Rainbow Arcade toont de geschiedenis van queer games
In het Schwules Museum in Berlijn is sinds eind vorig jaar de tentoonstelling Rainbow Arcade – Queer Video Game History 1985-2018 te bezoeken. Hierin wordt de queer geschiedenis van games uitgebreid uitgelicht. We bezochten de tentoonstelling en kwamen terug met flink wat foto’s en nieuwvonden respect voor dit segment van de markt.
Het Schwules Museum, oftewel het Homomuseum, bestaat al sinds 1985 in Berlijn. Hier worden allerlei tentoonstellingen gehouden over queer culture. Zo werd tijdens ons bezoek uitgebreid queer-activiste Mahide Lein uitgelicht. Maar wij kwamen natuurlijk vooral voor de Rainbow Arcade-voorstelling, die dankzij het specifieke onderwerp extra interessant is voor gamers. Zeker sinds Gamer.nl-redacteur Erwin Vogelaar in een Voorspel-aflevering diverse voorstellingen bespreekt over de geschiedenis van queer games, waaronder deze, is onze nieuwsgierigheid geprikkeld.
©GMRimport
Het is even zoeken geblazen in het museum, want Rainbow Arcade staat vrijwel achterin het gebouw opgesteld. Het betreft één enkele ruimte van het gebouw. Toch weet de voorstelling, die is samengesteld door een internationaal team bestaande uit Dr. Adrienne Shaw (LGBTQ Game Archive), Jan Schnorrenberg (van het Schwules Museum) en Sarah Rudolph (van de gamesite herzteile.org), in samenwerking met diverse internationale ontwikkelaars, kunstenaars en wetenschappers, veel met deze ruimte te doen.
Een geschiedenislesje
Door middel van vele teksten die op de muren van de ruimte zijn geplaatst (zowel in het Engels als Duits), word je als bezoeker door meer dan dertig jaar van queer-representatie in games begeleid. Eén van de eerste bezienswaardigheden is een duidelijke tijdlijn van alle belangrijke games en gebeurtenissen in de game-industrie hieromtrent. Zoals de curators zelf al via de teksten op de muren melden: videogames worden steeds vaker uitgelicht in musea, maar de combinatie met seksualiteit en LGBTQ is nog vrij uniek in deze sector van de kunstmarkt. Ook in het oog springend zijn de grote foto’s van queer ontwikkelaars uit de industrie, die uitleggen waarom het zo belangrijk is voor hen om juist dit onderwerp aan te snijden in games.
©GMRimport
Dat het voor queer mensen – ondanks het feit dat een bekende queer game, Caper in the Castro, al in 1989 uitkwam – een constante strijd is om erkend te worden in games, bewijst de voorstelling op overduidelijke wijze. Op diverse plekken in de tentoonstelling wordt aandacht geschonken aan de intimidatie waar queer mensen uit de gaming-gemeenschap en mensen die opkomen voor de rechten van queer mensen mee te maken kregen.
Ook de kritiek waar feministen in de game-industrie mee te maken hebben wordt duidelijk aangegeven, via een transcript van een Twitter-discussie. En een compleet lege muur, afgezien van een korte uitleg, is neergezet om stil te staan bij de verschrikkelijke wijze waarop de LGBTQ-gemeenschap door een segment van de game-industrie wordt behandeld.
©GMRimport
Positief de toekomst in
Er is echter ook meer dan genoeg ruimte voor een positieve inslag. Tussen 1985 en 2018 zijn veel games uitgekomen die queerness niet uit de weg gaan, en enkelen – zoals het vrij recente Dream Daddy – zijn zelfs speelbaar op de Rainbow Arcade-voorstelling. Ook wordt hoopvol naar de toekomst gekeken, met een grote afbeelding uit de E3-trailer van The Last of Us: Part 2, waarin hoofdpersonage Ellie omhelst wordt door een andere vrouw, vlak voordat het tweetal elkaar kust.
©GMRimport
In pakweg een uur hadden we Rainbow Arcade ervaren. We zouden er niet specifiek voor naar Berlijn reizen vanuit Nederland – die reis is iets te lang voor het compacte formaat van de voorstelling – maar mocht je in de buurt zijn, dan raden we je Rainbow Arcade van harte aan. Zelfs wanneer je je eigenlijk niet bezighoudt met de geschiedenis van queerness in games: de voorstelling weet door de uitgebreide uitleg en no-nonsense archivering van alles wat er op dit gebied is gebeurd evenveel te informeren als indruk te maken. Het is daardoor een echte eyeopener voor gamers. Zie hieronder de rest van de gemaakte foto’s.
Rainbow Arcade is nog tot 13 mei 2019 te zien in het Schwules Museum aan de Lützowstraße 73 te Berlijn. Een kaartje kost 7,50 euro en geeft meteen toegang tot alle lopende voorstellingen in het museum. Daarnaast zijn er bij de kassa allerlei pins en speldjes te koop gebaseerd op de voorstelling.
©GMRimport
©GMRimport
©GMRimport
©GMRimport
©GMRimport
©GMRimport
©GMRimport
©GMRimport
©GMRimport
©GMRimport