Review: Emio - The Smiling Man: Famicom Detective Club is geen lachertje
Tot 2021 waren de Famicom Detective Club-games niet beschikbaar buiten Japan. Toch werden deze games altijd beschouwd als echte cultklassiekers door de serieuze en duistere thema’s die normaal gemeden worden door het huis van Mario. Na een mysterieuze en griezelige teaser in juni kwam een nieuw deel in de serie dan ook compleet onverwacht. Of dit moordmysterie spelers ook echt aan het lachen brengt? Dat vereist wat diepgravend speurwerk.
Net zoals in de voorgaande games speel je in Emio – The Smiling Man als de twee jongste leden van de Utsugi Detective Agency. Nadat een Japanse schooljongen dood wordt aangetroffen met een papieren zak over zijn hoofd, met daarop een onheilspellend getekende glimlach, is het aan jou en je partner Ayami om te achterhalen wat er precies met hem is gebeurd. Al snel wordt de link gelegd tussen een serie aan moorden die achttien jaar geleden plaatsvonden en een broodjeaapverhaal over Emio; de titulair lachende man. In de legendes wurgt deze man meisjes die hij huilend tegenkomt, tenzij ze lachen in zijn gezicht. Het duurt dan ook niet lang voordat dit mysterie de detectives én de hele stad in z’n greep heeft.
Structureel gezien wijkt het spel niet af van de eerdere titels uit de serie. Je verkent de spelwereld door commando’s uit een menu te kiezen zoals ‘Ask/listen’, ‘Examine’ en ‘Show’. Bereid je voor op veel leeswerk en aftasten door de menu's, want dit is lang niet zo voor de hand liggend. Misschien dat het tonen van een politieschets iets in een verdachte losmaakt, of dat je juist moet doorvragen naar andere details uit de omgeving van een getuige. De game weet dit niet altijd even soepel te communiceren en meermaals ga je dan ook het hele menu af totdat je de ‘juiste combinatie’ hebt gevonden. Waar de remakes hier nog mee wegkwamen, is het hier soms net iets té traditioneel voor een compleet nieuwe game.
Sterk schrijfwerk
Gelukkig zijn de dialogen en beschrijvingen erg goed geschreven. De lokalisatie weet de Japanse kern van de spelwereld te behouden in de interacties - misschien zelfs tot aan schadelijk toe. Het is niet vaak dat in een Nintendo-game personages pervers, suïcidaal of mentaal onstabiel zijn. Dit draagt allemaal bij aan de serieusheid van de zaak en versterkt het gevoel dat jij als detective de losse eindjes aan elkaar probeert te knopen.
Een mooie toevoeging aan de gameplay zijn dan ook de momenten waarop je, aan het einde van de dag, met Ayami alle informatie van het onderzoek op een rijtje zet. Af en toe is er best wel wat alertheid vereist voor specifieke vragen van andere detectives die de zaak ook onderzoeken. Het is dan ook niet gek dat tijdens het avontuur de verdenking van wie Emio zou kunnen zijn, meermaals verschuift tussen verschillende verdachten. Dit is precies wat een goed detectiveverhaal moet doen.
Visueel wordt het verhaal versterkt door de prachtige achtergronden en expressieve personages die je ontmoet. Uiteindelijk blijft de game een visual novel, maar toch is het merkbaar dat er aandacht is gegeven aan alle details. Van het drukke stadscentrum tot de plattelandse dorpjes: je wordt echt ondergedompeld in het Japan van begin jaren negentig. Deze setting draagt bijna net zo veel bij aan het mysterie. Een van de meest memorabele momenten is wanneer de hoofdpersoon de bus mist vanaf de crime scene en moet wachten tot de volgende bus arriveert. Het gevoel van isolatie en gebrek aan communicatiemiddelen versterkt de angst dat er een moordenaar op vrije voeten is. De muziek en geluidseffecten spelen hier perfect op in en maken schokkende scènes levendig en angstaanjagend.
Tot op de bodem
De kern van een sterk detectiveverhaal is natuurlijk de afwikkeling van het mysterie. De conclusie van het spel is verrassend, maar het laat ons toch een beetje koud. Zonder in details te treden vanwege spoilers, staat het einde in contrast met de uren aan detectivewerk die je uitvoert. De sneltreinvaart waarmee de conclusie wordt gepresenteerd stelt daardoor teleur. In menig detectivegame, bijvoorbeeld de Ace Attorney-spellen, leg je de puzzelstukjes tijdens je onderzoek naast elkaar en komt de voldoening uit de conclusie van je speurwerk. Hier ‘overkomt’ het einde de hoofdpersoon en pas achteraf redeneert hij terug naar wat er precies heeft plaatsgevonden.
Met Emio - The Smiling Man vindt Nintendo het wiel niet opnieuw uit voor de Famicom Detective Club-reeks. Het sterke verhaal en de leuke cast sleept je ongetwijfeld mee, maar wees voorbereid op de zware thematiek en uren aan tekst die je moet lezen. Of de game een permanente terugkeer betekent voor deze detectives valt nog maar te zien, maar er hoeft geen rechercheur aan te pas te komen om te concluderen dat er potentie is voor toekomstige zaken.
Emio - The Smiling Man: Famicom Detective Club verschijnt op 29 augustus exclusief voor de Nintendo Switch.
Speuren als een detective voelt misschien wat traditioneel aan in The Smiling Man, maar het maakt het verhaal er niet minder spannend om. Soms moet je iets te lang in de menu’s graven en dat kan een tikje omslachtig aanvoelen. Toch is het verrassend om een Nintendo-game met dergelijke donkere thema’s om te zien gaan. Dat geeft dit moordmysterie echt een eigen smoel.
- Een sterke detective met een tal van twists
- Duistere thema’s en onheilspellende sfeer
- Mooie visuele stijl en setting die het verhaal aanvult
- De traditionele menu’s zijn wat onhandig
- De conclusie slaat net de spijker mis