Van de makers van Superbrothers: Sword & Sworcery EP is er nu, tien jaar later, Jett: The Far Shore. De game is net zo eigenwijs, al pakt dat dit keer minder goed uit.

Jett vertelt een bekend verhaal: een mensachtig volk heeft zijn thuisplaneet dusdanig naar de getver geholpen dat het op zoek moet naar een nieuwe plek om te wonen. De hele wereldbevolking verschepen is onmogelijk, dus wordt een select groepje pioniers op pad gestuurd om een mysterieuze radiogolf te volgen naar een verre planeet. Jij, Mei, bent een van die scouts. Aan je partner en jou de eer om na een ruimtereis van duizend-en-één jaar (!) als eerste voet op het droge te zetten.

©GMRimport

Mei’s verkenningstocht staat centraal in Jett. In een tweepersoons ruimtescheepje (de ‘jett’ uit de titel) scheer je over land en zee om het leven aldaar in kaart te brengen, en de weg te bereiden voor je metgezellen die nog in een baan om de planeet zweven. Je bestuurt je jett, stapt af en toe uit en beleeft zo een avontuur op een plek die toch wat onherbergzamer blijkt dan gehoopt.

1001: A Jett Odyssey

Als dit je doet denken aan Interstellar, 2001: A Space Odyssey en een hoop andere scifi, is dat niet zo gek. Jett pakt een hoop bekende elementen – No Man’s Sky is er nog zo een – maar geeft er gelukkig een eigen draai aan. Personages zijn meer matroesjka dan mens en spreken een fictieve eigen taal. Ze hebben rituelen, de mysterieuze radiogolf is de rode draad in hun geloof geworden en hun bouwwerken houden het midden tussen middeleeuws en industrieel. Jett is spirituele scifi-folklore, en mede dankzij een uitmuntende soundtrack (van SCNTFC, die ook de muziek voor Oxenfree verzorgde) en prachtige lichteffecten heeft de game je in no-time voor zich gewonnen.

©GMRimport

©GMRimport

©GMRimport

Dat is ook te danken aan de gameplay zelf. Jett zet je direct in een jett en laat je bij wijze van tutorial een ereronde maken over je thuisplaneet. Met de R2-knop trap je het gaspedaal in, met L2 gooi je het scheepje dwars in de bocht en met X doe je een ‘pop’ – trek daarbij je linkerstick naar achter en je springt met een beetje goede timing over hele olietankers en andere forse obstakels. Je pullt een kurkentrekker. Het is flow, het werkt, en je denkt: de ruimte kan mij niks maken.

Eenmaal aangekomen op je bestemming blijkt dat Jett: The Far Shore meer is dan No Man’s Sky op één planeet. Er heerst een gevoel van ongeloof en verwondering bij het landen op een nieuwe planeet. Jett laat je bewust halt houden bij je eerste stop. Gewoon, even het onvoorstelbare uitzicht tot je nemen. Het is niet alleen het moment waar jouw hele leven naartoe heeft geleid, het is de grote finish voor een volk wiens hele cultuur is gebouwd op deze ene reis naar de sterren – alsof voor de christenen de Messias op aarde terugkeert, zeg maar. Hoe Jett dit voor elkaar krijgt is knap gedaan, te meer omdat interplanetair reizen in veel ruimtefictie als een gegeven wordt beschouwd – denk Mass Effect, denk Star Wars, waar je achteloos door het universum hopt.

De vergelijking met bestaande religies is makkelijk te maken, al ben je hier niet om je beloofde land te koloniseren: met Mei’s partner als spreekbuis communiceert de game een gevoel van eerbied voor de omgeving. Je hebt geen guns aan boord, je kunt aanvallen noch jezelf verdedigen. Desondanks staat er niet bepaald een welkomstcomité klaar op je nieuwe thuis. Met je kleine scheepje ben je een luis in de pels, een indringer die al gauw de aandacht trekt van klein en groot gevaar.

©GMRimport

Duizend-en-één-klacht

Niet veel later dondert Jett als een kaartenhuis in elkaar. De game stuurt je op pad, maar wat blijkt: je bent het grootste deel van de tijd met de rem erop aan het rondzweven. Met een lange druk op driehoekje schakel je tussen spurten en zweven, wat een ongelukkige keuze is omdat het afleidt van de actie: de enige feedback die je krijgt of je lang genoeg hebt gedrukt, is een flinterdunne visuele indicator rechtsonder in beeld.

In zweefmodus komt het aan op precisie. Je scant flora en fauna, met je grijparm pak je vormloze dingen op (de game heeft mooie, maar nogal abstracte graphics), en soms moet je onder het bladerdak op land schuilen voor agressieve planeetbewoners. Maar juist precisie ontbreekt in de besturing. Voor je het weet beuk je van hot naar her en zie je door de brakke cameravoering door de bomen letterlijk het bos niet meer. Het is geen kwestie van gewenning zoals in Outer Wilds; de wijde wereld van Jett is simpelweg niet gebouwd op dit gevlooi.

Plots verdwijnt alle fun als sneeuw voor de zon – of voor de vreemde paarse gloed die bij tijd en wijle de planeet overspoelt, en die de schilden van je ruimtescheepje aan gort brandt. Oplossing: van schaduw naar schaduw hoppen. Dan is er je tank, die oververhit raakt als je te veel gas geeft. Beide zijn (te) kunstmatige toevoegingen, bedoeld om het de speler lastig te maken. De opdrachten die je krijgt maken het er niet leuker op: scan dit, pak dat, breng zus naar zo, en doe dit tien keer opnieuw om een missie te voltooien. Na een halfuur spelen voelt Jett als werk. Dan zijn er nog acht uur te gaan.

Al gauw beginnen andere gebreken op te vallen. Zo is de verzonnen taal een leuk idee, maar een verschrikking voor de flow waar Jett het van moet hebben. Je partner praat je tijdens het spelen de oren van je kop, maar om er iets van te begrijpen moet je continu onder in beeld kijken naar de ondertiteling. Sowieso weet de beste man niet wanneer hij zijn mond moet houden; te vaak komt het aan op doelloos rondzweven tot hij is uitgepraat – pas dan kun je een missie afronden.

Het is bijna 2022, games zijn veel verder dan dit. Niemand had het studio Superbrothers kwalijk genomen als ze leentjebuur hadden gespeeld bij spellen die de besturing wél op orde hebben en die slimmer omgaan met dingen als tekst en feedback aan de speler. Andere ergernissen, zoals een haperende framerate, zijn een sympathieke indiegame als deze best te vergeven, maar werken op de zenuwen als de hele basis niet klopt. Jett: The Far Shore is veel dingen – een lust voor oog en oor, een creatieve impuls voor science fiction, kritiek op het blind volgen van religie – maar een goede game is het niet.

Voor deze review is de PlayStation 5-versie van Jett: The Far Shore gespeeld. De game is ook beschikbaar voor PlayStation 4 en pc.

Billy Mitchell, de voormalige recordhouder in Donkey Kong, heeft een rechtszaak gewonnen van de Australische YouTuber Karl Jobst. De rechter bepaalde dat er sprake was van smaad.

Jobst claimde in meerdere YouTube-video's dat Mitchell vals had gespeeld om de hoogste highscore in Donkey Kong te behalen. Mitchell verzet zich al jaren tegen dergelijke claims. Jobst claimde in zijn video's ook dat YouTuber Ben Smith (Apollo Legend) zelfmoord pleegde omdat Mitchell in 2020 een rechtszaak van hem won.

Mitchell klaagde Jobst aan voor smaad en heeft van rechter Ken Barlow in Brisbane gelijk gekregen. Jobst moet Mitchell 300.000 Australische dollar (173.881,50 euro) in schadevergoeding betalen, en nog eens 50.000 Australische dollar voor een andere video waarin Jobst de spot dreef met Mitchells aanklacht.

Jobst verontschuldigde zich op social media richting zijn fans. Sommigen van hen hebben meebetaald aan de kosten verbonden aan de rechtszaak. "De rechter achtte Billy een geloofwaardige getuige en geloofde alles. Vanaf dat moment kon ik niets meer doen om mijzelf te redden. Ik ga mijn opties overwegen." Mitchell gaf op social media aan "van de geur van winst in de avond te houden" en bedankte iedereen die hem steunde.

Mitchell werd vooral bekend in de jaren tachtig en negentig dankzij highscores in games als Donkey Kong en Pac-Man. In de documentaire The King of Kong: A Fistful of Quarters werd hij afgeschilderd als de aardsvijand van Steve Wiebe, de de highscore van Mitchell probeerde te verslaan. Tegenwoordig heeft Robbie Lakeman de hoogste score in Donkey Kong.

Mensen kunnen vanaf vandaag de PlayStation Plus Essential-games van april claimen.

Zoals vorige week werd bekendgemaakt, gaat het om drie spellen, waaronder Robocop: Rogue City. Die game verscheen oorspronkelijk in het najaar van 2023 en werd goed ontvangen door critici en fans. In de first-person game moeten spelers als de robotagent de straten van Old Detroit misdaadvrij houden. De game is alleen op PlayStation 5 speelbaar.

De andere games die nu geclaimd kunnen worden zijn The Texas Chain Saw Massacre (PS5 en PS4) en Digimon Story: Cyber Sleuth - Hacker's Memory (voor PS4, maar ook op PS5 speelbaar). Alle drie de games kunnen tot 5 mei door alle PlayStation Plus-leden geclaimd worden. Hieronder zijn meer beelden van alle drie de games te zien.