Puzzelgames hebben het maar zwaar. Ze moeten altijd dat dunne lijntje bewandelen tussen te moeilijk en te makkelijk. De perfecte puzzelgame laat eerst je brein kraken, om je vervolgens het gevoel te geven dat je een genie bent. Hoe moeilijk het is om dat te bereiken, zien we in Paper Trail.
Deze kunstzinnige indiegame heeft een uniek concept: de spelwereld is van papier en hoofdpersoon Paige (haha) heeft de magische vaardigheid om die wereld te vouwen. Met wat origamiwerk wordt een onoverbrugbaar ravijn zo vervangen door een weggetje, of vouw je de wereld over een rotsblok heen die je pad verspert.
Met een druk op de knop kun je de achterkant zien van het stukje papierwereld waar je op loopt, zodat je altijd weet wat je vouwt. Je hebt dus de beschikking over alle benodigde informatie om te weten of je links, rechts, boven, onder of zelfs schuin moet vouwen, en hoe ver je die vouw door moet trekken. Dat klinkt misschien simpel, maar het is allesbehalve makkelijk.
Het is in ieder geval een boeiende en unieke spelmechaniek, die je forceert om na te denken op een manier die je niet eerder in een game hebt gezien. Elke nieuwe puzzel bestaat uit één of meerdere vellen papier met dunne paadjes, afgronden en obstakels. Je moet Paige in meerdere stappen naar de uitgang leiden, waarbij je vaak heen en weer zit te vouwen om haar steeds een stapje verder te krijgen.
Paper Trail begint rustig met wat makkelijke puzzels. Je zou zelfs kunnen zeggen dat ze té makkelijk zijn en daardoor een beetje aan de saaie kant vallen. Het spel kampt dan met hetzelfde probleem waar andere puzzelgames, zoals Cocoon, ook aan lijden: je ziet als speler de oplossing al lang en bent dan nog minuten bezig om die oplossing uit te voeren. In die minuten voel je je niet per se geniaal en ben je ook niet meer aan het puzzelen, wat de spanning uit de game weghaalt.
In de papieren lopen
Gelukkig schroeft Paper Trail al snel een tandje bij en introduceert het telkens nieuwe elementen, waardoor goed naar voren komt hoe briljant het concept eigenlijk is. Denk aan stenen die je steeds uit de weg moet rollen, deuren die je naar de andere kant van het scherm leiden of lichtstralen die je met kundig vouwwerk de juiste kant op moet reflecteren. Zo blijft Paper Trail een groot deel van zijn vijf tot zes uur speeltijd goed overeind.
Althans, totdat het aan de andere kant weer van dat dunne puzzellijntje afdondert. Een flink aantal puzzels zijn gewoonweg té moeilijk, zeker als ruimtelijk inzicht niet je beste eigenschap is. Als de game deuren, stenen, knoppen en schakelaars gaat combineren, begint het je al snel te duizelen. Dan is de oplossing van de puzzel niet meer een reeks aan logische zetten, maar begin je al gauw lukraak wat te vouwen tot er per ongeluk een nieuw paadje ontstaat. Het briljante concept verwatert zo naar een frustrerend staaltje trial and error, en dat neemt een hoop van de magie weg.
Mocht de frustratie echt toeslaan, dan is er gelukkig een prima hintsysteem dat je laat zien hoe en in welke volgorde je de wereld om je heen moet vouwen. Zelfs met die kennis kan het nog een pittig klusje zijn, omdat je het papier niet over Paige of bijvoorbeeld een groot standbeeld heen kunt vouwen. Je moet dus nog altijd zelf uitvogelen waar je wanneer heen moet lopen om uit de weg van de vouw te blijven, of waar je die grote stenen heen moet slepen.
Papier, hier
Ondanks de frustraties die Paper Trail zeker kent, heeft de game wel een enorme gunfactor. Een papiersnee voelt een stuk minder pijnlijk als hij van zo'n prachtig en stijlvol kunstwerk komt. Paper Trail ziet er sprookjesachtig en betoverend uit, met een vleugje magisch realisme. Dit komt vooral in de verhalende stukjes tussen elk level goed uit de verf.
Hierin vertelt Paige hoe ze van huis weg is gelopen om te gaan studeren aan de universiteit, terwijl ze in flashbacks terugdenkt aan haar jeugd. Dit verhaal wordt ondersteund door schitterende tekeningen, die je vervolgens moet vouwen om het volgende paneel tevoorschijn te toveren. Het is een bijzondere manier om jou te betrekken bij een tussenfilmpje, zonder dat je er erg je best voor hoeft te doen.
Het verhaal is daarbij charmant, maar niet enorm diepgaand. Soms is het zelfs een beetje moeilijk te volgen, omdat Paige steeds zomaar aan een flashback begint en haar verhaal dan niet afmaakt. Ook is de game soms gewoon onlogisch. Kunnen andere mensen zien dat Paige de wereld omvouwt? Ze zijn namelijk wel verbaasd als ze ineens aan de andere kant van een kapotte brug staat. Maar zelf zijn ze ook over die kapotte brug heen gekomen - hoe dan?
Nou goed, dat maakt ook allemaal niet zoveel uit. Simpele verhaaltjes in puzzelgames zijn niet bedoeld om al te diep over na te denken - de puzzels zijn de echte ster van de show. Bovendien is Paper Trail een van die unieke games die je een hoop kunt vergeven, alleen al omdat het concept zo bijzonder is.
Tuurlijk, soms kan de game frustreren en zit je in het wilde weg wat aan te klooien, tot je per ongeluk op de goede oplossing stuit. Maar aan het eind van de rit heeft zich wel een ongewoon puzzelavontuur aan je ontvouwd.
Paper Trail is nu verkrijgbaar op PlayStation 4 en 5, Xbox One en Series X|S, Nintendo Switch, pc en mobiele apparaten via Netflix. Voor deze recensie is de game getest op pc en Steam Deck.
Paper Trail is een sprookjesachtige game met een uniek en intrigerend concept. Het vouwen van de wereld om je heen zorgt voor bijzondere puzzels die we niet eerder hebben gezien. Helaas wankelt de game van te makkelijk naar te moeilijk, maar op de momenten dat het wel lukt om die balans te vinden, is Paper Trail ongenaakbaar.
- Uniek en boeiend concept
- Prachtige stijl
- Puzzels worden steeds complexer
- Veel puzzels zijn net te makkelijk...
- ...of net te moeilijk