Aan het einde van Human Revolution stond geaugmenteerde beveiliger Adam Jensen voor een lastige keuze. Ieder mens op de planeet met mechanische lichaamsdelen flipte de pan uit en hij kon hier een eind aan maken. Maar wie zou de schuld krijgen? De geheimzinnige Illuminati? Of wil je hen juist helpen? Of alles opblazen zodat niemand weet wat er is gebeurd? De schrijvers van Mankind Divided laten het antwoord in het midden. Volgens hen viel Jensen in de oceaan en verder wil hij er niet meer over praten.
Onze altijd norse brombeer werkt tegenwoordig voor Task Force 29, de futuristische opvolger van Interpol. Daarvoor is hij verhuisd naar Praag, dat sinds het zogenaamde Aug Incident in een totalitaire staat is veranderd. Geaugmenteerde mensen worden beschimpt op straat, moeten achterin de metro zitten en zodra ze een agent verkeerd aankijken worden ze afgescheept naar de getto. De eens zo blinkend witte LIMB Clinic is nu een verrot, uitgestorven monoliet vol racistische leuzen. Het is een behoorlijk zwaar onderwerp en de makers nemen het bloedserieus. Het is ook geen thema dat zomaar uit de lucht komt vallen.
Deus Ex: Episode 0
Mankind Divided slaat namelijk een ijzersterke brug tu en Human Revolution en Deus Ex 1. Revolution ging over de Gouden Eeuw van de geaugmenteerde mensheid, terwijl Deus Ex een vervallen wereld is waarin mechanisch aangepaste mensen amper voorkomen. Mankind pakt die overgang met beide handen aan en dat gaat verder dan het goudfiltertje van Revolution uitklikken. Fans van de zestien jaar oude game zullen onder de vernislaag van blinkende moderne lichteffecten, high-res texturen en shaders veel herkennen van vroeger.
Niet alleen objecten, meubels en kleding zijn directe verwijzingen, ook het kleurgebruik overal in de game is een slimme mix tu en het goud van Revolution en het blauw van Deus Ex. De manier waarop de levels zijn opgebouwd ligt zelfs twee stappen dichterbij de oudere games dan bij Human Revolution. De wereld en het verhaal schuifelen merkbaar richting Deus Ex met zijn bizzare mix van Illuminati, Helios en aliens, dus je kunt weer uitkijken naar de nodige cameo’s, Vroege Versies Van Dingen en hints over wat komen gaat.
Jammer is dat Adam Jensen in dit geheel zo pa ief overkomt. Je zou verwachten na de onthullingen van de vorige game dat Jensen een stuk meer uitgesproken zou zijn, maar hij is juist een minder intere ante protagonist dan voorheen. Ga je bijvoorbeeld uit protest niét achterin de metro zitten, dan krijg je een apart laadscherm te zien waarin mensen Jensen raar aankijken en een agent staat hem boos op te wachten. Jensen reageert er niet op. Op meerdere momenten komt het gebrek aan evolutie van hem als persoon zo bovendrijven. Het helpt ook niet dat de bijrollen in Mankind Divided vooral bestaan uit weinig memorabele personages en er amper wordt gebouwd op de mensen die we voorheen hebben leren kennen.
Lekker hacken
Het verhaal van Deus Ex: Mankind Divided kan sterker, maar de basis van het spel staat als een huis. Net als in de vorige games kun je naar ieder doel kruipen, klimmen, springen, hacken, survivallen, schieten, overladen, stapelen en opblazen wat je maar wilt en vanuit meerdere richtingen dan ooit. Zeker in het startgebied, rond Jensens woning in Praag, is de omgeving zo obse ief divers uitgediept dat je in iedere ruimte even stil moet staan en denken ‘heb ik écht, écht alles gevonden?’. Het antwoord is meestal nee. Er staat vast nog een muur achter je waar je doorheen kunt slaan, een plant met een creditcard eronder, een koelkast met een kluis, een geheime vloer met een wapenvoorraad of plafond waar een heel netwerk aan nieuwe sluiproutes begint.
Een geinige nieuwe feature is dat je bepaalde objecten van een afstandje kunt hacken. Remote Hacking kan rolluiken en trappen neerhalen (voor klimroutes), autoalarmen uitschakelen (om leeg te roven), tv’s uitschakelen (afleiding) en het coolste: ramen blinderen. Dit is handig wanneer je een bewaker wilt uitschakelen zonder dat zijn of haar collega’s je door het glas kunnen zien. Andere nieuwe features zijn minder intere ant. Het gaat voornamelijk om gewelddadige aanvallen en stealth-varianten van oude features, zoals een veilige gasversie van de Typhoon-aanval. Het is handig dat ‘Pacifist’-spelers die nu ook kunnen gebruiken, maar de kla ieke Augmentations blijven voor hen veel nuttiger. Van de oude upgrades is eigenlijk alleen de Icarus-val een overbodige luxe geworden.
Het is een gevalletje ‘sequilitus’, waarbij spelonderdelen geforceerd worden toegevoegd zonder dat ze nodig zijn. Dit heeft verder geen nadelen (want: je kunt ze negeren), maar negatief bijgevolg is dat het hacken van computers minder leuk is geworden. De voorheen heldere minigame heeft een make-over gekregen met nieuwe features als fog en een zwakker Nuke Virus. De visuele chaos maakt dat het minder prettig speelt. Gelukkig is de kla ieke Multi-Tool terug en kun je daarmee lastige hacks overslaan. Wapens zijn verder te modificeren dan voorheen met behulp van crafting, al is dat alleen nuttig voor actiegerichte spelers. Je kunt nu ook kiezen tu en reguliere kogels, Piercing of EMP-versies, wat een extra tactische lading geeft aan gevechten tegen de sterke robots en geaugmenteerde vijanden.
Pacifisten zijn beter
De keuze voor actie of stealth ligt (wederom) volledig bij de speler, al raden wij iedereen aan om gewoon in één klap voor de Pacifist Achievement te gaan. Iedereen die je tegenstaat neerschieten is een valide oplo ing, maar je mist een groot deel van de Deus Ex-lol op die manier. Wanneer de helft van iedere omgeving bestaat uit coole sluiproutes en hackbare zaken en je kiest ervoor om gewoon door te lopen en iedereen op te blazen, dan mis je de helft van het spel en, niet te vergeten, de spanning die bij het gesluip komt kijken. Er zit bijvoorbeeld een zwaarbeveiligde bank in de game die je Tom Cruise-stijl kunt binnensluipen, met zijn slim opgebouwde routes, patrouilles en lasergrids. Banjer erdoorheen als een baviaan en je kunt net zo goed Call of Duty opstarten.
Het moge duidelijk zijn; was je gek op alles van Deus Ex tot dusver, dan vind je dit waarschijnlijk ook een geniale game. Het probleem is dat de meeste elementen die uniek zijn aan Mankind Divided ook net de zwakste plekken vormen. Zo blijft Adam Jensen voornamelijk hangen in Praag. Het is een visueel prachtige stad. Groot, veel te doen en zelfs iets té mooi, gezien de lag die het veroorzaakt op consoles en zwakkere pc’s. Maar Deus Ex draaide juist om de constant wi elende, internationale omgevingen. Ook de nieuwe Breach-mode is slechts een vergetelijke free-to-play-optie waar beter op bespaard had kunnen worden. Toch lopen we warm voor een vervolg als dit. Het Deus Ex-universum is boeiend genoeg en geen andere game kent deze geweldige gameplay. Mankind Divided slaat een brug tu en twee legendarische games, die we graag meerdere keren bewandelen.
Deus Ex: Mankind Divided is beschikbaar voor pc, PlayStation 4 en Xbox One. Gamer.nl speelde voor deze review de pc-versie.