Voor de Total War-purist is het ketterij van de hoogste orde: geen historische setting, maar een volledig fictieve wereld waarin orks, vampiers en dwergen elkaar brullend de hersenpan inslaan. Dat is misschien jammer voor de geschiedenisliefhebber, maar Total War: Warhammer belooft meer spektakel dan ooit tevoren.
Oprecht. Dat is wat Dark Souls is. Ontwikkelaar From Software doet, niet ondanks maar dankzij het daverende succes van Demon’s Souls geen conce ies wat betreft moeilijkheidsgraad of toegankelijkheid. Het spel is weer even onvergeeflijk en zelfs wat groter, waardoor je zelfs als je de game niet uitspeelt, er met gemak tientallen zo niet honderden uren in kunt stoppen. Het lijkt alleen wel behoorlijk veel op zijn voorganger.
Voor veteranen hoeft dit geen punt te zijn. Zij krijgen met Dark Souls dan wel een herhalingsoefening, zij het met wat meer bewegingsvrijheid, maar er zijn genoeg dingen anders om feitelijk alles anders te maken. Zo is de spelwereld nu niet meer opgedeeld in aparte stages en kan deze dus in principe vrij verkend worden. Wat er verder allemaal nieuw is ten opzichte van zijn voorganger, is nu net wat tot op zekere hoogte geheim moet blijven. Het verra ingseffect dat een gigantische baas of ander bizar tafereel met zich meebrengt, staat of valt met de onwetendheid van het slachtoffer.
Door het vuur
Wat we wel kunnen verklappen, is de vernieuwde checkpointstructuur. Over de spelwereld zijn een aantal bonfires verspreid die gelden als rustplaats. Hier lap je je personage weer op en vul je zijn voorraad Estus Flasks aan, de health potions van het spel. Je krijgt er hier maar een beperkt aantal van mee en dat zorgt ervoor dat iedere tocht van punt A naar B een nog grotere uitputting trijd wordt dan het al was in Demon’s Souls. Toen kon je nog oneindige hoeveelheden helend gras hamsteren, nu moet je eerder overwinteren. De game is daarmee in principe moeilijker geworden.
Maar hoe moeilijk is moeilijker? De leercurve van Dark Souls is steil, maar niet onoverkomelijk. Dit vanwege het feit dat het spel boven alles heel eerlijk is. Een botte lul die wel altijd de waarheid spreekt. En die waarheid is dat iedere vijand, hoe lastig en angstaanjagend ook, via hetzelfde principe te is te verslaan. Jij moet hem zo vaak mogelijk raken, hij jou het liefst helemaal niet. Het vechtsysteem dat hieraan ten grondslag ligt, is simpel in opzet, maar heel divers in zijn uitwerking.
Fysiek geweld
Wapens hebben maar een aantal moves en voelen toch allemaal uniek aan, omdat iedere slag of stoot gebonden is aan de wetten der natuur. Zwaarden ketsen af tegen muren, een schild pareert aanvallen, maar laat je soms wel even wankelen. Zo wordt ieder gevecht een kwestie van timing, management van je uithoudingsvermogen en boven alles geduld. Natuurlijk zijn er vijanden en bazen die daar lak aan lijken te hebben en je alleen met hun grote teen al kunnen pletten, maar zelfs zij laten zich uiteindelijk op exact dezelfde manier verschalken.
Voordat je nu de alarmbellen luidt: nee, gevechten zijn daardoor niet per definitie eentonig. Het aanvalspatroon van tegenstanders verschilt soms een beetje, soms behoorlijk, maar ook in het eerste geval levert dat al een totaal andere ervaring op. Een wapen dat een centimeter langer is of een seconde sneller, levert verandering genoeg om je eerdere tactieken compleet te laten herzien. Dark Souls is daardoor een voortdurend leerproces, waarbij je steeds beter wordt, maar desondanks nog altijd met regelmaat zult falen. Om daar vervolgens weer van te leren.
Zieltjes winnen
Sterker worden kan ook op een hele concrete manier, door extra vaardigheden zoals stamina, dexterity of wisdom bij te kopen. Het ruilmiddel is de ziel, van iedereen die ook maar samen met jou de wereld van Dark Souls bewoont. Deze zielen verzamel je door vijanden of andere spelers te verslaan en zijn weer in te ruilen om er allerlei zaken van aan te schaffen. Niet alleen vaardigheden, maar ook wapens, uitrusting en alle andere mogelijke voorwerpen moeten met souls verdiend worden. Iedere keuze die je maakt is op die manier een aanzienlijke afweging tu en bijvoorbeeld direct een beter wapen of investeren in je aanvalskracht, wat zich op de langere termijn pas uitbetaalt.
Nu zul je er mi chien het nut niet altijd van inzien om een statistiekje met één punt te verhogen, terwijl je daar ook honderd pijlen van kunt kopen. Toch vormt dit de manier om je beter te wapenen tegen de gevaartes die je tegen het lijf loopt. Je raakt op subtiele wijze steeds beter bestand tegen hun klappen en zodra je dat merkt, worden al die souls die je daarvoor hebt verzameld en weer in moest inleveren, ineens de moeite waard.
Dark Souls blijft hoe dan ook een grote investering, of je er nu iets voor terugkrijgt of niet. De uitbetaling van een bepaald voorwerp – waar je zo 20.000 souls voor neer moet leggen – of een nieuwe spreuk is vaak in nevelen gehuld. Dat het daadwerkelijk een nuttige aankoop blijkt, dat weet je mogelijk pas als je alweer een aantal uren verder bent, of wanneer je de uitgebreide maar desondanks vrij vage beschrijving ervan doorpluist. Dit maakt het enerzijds heel ontoegankelijk, anderzijds zorgt het voor een pure spelervaring die nog niet besmet is door de uitlegziekte van moderne ontwikkelaars.
Help
Dat gebrek aan uitleg vormt eigenlijk de rode draad voor bijna alle elementen van de game. Het online systeem is nog even ondoorzichtig als in Demon’s Souls. Er is een volledige ondersteuning voor coöp met drie andere spelers, maar communiceren met elkaar of vrienden specifiek uitnodigen is uit den boze. In plaats daarvan ben je aangewezen op willekeurige medespelers, die je hooguit met handgebaren of berichten op de grond iets duidelijk kunt maken. Ook voor de kwaadwillenden is er weer een systeem opgezet, waarbij zij de spelwereld van anderen kunnen betreden om hen daar persoonlijk te vermoorden. Daar zit echter wel een risico aan, want als jij wint, krijg je hun souls en worden zij een punt in hun totale vaardigheden teruggezet. Online kan dus zowel je redding zijn – de pittige moeilijkheidsgraad maakt dat mensen veelal bereid zijn te helpen – of je doodsvonnis.
Zoek het zelf maar uit
Ergens is het jammer dat er niet een volledige coöperatieve ervaring is ingebouwd, inclusief een invite-systeem en voice-chat. Aan de andere kant vormt het ontbreken hiervan juist een groot deel van de charme. En zo is het ook met het kla ensysteem, de verschillende computergestuurde personages en het verhaal. Er bestaan wel verschillende kla en, maar op een standaarduitrusting en wat vooraf ingedeelde vaardigheidspunten na, zijn alle personages die je maakt identiek. Wat je verder met de kla e doet, mag je helemaal zelf uitzoeken. Of je er de juiste wapens en voorwerpen voor vindt, dat moet zich helaas ook nog maar uitwijzen.
De personages die je tijdens je ontdekkingstocht tegenkomt, zijn al net zulke enigma’s. Ze praten cryptisch, lachen cynisch en geven hooguit na ze drie keer opnieuw aangesproken te hebben een vage hint naar wat ze voor je kunnen betekenen. Dat kan redelijk onnozel zijn, maar net zo goed van levensbelang. Je zult ze regelmatig opnieuw moeten benaderen, of ze op een nieuwe locatie weer tegenkomen, voor ze hun ware intenties onthullen. Daarmee dragen ze een hoop bij aan het mysterie van de spelwereld, waar verder toch al weinig invulling aan wordt gegeven door het overkoepelende verhaal.
Er is wel een plot, maar uitgebreide tu enfilmpjes hoef je niet te verwachten. De vertelling komt volledig op naam van de voorwerpen die je vindt, de omgeving waarin je rondloopt en de wezens die je tegenkomt. Vooral de gebieden die je doorkruist ademen een behoorlijk donker sfeertje uit. Zij geven met hun middeleeuwse uiterlijk – indrukwekkend en gruwelijk tegelijk – een goed idee van hoe grimmig en hopeloos de wereld van Dark Souls precies is. Kastelen zijn majestueus maar inmiddels vervallen; het mooie uitzicht op bo en en moera en wordt vertroebeld door rondslingerende lijken. Concrete informatie over de staat van de wereld blijft echter schaars, maar door beschrijvingen van bijzondere vondsten te lezen en goed te letten op wat personages te vertellen hebben, kun je alsnog een aardig beeld vormen.
Ga door
Door het gebrek aan een lopend verhaal, is er weinig motivatie om verder te komen in het spel, buiten het feit dat je verder komt. Maar dat is gek genoeg….genoeg… Het gaat er puur om dat je in Dark Souls voor iedere meter hebt geknokt, in uitrusting die je zelf bij elkaar hebt gesprokkeld, met een personage dat helemaal door jou is uitgedacht. Tot in de zielenpuntjes. Of het dan nog uitmaakt dat de – verder mooie - open wereld een hoop meer framerate-problemen met zich meebrengt? Ja, helaas wel. Maar verder is Dark Souls weer harder, vager en diepgaander dan welke game dan ook. Ook Demon’s Souls.