Review: Kingdom Come: Deliverance 2 is een adembenemende onderdompeling in de middeleeuwen
Oefening baart kunst
Na een succesvolle crowdfundingcampagne werd Kingdom Come: Deliverance een culthit, maar de gebrekkige afwerking en ontoegankelijke spelmechanieken weerhielden de rpg ervan om de massa te bereiken. Met het vervolg maakt Warhorse Studios in dat opzicht een hoop goed, terwijl het fans véél meer biedt van waar ze al verzot op waren. Het resultaat is een fenomenale onderdompeling in de middeleeuwen.
Wie aan de middeleeuwen denkt, stelt zich waarschijnlijk ziektes als de pest en straten vol uitwerpselen en afval voor. Tandenborstels en zeep bestonden nog niet, het leven zat vol tegenslagen en de meeste mensen haalden de pubertijd niet. Toch strookt dat niet helemaal met de waarheid. Wist je dat men destijds niet veel anders naar hygiëne keek dan wij? Ze poetsten de tanden met linnen en sommigen gebruikten zelfs een soort mondwater. En jezelf en je kleren wassen was ook erg belangrijk, al dan niet met zeep (voor wie dat kon betalen).
Het zijn zomaar een paar dingen die je kunt leren als je Kingdom Come: Deliverance 2 speelt. In de uitgebreide codex van de rpg, bijvoorbeeld, waar tal van boeiende informatie staat over het leven in de middeleeuwen, de verschillende koninkrijken en belangrijke personen. Of je leert het als hoofdpersonage Henry met een npc praat en – nadat hij gedag zegt – de opmerking krijgt dat hij beter even naar een badhuis kan gaan, want hij stinkt een uur in de wind.
Perfecte balans
Wie niet zit te wachten op een geschiedenislesje, doet er toch goed aan deze opmerkingen in zich op te nemen. In Kingdom Come: Deliverance 2 is dat namelijk meer dan een leuk feitje dat je kunt gebruiken in een aankomende pubquiz. Het is een heuse spelmechaniek. Als Henry bijvoorbeeld door een berg poep moet graven, op zoek naar een verdwenen bandiet, en hij vervolgens door een kamp probeert te sluipen, zullen mensen hem ruiken. En als hij al een tijd niets heeft gegeten, horen ze zijn rammelende maag.
Avondje zuipen met Koemanen? Leuk, maar Henry’s kater heeft invloed op hoe hij de volgende dag zijn mannetje staat. Zelf een zwaard maken? Dat kan, maar het kost wel een paar minuten. Het zijn zomaar een paar voorbeelden van het realisme in KCD2. En geen zorgen: de nadruk daarop doet zelden afbreuk aan het spelplezier. Kleine handelingen, zoals het wassen van kleding in een meertje, het repareren van Henry’s uitrusting of het handmatig slijpen van zijn zwaard, kosten nauwelijks moeite en zorgen er alleen maar voor dat je je echt ondergedompeld voelt in de setting. Tegelijkertijd gaat het realisme nooit te ver. Henry kan bijvoorbeeld altijd en overal om zijn paard fluiten, die dan pal achter hem spawnt. Waar in deel één deze balans soms nog ver te zoeken was, heeft Warhorse Studios haar in dit vervolg perfect gevonden.
Lagen, lagen en nog meer lagen
Het verhaal gaat verder waar het origineel eindigde, met Hans Capon en zijn schildknaap Henry die een belangrijke boodschap moeten afleveren bij een nobelman in Kasteel Trosky (dat echt bestond en trouw is nagemaakt). Het gaat niet zoals gepland: Henry raakt ernstig gewond en na een gevecht in een kroeg kunnen de twee elkaar niet meer dulden. Henry staat er dus alleen voor en moet de nobelman zien te spreken, maar gelukkig is er binnenkort een bruiloft waar hij bij aanwezig zal zijn. In deze eerste uren van de game – al duurt het pakweg vijftig uur voor je daadwerkelijk bij de bruiloft bent – is Henry vooral bezig met het verkennen van de prachtige Bohemen, en de sores van de lokale bevolking. Dat is waar Kingdom Come: Deliverance 2 zijn ware kracht laat zien.
In elk dorpje, elke afgezonderde jagershut en elk bos zijn memorabele personages te vinden. Veel zijn grofgebekt, of juist erg netjes door hun Christelijk geloof, maar elk heeft een unieke persoonlijkheid. De dialogen zijn fantastisch geschreven, en leggen niet alleen op subtiele wijze bloot wat er speelt in de omgeving, maar ook wat voor diepgaand personage Henry is. Zijn trauma’s, zijn gevoel voor humor en boven alles zijn nobele karakter; het komt in de gesprekken naar boven – mits de speler daarvoor kiest.
Kingdom Come: Deliverance 2 zit namelijk bomvol optionele dialogen. Ze zijn niet nodig om het verhaal verder te brengen, maar maken de personages veel menselijker. Daarbovenop leveren ze vaak waardevolle informatie op, of zelfs nieuwe sidequests, waardoor Henry op heel organische wijze verder komt op zijn queeste. Stuurt iemand hem naar de plek waar een groep boze burgers iemand dreigt te vermoorden, omdat die persoon met een van hun vrouwen het bed in dook? Dan doet Henry er goed aan ook even het verhaal van de vrouw aan te horen. De dialogen worden niet altijd aangegeven in missie-omschrijvingen of met markeringen op de map, en het ontdekken van de wereld en de personages wordt zo goed aangemoedigd.
Als kers op de taart zit het dialoogsysteem erg goed in elkaar. De speech-skill is namelijk veel meer dan een cijfertje dat naast een dialoogoptie staat, en je moet de context van elk gesprek goed afwegen om te beslissen welke optie de juiste is. Ja, Henry kan een zachtaardige huishulp proberen te imponeren met stoere taal en zijn ontzagwekkende uitrusting, maar empathie tonen is waarschijnlijk slimmer. Door de scholarship-skill in te zetten klinkt Henry misschien als een geleerde, maar als hij nog niet genoeg heeft geleerd over het onderwerp van gesprek, kraamt hij complete onzin uit – vaak met hilarische versprekingen tot gevolg.
Audentes Fortuna iuvat
Dat het eerste gedeelte van de game zich zo focust op de kleine man, blijkt een gouden zet wanneer het verhaal zich ontpopt en de schaal ervan veel groter wordt. Later gaat het over belangrijke nobelmannen, (mogelijke) koningen en de toekomst van het koninkrijk. Omdat Henry tegen die tijd weet wie er zoal wonen, krijgen dorps- en regionamen een gezicht, en worden de consequenties tastbaarder. Tegelijkertijd verliest het spel Henry’s eigen verhaal nooit uit het oog, en herhalen onder andere flashbacks en dromen wat hij in deel één meemaakte. Er komen ook enkele keuzes bij kijken, maar in grote lijnen staat vast wat er gebeurt, en het is zeker voor spelers van het eerste deel enorm bevredigend.
Terwijl het verhaal zich opwerkt naar een grootschalige climax, werkt ook Henry zich op. Door de wonden die hij aan het begin van Kingdom Come: Deliverance 2 oploopt, moet hij veel van de vaardigheden die hij in deel één al beheerste namelijk opnieuw leren. Van paardrijden tot rondsluipen, en van de band met zijn hond tot craftmanship; Henry leert door dingen te doen. Extra vaardigheden zoals wapencombo’s leert hij bij enkele experts die door de wereld zijn verspreid, en voor het bijspijkeren van zijn skills kan Henry ook boeken lezen – maar het kost allemaal tijd. Ook dat draagt bij aan het gevoel dat Kingdom Come 2 zo goed weet over te brengen; alsof je echt de arme zoon van een smidse bent, die zich langzamerhand in de kijker van koningen weet te werken.
Niets dan verbeteringen
Kingdom Come: Deliverance 2 verbetert eigenlijk alle facetten van het origineel. Het verhaal is uitgebreider en wordt op indrukwekkende wijze vertelt met allerlei goed uitgewerkte filmpjes. Er wordt veel vaker automatisch gesaved, zeker in de (side)quests, waardoor je nooit grote delen van de game opnieuw moet beleven. Het criminaliteitssysteem heeft daarnaast een flinke update gekregen, waardoor bewakers niet magisch alles doorhebben wat Henry uitspookt en zijn reputatie in de regio de consequenties kan verlichten (of verergeren). Er zijn ook ‘leuke’ straffen: zo kan Henry aan de schandpaal worden genageld of bij erge misdaden worden gebrandmerkt, waardoor iedereen met wie hij spreekt hem anders behandelt.
Gevechten zijn op het eerste gezicht versimpeld, doordat Henry nu vanuit minder richtingen aan kan vallen, maar blijken later juist nog diepgaander. Door wapencombo’s, een keur aan wapenstijlen, de toevoeging van pistolen en een diepgaand perksysteem (met 276 perks) dat verschillende speelstijlen aanmoedigt, kan Henry elk gevecht anders aanpakken, en het is een genot om er beter in te worden. Het brouwen van drankjes is uitgebreid, waardoor onder andere de kwaliteit van ingrediënten en het goed uitvoeren van de alchemy-minigame belangrijker zijn. En zo zijn er nog tal van systemen (zoals het nieuwe wapen smeden) en details waar we de loftrompet voor zouden mogen steken.
‘Oefening baart kunst’ is een spreuk die opgaat voor het geweldige gevoel van progressie dat Kingdom Come: Deliverance 2 biedt, maar geldt ook voor ontwikkelaar Warhorse Studios. Het origineel begon als een Kickstarter-project met enorm ruwe randjes, en in deel twee krijgen we echt te zien wat de ontwikkelaar voor ogen had. Toegegeven, er zijn nog wel een páár ruwe randjes, zoals de weinig indrukwekkende (gezichts)animaties en enkele grafische glitches. Maar die veranderen niet dat KCD2 alles bevat wat een goede rpg moet hebben, en er tal van geweldige details en slimme gameplaysystemen aan toevoegt. Het is een onderdompeling in de middeleeuwen zoals geen ander medium of spel je kan bieden. Het resulteert in een van de beste rpg’s van deze consolegeneratie – en dat zonder geesten of draken.
Kingdom Come: Deliverance 2 is vanaf 4 februari beschikbaar voor pc, PlayStation 5 en Xbox Series X en S. Voor deze review is de game op PS5 gespeeld.
Kingdom Come: Deliverance 2 is ontroerend, hilarisch en een indrukwekkende onderdompeling in het leven van de middeleeuwse mens. De spelwereld is adembenemend, haar personages zijn stuk voor stuk memorabel, de game zit vol fantastische details en biedt daarbovenop een geweldig gevoel van progressie. Waar Kingdom Come 1 nog een ruwe culthit was, blijkt het vervolg een van de beste rpg’s van deze consolegeneratie.
- Prachtige wereld
- Memorabele personages
- Geweldig gevoel van progressie
- Onderdompeling in middeleeuwen
- Enkele grafische glitches
- Weinig overtuigende (gezichts)animaties
