Review: MSI GE65 Raider - zo hoort een gaming laptop te zijn
Fabrikanten denken vaak dat laptops alleen interessant zijn wanneer ze ergens in uitblinken, zoals extreme prestaties of een extreem laag gewicht, waardoor een goede middenweg nauwelijks te vinden is. Met de GE65 Raider doet MSI toch een poging in die categorie: goede prestaties in een degelijke behuizing.
MSI GE65 Raider 9SE
Scherm: 15,6-inch 1080p 144Hz AHVA
Processor: Intel Core i7-9750H 6-core
Geheugen: 16GB DDR4 2666 MHz (dual channel)
Videokaart: Nvidia GeForce RTX 2060
Opslag: 256GB NVMe SSD + 1TB HDD
Gewicht: 2,27 kg
Aansluitingen: 1x USB 3.2 Type C, 3x USB 3.2 Type A, HDMI, mini-DisplayPort, Gigabit Ethernet en een SD-kaartlezer
De GE65 Raider kan in alle opzichten gezien worden als het kleine broertje van de GE75 Raider die we recentelijk hebben besproken: een kleiner scherm, lager gewicht en minder grafische kracht. Toch zijn er ook een hoop overeenkomsten. Zo gebruikt ook de GE65 Raider de volledige videokaart en niet de langzamere Max-Q-versie. Dat betekent wel dat de koeling naar behoren moet werken om alle hitte kwijt te kunnen.
©GMRimport
©GMRimport
Design
Hoewel je het op het eerste gezicht niet direct zou zeggen, voelt de MSI GE65 Raider aan als een luxe product. De zwarte behuizing is netjes afgewerkt en is zeer stevig. De palmsteunen en het toetsenbord geven nauwelijks mee als je er op drukt en de scharnieren van het scherm doen soepel hun werk. Als het scherm eenmaal open is geklapt, blijft hij netjes op zijn plaats, ook wanneer je in een wiebelende trein zit. Alleen de onderkant kan rond de ventilatie wel wat versteviging gebruiken, maar bij normaal gebruik merk je daar niets van.
De dunne randjes rondom het scherm houden de gehele laptop redelijk compact en geven hem een premium uitstraling. Dun is de laptop niet, maar het lijkt er op dat MSI in dit geval heeft gekozen voor functie boven vorm: twee ventilatoren, zeven heat pipes en drie forse heatsinks moeten alles lekker koel houden. Wel is de GE65 redelijk licht gebleven. Met een gewicht van 2,27 kg is hij niet veel zwaarder dan de populaire Apple MacBook Pro of Dell XPS.
Met de RGB-verlichting uitgeschakeld is de laptop redelijk stijlvol en geschikt om mee te nemen naar werk of studie. Alleen het grote drakenlogo op de deksel verraadt dat de laptop meer kan dan alleen een tabelletje maken in Excel. Mocht je wel van gekleurde lampjes houden, dan kun je helemaal los in de meegeleverde software. De leds in het toetsenbord kunnen opvallend veel licht geven en zijn volledig naar smaak aan te passen. Op het deksel en in de USB-poorten zit ledverlichting dat rood oplicht. Het nut daarvan is niet helemaal duidelijk, maar gelukkig kun je ze uitschakelen.
Beeldscherm
Hoewel de hardware en behuizing een grote rol spelen, is het beeldscherm een van de belangrijkste onderdelen van een laptop. Dat is immers het onderdeel waar je het meest naar kijkt. Ons exemplaar heeft een 1080p 144Hz AHVA-paneel, al biedt MSI ook de optie voor een 240Hz TN-paneel. Het grote voordeel van het AHVA-paneel is de kijkhoek: deze is uitstekend met zeer weinig kleurvervorming. Een ‘upgrade’ naar 240Hz zou ik ook niet snel aanraden. Hoewel de hogere verversingsfrequentie kan zorgen voor een iets vloeiender beeld, zijn de kleuren en kijkhoeken van TN-panelen eigenlijk niet meer van deze tijd.
Het scherm is uitstekend gekalibreerd met de gamma-waarde op de ideale 2.2. Het contrast is goed, maar dat geldt vooral voor heldere beelden. Bij zeer donkere beelden gaat er al snel detail verloren, maar gelukkig kan dat met de meegeleverde software worden opgelost.
©GMRimport
Toetsenbord en touchpad
Zoals je van een gaming laptop mag verwachten is ook de MSI GE65 Raider voorzien van een toetsenbord met RGB-verlichting. Elke toets kan apart geprogrammeerd worden, maar je kunt ook gebruikmaken van de vooraf geïnstalleerde patronen. Het toetsenbord is ontwikkeld door SteelSeries en is het prettigste toetsenbord in een laptop tot nu toe. Het is geen probleem om hier lange teksten op te schrijven door de goede feedback en de toetsen zijn meer dan snel genoeg voor gamers. Het enige vreemde is de plaatsing van de Delete-, Scroll Lock- en Insert -toetsen. Steelseries heeft deze omgedraaid, waardoor ik geregeld op Insert drukte in plaats van Delete. Dat is waarschijnlijk een kwestie van wennen, maar je vraagt je af waarom Steelseries die keuze heeft gemaakt.
Het touchpad valt wel tegen. Multi-touch gebaren worden wel ondersteund, maar de registratie daarvan werkt maar de helft van de tijd. Daarnaast is de tracking van je vinger magertjes, waardoor het moeilijk is om de cursor snel naar de juiste plek te bewegen. Nu hebben we het over een gaming laptop en zal dit apparaat vooral gebruikt worden met een muis, maar toch verwacht je iets beters dan dit.
Prestaties en koeling
Een gaming laptop koop je natuurlijk voor de prestaties en daarin scoort deze laptop uitstekend. De RTX 2060 heeft duidelijk profijt van de goede koeling in GE65 Raider, want alleen in 3D Mark Port Royal werd het hem eventjes te veel. Toch is de score van 3192 in deze benchmark bovengemiddeld goed. Battlefield 5 en Metro Exodus zijn beide speelbaar op de maximale settings, maar met Ray Tracing ingeschakeld dipt hij regelmatig onder de 60 fps.
Benchmark
RTX (ray tracing)
Score
GPU throttle?
3D Mark Port Royal
Ja
3192
Temperatuur
3D Mark Time Spy
Nee
6205
Nee
Battlefield 5 (Ultra
settings)
Ja (Ultra)
53 fps
Nee
Battlefield 5 (Ultra
settings)
Nee
86 fps
Nee
Metro Exodus (Ultra
settings)
Ja
44 fps
Power
Metro Exodus (Ultra
settings)
Nee
61 fps
Nee
Tijdens de benchmarks wisten de twee ventilatoren de chips netjes op temperatuur te houden zonder veel herrie te maken. Zoals je mag verwachten, doet de laptop geruisloos zijn werk wanneer je aan het internetten bent, maar ook tijdens het gamen is het geluid van de ventilatoren niet storend.
©GMRimport
De resultaten van de harde schijf zijn zoals verwacht: gebruik deze alleen voor opslag van films, foto’s en programma’s waarbij snelheid niet zo belangrijk is. De SSD presteert wel boven verwachting. MSI heeft duidelijk gekozen voor een high-end NVMe SSD waardoor de lees- en schrijfsnelheden oplopen tot ruim 3 GBps. Het is jammer dat er ruimte is voor slechts 256 GB, want tegenwoordig heb je al snel meer nodig. Overigens verkoopt MSI op het moment geen variant van de GE65 Raider met maar 256 GB SSD-opslag en beginnen ze bij 512 GB. Mocht je een grootverbruiker zijn van data, dan zijn er ook opties met 2 TB aan snel NVMe-opslag.
Conclusie
De MSI GE65 Raider 9SE is een opvallend goede gaming laptop die je snel over het hoofd kunt zien. Naast een eventueel 240Hz scherm is er namelijk niets opvallends aan deze laptop, maar dat maakt hem juist zo goed. Door het ontbreken van extremen, heeft MSI ook geen concessies hoeven doen. Het resultaat daarvan is een uitstekende allround laptop. Alleen de 256 GB SSD is eigenlijk te klein, maar gezien die variant op het moment niet te koop is, had MSI dat waarschijnlijk zelf ook al door.
©GMRimport