genoemde specificaties is het niet gek dat de ROG Ally daarin gemakkelijk slaagt. In zware synthetische benchmarks scoort de handheld op het niveau van een degelijke gamelaptop van drie à vier jaar terug, zij het hier op een veel kleinere schaal en met een fractie van het verbruik.
De ROG Ally geniet net als veel concurrenten van de bekende technische tegemoetkomingen van pc-gaming. Gebruikers zijn vrij om zelf te rommelen met instellingen en zo een eigen rendement en weergave te vinden. Games die AMD’s upscalingsalgoritme FidelityFX Super Resolution (FSR) ondersteunen, bieden daarin des te meer speling, door de games op lagere resoluties te draaien en slim ‘uit te vergroten’. Zeker op het relatief compacte scherm vallen upscalingsartefacten al snel weg, terwijl de framerate merkbaar verhoogd wordt.
Met behulp van enige upscaling kan de Ally moderne games gemakkelijk op 1080p uitspuwen, met nog aardig wat speling om meer frames in te ruilen voor minder grafische praal. Een Forza Horizon 5 zal niet snel 120 fps op 1080p behalen, maar met wat gesjoemel met de instellingen ziet de game er fraai uit op 900p en een relatief stabiele 60 fps.
De beloofde 1080p en 120 frames per seconde is vooral te bereiken in grafisch minder veeleisende indiegames. Denk daarbij aan Dead Cells en Enter the Gungeon, niet zozeer Cyberpunk 2077 of God of War. In die technisch zwaardere spellen blijkt het doorgaans beter om te mikken op een geüpscalede 720p/60fps, die er nog altijd prettig uitziet op het 7 inch scherm.
Wie een beetje doelgericht sjoemelt met de instellingen, kan op de ROG Ally absoluut mooiere resultaten boeken dan de Steam Deck. Lang niet altijd behaalt de Ally de prestatiesprong die Asus voor ogen had — mede door 8,6 teraflops te noemen tegenover de 1,6 teraflops van de Steam Deck — maar het blijft alsnog machtig om zoveel kracht uit zo’n klein systeempje te zien komen.
Waar Asus zonder meer punten op scoort, is de meer dan behoorlijke koeling van de ROG Ally. De complete handheld is, ondanks het hogere verbruik, vrijwel voortdurend koeler én stiller dan de Steam Deck. In rust zweeft de apu rond de 50 graden, onder de druk van benchmarks stijgt dat naar hoogstens 75 tot 80 graden. Op dat kaliber toeren is hoogstens een subtiel gesuis hoorbaar, vele malen zachter dan de meesten hun games af zullen spelen.
Kort van adem
De verhoogde prestatiedrang van de ROG Ally komt echter ook met een keerzijde: de batterijduur. Net als de Steam Deck beschikt deze handheld over een 40 Whr-accu, maar Asus’ chipset kan op volle toeren twee keer zoveel verbruiken als die van Valve. Tel uit je batterijverlies. En accuduur was al niet bepaald het sterkste eigenschap van de Deck…
Wie het uiterste uit Ryzen Z1 Extreme wil halen, moet het vehikel met regelmaat aan de beademing leggen. De Steam Deck was daar niet anders in, maar Asus’ krachtpatsertje is (optioneel) nog korter van adem. Een klein halfuurtje Dead Cells op 1080p/120fps vreet al snel een kwart van de accu weg. Voor high-end games op lagere resoluties en framerates geldt hetzelfde: de accu houdt het, met een beetje geluk, krap twee uur vol. Die flinke powerbank moet dus mee met de handbagage.
Ook hier is het aan gebruikers zelf om een eigen balans te vinden. Met wat concessies in scherpte, beeldverversing of chipverbruik wordt het mogelijk om de Ally een uur of zes aan de praat te houden, maar dat gaat ook ten koste van het unicum van de handheld: al die mooie specificaties, zoals dat loeisnelle en scherpe scherm.
Als ‘krachtigere Steam Deck’ gaat de ROG Ally eigenlijk te kort mee. Rek je dat rendement op, door bijvoorbeeld resoluties en framerates steevast te beperken, dan houd je in feite weer een lichtjes aangepaste Steam Deck over. Dat soort concessies maken het dat de ROG Ally de concurrentie niet bepaald daadkrachtig overtroeft. Op papier is de ROG Ally de krachtigere handheld, in de realiteit is-ie dat alleen bij vlagen.
De ROG Ally overtroeft de Steam Deck weliswaar met krachtigere hardware en een mooier scherm, maar mist daadkracht op andere fronten. Zowel het geklungel met Windows-interfaces als de minder verfijnde besturing doen afbreuk aan de algehele ervaring, die maar zelden consolewaardig aanvoelt. De accuduur blijkt de achilleshiel: op vol vermogen kan de ROG Ally krap twee uur de ‘betere Steam Deck’ uithangen.
- Ryzen Z1 Extreme boekt behoorlijke prestaties, display-technisch beduidend beter dan de Deck, breed inzetbaar met Windows 11, efficiënte en vooral stille koeling
- Accu vervliegt snel op volle toeren, mist verfijning in besturing en bouw, Windows 11 vereist vaak priegelwerk
