Raptor Lake-cpu's van Intel verschijnen 20 oktober
De eerste zes processoren uit Intels dertiende Core-generatie (Raptor Lake) verschijnen op 20 oktober aanstaande.
Intel deed de nieuwe generatie cpu's uit de doeken op het Intel Innovation-congres. De nieuwe telg processoren borduurt voort op Intels relatief nieuwe LGA1700-socket en de hybride Intel 7-architectuur (10 nm+), bestaande uit grotere P-kernen (Performance) en kleinere op rendement gerichte E-kernen (Efficiency).
Met de tweede generatie hybride processoren belooft Intel tot 41 procent hogere multi-threaded prestaties dan voorheen, vooral aangedreven door aanzienlijk opgeschroefde kloksnelheden, alsmede grotere caches voor de P-kernen en meer E-kernen in het algemeen.
De eerder uitgelekte processor met 6,0 GHz klokfrequentie blijft nog even uit, zo blijkt inmiddels. Desalniettemin trekt Intels nieuwe high-end cpu wel een Boost-frequentie van 5,8 GHz — toch weer een tikje hoger dan AMD's recent opgehoogde frequenties voor de eerste Ryzen 7000-processoren.
©GMRimport
Net als het voorgaande Alder Lake bestaat Raptor Lake aanvankelijk uit zes verschillende cpu's, onderverdeeld tussen de Core i5-, Core i7- en Core i9-vaandels. Raptor Lake trapt af met de volgende processoren, waarbij de F-modellen zonder geïntegreerd grafisch component geleverd worden:
Intel Core i9-13900K (8P + 16E / 5,8 GHz) — 589 dollar
Intel Core i9-13900KF (8P + 16E / 5,8 GHz) —564 dollar
Intel Core i7-13700K (8P + 8E / 5,4 GHz) — 409 dollar
Intel Core i7-13700KF (8P + 8E / 5,4 GHz) — 384 dollar
Intel Core i5-13600K (6P + 8E / 5,1 GHz) — 319 dollar
Intel Core i5-13600KF (6P + 8E / 5,1 GHz) — 294 dollar
Met het verhogen van de klokfrequentie stijgen ook de stroomvereisten wederom. De lichtste Raptor Lake-processor verbruikt nu al 181 watt; de nieuwe Core i9 kan tot wel 253 watt verbruiken. Desalniettemin moet de prestatie-per-wattverhouding aanzienlijk stijgen; Intel claimt dat de Core i9 van Raptor Lake dezelfde prestaties uitspuwt op 65 watt als de Core i9-12900K (Alder Lake) op het volle vermogen van 241 watt deed.
Om Intels toppositie in gaming te onderstrepen, wordt de Core i9-13900K tegenover AMD's zwaarste cpu gelegd: nog altijd de Ryzen 9 5950X. Gemiddeld genomen scoort de i9-13900K ongeveer 15 procent beter dan AMD's hoogvlieger van twee jaar terug — al draait Intel daarbij op DDR5, terwijl AMD de overstap op het nieuwe geheugen nog moet maken.
Toch blijven Intels adviesprijzen mogelijk de grootste aantrekkingskracht. Intels nieuwe instapmodel kost een kleine vijf dollar minder dan AMD's aanstormende Ryzen 5 op Zen 4, maar het hogere segment maakt plaats voor meer prijsverschil. AMD's nieuwe Ryzen 9 7950X moet ruim 699 dollar bedragen, terwijl Intels hoogvlieger daar ruim honderd dollar onder vliegt. Dat terwijl Intel met het voorgaande Alder Lake toch een flinke tik duurder uit leek te pakken.
©GMRimport
©GMRimport
Traditiegetrouw hoort bij een nieuwe generatie processoren ook een nieuwe reeks moederbordchipsets. Intels zogeheten 700-serie van chipsets trapt af met hoofdzakelijk de zwaardere Z790-telg. Kort na Intels congres deden tal van partnerfabrikanten aardig wat Z790-moederborden uit de doeken; ook die staan 20 oktober aanstaande te verschijnen.
Nieuw aan Intel-moederborden van deze generatie is de compatibiliteit met PCIe 5.0-ssd's over de M.2-poort, DDR5-geheugen op 5600 MT/s (of DDR4 op 3200 MT/s) en meer usb 3.2-connectiviteit met nota bene 20 Gbps bandbreedte. Ondanks alle I/O-nieuwigheden zijn de Raptor Lake-processoren ook compatibel met eerdere Z690-moederborden; beide maken gebruik van dezelfde LGA1700-socket.