Grand Theft Auto: The Trilogy – The Definitive Edition is geschiedvervalsing
De culturele significantie van Grand Theft Auto 3, Vice City en San Andreas behoeft geen uitleg. Weinig gameseries wisten ooit zo hun stempel te drukken op een genre als GTA ten tijde van de PlayStation 2. Een heruitgave om deze klassiekers ook eenvoudig speelbaar te maken op moderne hardware is dan helemaal geen gek idee – al is het maar met het oog op het behouden van cultureel erfgoed. Grand Theft Auto: The Trilogy – The Definitive Edition heeft echter niks te maken met het behouden van cultureel erfgoed.
Over de games zelf kunnen we kort zijn. Anno 2021 is er in alle eerlijkheid weinig lol meer te beleven aan GTA 3. De stad oogt kaal, de missies stellen niks voor en auto’s rijden voor geen meter. Toch is het eerste deel in de trilogie nog steeds intrigerend. Vooral in combinatie met Vice City en San Andreas.
©GMRimport
Evolutie van de open wereld
Die twee games hebben de tand des tijds immers veel beter doorstaan. Wanneer je de games achter elkaar speelt, zie je steeds meer de contouren van een moderne openwereldgame ontstaan. De missies worden uitgebreider, de personages gaan steeds meer praten, en vooral de spelwerelden maken een enorme evolutie door. De straten van Liberty City zijn nog leeg en grauw, maar in Los Santos hangt een unieke vibe. Een vibe die verandert als je de stad inruilt voor het platteland, of later langs de casino’s van Las Venturas tuft.
Maar eigenlijk is het niet belangrijk hoe goed of leuk de games zelf nog zijn. Wie de games actief heeft meegemaakt, weet precies wat ‘ie kan verwachten. De potentie voor nostalgische gevoelens is groot, zeker als iconische muziek van Nena, Toto, Dr. Dre of Guns N’ Roses uit de speakers galmt. Wie de games niet kent, zou GTA: The Trilogy kunnen spelen uit nieuwsgierigheid, om te zien waarom deze museumstukken twee decennia geleden zoveel losmaakten. In beide gevallen is het belangrijker om te bekijken hoe Rockstar het bronmateriaal heeft behandeld. En dat is niet al te best.
©GMRimport
Een nieuw jasje
Voor de heruitgave zijn de klassieke games opnieuw opgebouwd in een nieuwe engine. De oorspronkelijke code is wel deels hergebruikt, om de games de originele look en feel te geven. Verbeterde belichting en tal van kleine ‘quality-of-life’-aanpassingen maken de cultuurshock bovendien minder groot. Zo is in je minimap automatisch zichtbaar hoe je moet rijden en is het makkelijker om van wapen of radio te wisselen, door selectiewielen die we uit onder andere GTA 5 en Red Dead Redemption 2 kennen. Ook de besturing is gemoderniseerd, met onder andere een vrij te bewegen camera. Geen idee of dat nou de doorslag gaf, maar zelfs beruchte missies als Demolition Man (Vice City) en Wrong Side of the Tracks (San Andreas) waren lang niet zo frustrerend als in onze collectieve herinneringen.
Veel fans vreesden voor de iconische muziek in deze heruitgave. Er ontbreken inderdaad een paar nummers. Sterker nog: er ontbreken een aantal behoorlijk iconische nummers, waaronder Billie Jean en Wanna Be Startin’ Somethin’ van Michael Jackson (Vice City), alsmede 2Pac’s I Don’t Give a F*ck en Hellraiser van Ozzy Osbourne (San Andreas). Dat is natuurlijk jammer als je net die paar nummers leuk vindt, maar met zoveel liedjes en radiostations blijft er genoeg over om lekkere jaren 80 en 90-sferen neer te zetten. Bovendien zijn het oeverloze geouwehoer van de disjockeys en de talloze reclames en jingles behouden gebleven. Tot zover het nog enigszins goede nieuws.
©GMRimport
©GMRimport
©GMRimport
Jasje blijkt voor geen meter te zitten
De GTA Trilogy rammelt technisch namelijk aan alle kanten. Dat begint al met het feit dat je überhaupt moet kiezen tussen een Fidelity- en Performance-modus. We hebben hier niet te maken met hypermoderne games die het uiterste uit je hardware persen; dit zijn drie spellen die al op twintig jaar oude hardware speelbaar waren. Dat de drie games zelfs op een Xbox Series X nog worden geplaagd door framedrops en pop-in, is dan ook op geen enkele manier goed te praten.
Maar daar stopt de ellende niet. Veel grafische modellen zijn kunstmatig ‘verbeterd’ om nog er nog enigszins acceptabel uit te zien in een moderne resolutie. Aan sommige objecten is duidelijk aandacht besteed; zo zie je in de kleurrijke Hawaii-blouse van Tommy Vercetti verrassend veel detail. Maar de manier waarop er vervolgens armhaar op zijn plastic ogende onderarmen is aangebracht, is onbedoeld komisch.
Dat de drie games zelfs op een Xbox Series X nog worden geplaagd door framedrops en pop-in, is op geen enkele manier goed te praten
-
“I curse the rains down in Vice City”
Het allerergst is nog de ‘vernieuwde’ regen. Er is een verschrikkelijk effect toegepast, waardoor regen als een soort felle ruis het hele beeld verstoort. Gek genoeg stopt de regen spontaan als je een tunnel inrijdt, ook buiten de tunnel. Tot overmaat van ramp wordt dit effect niet toegepast ‘over’ water heen. Als je in de verte een meer of de zee ziet, zit er dus een ‘gat’ in de regen. Het is onmogelijk dat de ontwikkelaars dit allemaal gemist hebben, want de hele openingsscène van GTA 3 is door dit wanstaltige effect niet om aan te zien.
©GMRimport
Deze ooit zo iconische games zijn daardoor nu grafische monsters van Frankenstein, waarin oude animaties, opgevijzelde resoluties, nieuwe belichting en volstrekt mislukte effecten onooglijk samenkomen. Zelfs als de techniek niet hapert, gaat er een hoop magie verloren. Wie uitkijkt vanaf Mount Chiliad, het hoogste punt in San Andreas, ziet de complete map. Technisch knap, maar zó steriel en sfeerloos. Heiige effecten of luchttrillingen zijn er niet alleen om imperfecties te maskeren, ze zijn er ook om sfeer toe te voegen. Dat was men bij deze Trilogy even vergeten.
Héél soms werkt het allemaal wél. De Strip in Las Venturas ziet er onder de juiste omstandigheden bijvoorbeeld briljant uit. Het contrast tussen de donkere sterrenhemel en de felle neonlichten die weerkaatsen in je auto is iets waar we in 2004 alleen maar van konden dromen. Een optimistische dromer kan nog af en toe een vlaag nostalgie uit deze Trilogy persen, maar meer dan dat ook niet. Als dit is hoe we de GTA Trilogy ons definitief moeten herinneren, is de reputatie van drie legendarische games voorgoed bezoedeld.
Grand Theft Auto: The Trilogy – The Definitive Edition is nu verkrijgbaar voor PlayStation 4 en 5, Xbox One, Series X en S, pc en Nintendo Switch. Voor deze review zijn de games gespeeld op een Xbox Series X.
Twee decennia lang stonden de drie GTA-games uit het PlayStation 2-tijdperk symbool voor de opkomst van het openwereldgenre. Hun grensverleggende vrijheid en tijdloze muziek gaven ons herinneringen voor het leven. Nu staan deze historische games in één klap symbool voor wat een remaster absoluut niet moet doen.
- Verbeterde besturing en camera, genoeg ‘quality-of-life’-verbeteringen, als je met je ogen knijpt en wegdroomt bij de muziek kún je een vleugje nostalgie voelen
- Framedrops, pop-in, moeten kiezen tussen Fidelity- en Performance-modi, wanstaltige regeneffecten, verliest een hoop sfeer door ‘cleane’ look