Vr Vrijdag: Verken het echte heelal virtueel
In deze tweewekelijkse rubriek gaat Gamer.nl dieper in op virtual reality, de beste games, de controverses en vooral waarom het je zou moeten interesseren. In deze aflevering Vr Vrijdag: geef me de ruimte!
Deze week (op 16 juli om precies te zijn) was het vijftig jaar geleden dat de eerste mensen op de maan landden. Een bizarre gedachte eigenlijk, gezien het technologische niveau in de jaren 60. Ga maar na: de processor in je smartphone is miljoenen malen krachtiger dan de beste computers die NASA toentertijd ter beschikking had. De computer in de capsule zelf had 72 kilobyte geheugen (de graphic boven dit artikel past daar met geen mogelijkheid in) en woog 32 kilo.
Het gros van het rekenwerk voor plannen, bouwen en uitvoeren van de missie, van de sterkte van de kleinste schroefjes tot de hoeveelheid stuwkracht die nodig was om van de aarde naar de maan te vliegen (en terug), werd met pen en papier uitgewerkt. Honderdduizenden mannen en vrouwen werkten jarenlang aan Apollo 11 (en de voorafgaande missies) om uiteindelijk twee mannen op de maan te laten landen.
En voor iemand zijn aluminium hoedje opzet: er is geen enkele twijfel over of dit allemaal echt is gebeurd. Het belangrijkste bewijs hiervoor (nog afgezien van de maanspiegel, de foto’s van de landingsplaats door onafhankelijke organisaties, de kilo’s maansteen en de getuigenissen van de duizenden mensen die aan het project hebben gewerkt) is dat de toenmalige Sovjet Unie, die er alles aan gelegen was om de Amerikanen te verslaan in de race naar de maan, nooit heeft getwijfeld aan de feitelijkheid van de missie. Als Apollo een ‘hoax’ was geweest, hadden de Russen dat binnen enkele uren bekendgemaakt en daarmee waarschijnlijk zelfs de koude oorlog gewonnen.
©GMRimport
Waakvlam
Hoe dan ook: de maanmissies zijn een fascinerend project die helaas alweer veel te lang achter ons liggen. Ruimtevaart in de 21e eeuw staat op een treurig laag pitje. Pitje is een te groot woord, waakvlammetje is misschien beter. Waar eind jaren 60 de mensheid nog op het punt leek te staan het zonnestelsel te veroveren, is dat nu in het tweede decennium van de 21e eeuw niet eens meer aan de horizon te zien. Want helaas was de Maanrace inderdaad een race, en na het winnen ervan verslapte de interesse en verdween het geld. Op enkele indrukwekkende onbemande missies na, is de mensheid inmiddels niet verder gekomen dan een ruimtestation, het equivalent van pootje baden in de sterrenzee.
Misschien dat daar over een tijdje weer verandering in komt. Misschien dat er weer een goede politieke of (belangrijker) economische reden de kop opsteekt om onze planeet te verlaten. Voor het ontginnen van grondstoffen op de maan, op asteroïden of misschien zelfs op Mars. Of misschien dat we over honderd jaar, als de klimaatverandering niet meer te stuiten is, toch echt op zoek moeten naar een andere plek in ons zonnestelsel om in elk geval een deel van de mensheid een veilig heenkomen te bieden.
©GMRimport
Peanuts
Ondertussen kunnen we dankzij vr wel al een voorproefje krijgen van hoe ruimtevaart écht is. En vooral over de breinverpulverende schaal van het universum. Het heelal is namelijk groot, enorm groot. Je zou misschien denken dat het een heel eind is naar de drogist op de hoek, maar dat is peanuts vergeleken met de ruimte. En ja, dat komt uit The Hitchhikers Guide to the Galaxy. Dat boek moet sowieso iedereen hebben gelezen.
De ruimte is groot en de schaal ervan wordt op een heel indrukwekkende manier zichtbaar gemaakt in de app Titans of Space Plus (7,99 euro, speelbaar met een Rift en Vive). Hiermee kun je met eigen ogen zien hoe de aarde zich verhoudt tot de andere planeten. Maar ook hoe nietig onze zon bijvoorbeeld is vergeleken met een reus als Betelgeuze. En die laatste is ook maar een dwerg vergeleken met sommige gigantische sterren in ons heelal.
Een andere app op pc vr die je meer laat ontdekken over planeten, zonnen en manen is Universe Sandbox 2 (24,99 euro). Hierin kun je niet alleen zien hoe werelden in 3D om elkaar heen draaien, maar ook lekker losgaan door werelden te laten botsen om vervolgens de catastrofale gevolgen te aanschouwen.
©GMRimport
Quest
Voor wie meer wil weten over die eerste maanmissie, waar ik dit artikel mee begon, kan op pc en Oculus Quest de hele vlucht van de aarde naar de maan beleven in de app Apollo 11. Je neemt hierin plaats aan boord van de capsule, bestuurt de Lunar Lander en staat op het oppervlak van de maan. Nee, het is geen spel, meer een interactieve film, maar juist doordat je werkelijk ervaart hoe klein de capsule werkelijk was, wordt je respect voor de drie astronauten alleen maar groter.
En tenslotte is het ook interessant om een kijkje te nemen aan boord van het internationale ruimtestation ISS met de applicatie Mission: ISS. Een heel getrouwe simulatie ervan was al beschikbaar voor Oculus Rift, maar is er nu eindelijk ook voor Quest. Je zweeft aan boord van het station en beweegt je voort door je aan dingen vast te grijpen en je af te zetten. Het is zelfs mogelijk om een ruimtewandeling te maken buiten het station. De ervaring geeft opnieuw een beeld van de schaal van het station, zoals je dat op een plat scherm nooit kan ervaren. Het uitzicht uit de Copula, de uitkijkpost, op de langzaam ronddraaiende aarde, is ook in vr al genoeg om je een nieuw gevoel van perspectief te geven.
©GMRimport
Thee met gember
De genoemde applicaties zijn allemaal op de werkelijkheid gebaseerd, dus hier kom je geen sneller-dan-het-licht schepen of teletransporteurs tegen. Sommigen zullen dit als een minpunt zien. Maar wie even de tijd neemt om zich al dan niet virtueel in ons universum te verdiepen, ontdekt dat de werkelijkheid veel overdonderender is dan fictie. Als je eenmaal echt beseft dat onze zon er slechts één is van zo’n tweehonderd miljard anderen in onze Melkweg, voel je je al aardig klein. Maar dan komt de schop in je maag van het weten dat we inmiddels zo’n vierhonderd miljard sterrenstelsels ter grote en groter dan de Melkweg waarnemen in het voor ons zichtbare deel van het universum. Een universum dat zeer waarschijnlijk nog veel groter is dan wij kunnen waarnemen. Duizelig? Wacht dan even met vr. Neem een slokje thee met gember. Adem diep in en weer uit. En zet dan je vr-bril op om je verder te verwonderen over het heelal dat we nou eindelijk eens als mensheid grondig moeten verkennen.
Lees ook eerdere edities van Vr Vrijdag:
