Iedere zichzelf respecterende gamer kent BioShock, ook als ‘ie het nog niet gespeeld heeft. Deze filosofische first-person shooters zijn de geesteskindjes van Ken Levine en zijn inmiddels klassiekers in het game-canon geworden die niets minder dan de beste punten verdienen. BioShock: The Collection brengt de serie van Levine opnieuw op de markt, in een grafisch gelikter jasje. Opvallend is wel dat Levine zich van deze heruitgave heeft gedistantieerd. Voor het eerste zijn de games nu op current gen consoles te spelen. Koop je de collectie, dan krijg je niet alleen de drie games, maar ook alle dlc en een uitgebreid kijkje achter de schermen bij het productieproces van de eerste BioShock-game, die uitkwam in 2007.
In elk level van de originele BioShock zijn nu filmspoelen te vinden. Net zoals je in het pauzemenu kunt zien hoeveel Little Sisters er nog rondlopen, is nu in één oogopslag te zien of je de spoel al hebt gevonden of niet. Elke spoel geeft je toegang tot een interview met Ken Levine en Shawn Robertson, creative director en lead artist respectievelijk, van elk ongeveer 10 à 15 minuten. Dit director’s commentary geeft je een bijzonder intere ante blik op de jaren aan voorbereiding die er aan BioShock zijn voorafgegaan, op de tekentafel, in de vergaderkamer en tijdens het productieproces zelf. Het is erg de moeite waard Ken Levine over zijn ideeën te horen spreken en uit te vinden waar zijn inspiratie vandaan kwam. Het zoeken en vinden van de filmspoelen zorgt er bovendien voor dat je opnieuw een stuk intensiever met je omgeving omgaat en de morbide schoonheid van Rapture opnieuw actief in je opneemt.
Een andere toevoeging is het Museum of Orphaned Concepts. Oorspronkelijk was dit een level dat uitsluitend in de Ultimate Rapture Edition van BioShock te ‘spelen’ was, maar nu zit het ook in The Collection inbegrepen. Zonder lastiggevallen te worden door splicers, kun je op je gemak langs een serie conceptschilderijen en -schetsen lopen. Je leert zo hoe de uitstraling van Rapture en zijn inwoners zich ontwikkeld heeft en welke ideeën er ooit waren voor de game, maar nooit volledig tot wasdom zijn gekomen of op het laatste moment toch uit de game zijn verwijderd. Het level is maar erg klein en er hangt een vervelend, zoemend geluid in de lucht, maar intere ant is het desalniettemin.
Levendiger en doodser tegelijkertijd
Naast het gegeven dat de serie nu voor het eerst op current gen-consoles te spelen is, wordt The Collection vooral aangeprezen als een grafische verbetering van BioShock en BioShock 2 op de inmiddels verouderde originelen. Naast de console-update naar 1080p60, is dat vooral te merken aan de belichting. Die is veel sfeervoller en intenser, het kleurenpalet is meer verzadigd en de licht-donkerconstrasten zijn aangescherpt. De toevoeging van een grote schare aan details, van zeesterren die op de ramen plakken, zeewieren die langs de verzonken gebouwen omhoog kronkelen, ronddwarrelende stofdeeltjes en banieren die nu door de wind gedragen heen en weer wiegen: het zijn kleine dingen die je pas ziet als je erop let, maar zonder erop te letten maken ze de doodsheid van Rapture veel natuurlijker.
BioShock 2 is op dezelfde manier gepolijst, maar omdat die game er bij release al beter uitzag dan de originele BioShock, is hier minder van te merken. Er lijkt daarom minder veranderd te zijn aan BioShock 2. Net als in zijn voorganger, hebben de splicers in deel twee fraaiere textures gekregen en komen de omgevingen beter tot hun recht. Maar een erg grote verbetering is het niet en die is eigenlijk ook vooral in de eerste BioShock goed te merken. Ook doordat er in die game nu een director’s commentary te vinden is, wordt gauw duidelijk dat de eerste game van de serie tevens het paradepaardje van The Collection is.
Aan de verbeterde graphics zitten echter ook haken en ogen. De pc-versies bieden slechts minimale mogelijkheid het grafische niveau bij te stellen. In 2007, toen de eerste BioShock uit kwam, had dit al niet meer gemogen, laat staan in 2016. Reden tot ergernis voor veel spelers op pc, die oplo ingen voor dit probleem in de gamebestanden hebben gezocht en gevonden – er zijn verschillende, handige tips te vinden over hoe je je graphics tweaken kunt. In die bestanden kun je ook problemen met de ontbrekende optimalisatie-opties, field of view, mui ensitiviteit en krakende en wegvallende audio grotendeels oplo en. En dat is helaas nodig.
Technische handicaps
De originele games hadden hun aandeel slordigheden die het spel graag verstoorden: geluid dat opeens wegviel, erg scherpe, slecht afstelbare beweeggevoeligheid, onafgewerkte en storende flikkeringen. Niet alleen zitten deze onafgewerkte kantjes nog steeds in The Collection, maar er zijn er zelfs een paar bij gekomen: bugs die al in veelvoud gerapporteerd zijn, zijn verdwenen savegames, moeilijkheidsgraden die zich uit het niets resetten, opstartproblemen, crashes. Waar de consoles er nog tamelijk goed vanaf lijken te komen, wordt vooral de pc-versie van BioShock: The Collection geplaagd door onvolmaaktheden, waardoor het er sterk op lijkt dat de pc-port niets meer dan een bijkomstigheid was. Maar ook de consoleversie gaat niet vrijuit, gezien er sprake is van regelmatige framedrops op zowel PlayStation 4 als Xbox One.
De toevoegingen van het kijkje achter de schermen, het verbeterde oog voor detail en de nieuwe licht- en geluidseffecten in vooral de eerste twee games van de serie, zorgen ervoor dat je Rapture opnieuw op een heel intense manier ervaart, bijna alsof het weer voor de eerste keer is. Dat is fantastisch. Maar de grafische verbetering is ook weer niet zó groot. Het is fijn de games op 1080p te kunnen spelen op hedendaagse consoles, maar de technische mankementen waar The Collection op dit moment, vóór de eerste patches, mee te maken heeft, doen afbreuk aan de spelervaring. Het mindere cijfer is allesbehalve een kritiek op de welbekende games zelf, die alle drie de hoogste lof verdienen. Inhoudelijk zijn ze nog steeds onverminderd goed. Maar de slordige afwerking en de manier waarop de pc-port afgehandeld is (of niet) voldoen niet aan wat er in 2016 van een remaster verwacht mag worden en dat is erg spijtig. Het is wachten op patches.
BioShock: The Collection nu beschikbaar op pc, PlayStation 4 en Xbox One.