Tien jaar 3DS: Een extra dimensie
Nintendo heeft in 2021 een groot aantal bijzondere jubilea te vieren. Daaronder valt ook het tienjarige bestaan van de 3DS, een platform met een veelbelovende gimmick dat het uiteindelijk ontgroeide.
Nintendo’s geschiedenis is er een van wisselend succes. Tien jaar geleden plukte het bedrijf eens te meer de vruchten van diens indrukwekkende aanpassingsvermogen. Niet alleen was de Wii een gigantische hit in de consolemarkt, ook de merkwaardige handheld met twee schermen vloog als warme broodjes over de toonbank. Analisten zetten de klok erop gelijk dat het bedrijf met zeer vergelijkbare opvolgers zou komen, net zoals hoe Nintendo de NES opvolgde met de ‘Super’ NES.
Anderzijds weigert Nintendo steevast een nieuw platform uit te brengen zonder een ‘nieuwe ervaring’ te bieden, zoals president Furukawa de filosofie rondom nieuwe hardware recent nog omschreef in een interview. Het was tien jaar geleden voor Nintendo daarom de uitgelezen kans om te experimenteren met een jarenoude techniek: 3D-effecten waarmee personages of objecten daadwerkelijk uit het scherm lijken te komen. Het ging keer op keer mis: het Famicom 3D System verkocht amper in Japan, de Virtual Boy faalde en een 3D-extensie voor de GameCube is nooit in de winkels verschenen. Waarom zou het nu wel slagen? Een blik op de box office, waar James Camerons blockbusterfilm Avatar anno december 2009 domineerde, biedt het antwoord.
©GMRimport
Een nieuwe dimensie
De Nintendo 3DS werd tijdens E3 2010 onthuld door Nintendo-presidenten Reggie Fils-Aime en Satoru Iwata. Gepaard met een flitsende presentatie van Kid Icarus: Uprising legde Iwata de nadruk op het 3D-effect van de kleine handheld. Dat was zeker niet onterecht, want 3D zónder dat er een bril aan te pas komt was een behoorlijke primeur. Nintendo bereikte dat effect door een draai te geven aan de
, waarbij het rode glas enkel rood licht doorlaat en het blauwe glas enkel blauw licht – een manier om een object van twee verschillende perspectieven te zien en samen te voegen. In plaats daarvan bevat de 3DS een soort raster dat in feite hetzelfde doet: licht naar het juiste oog sturen en de illusie van driedimensionale beelden opwekken.
Er zitten uiteraard een aantal haken en ogen aan deze methode. De belangrijkste is dat spelers precies op de juiste afstand en hoek van de handheld moeten zitten, maar ook dat andere spelers niet mee kunnen kijken. Desalniettemin werkt het 3DS-effect, en was het destijds een noviteit om games nota bene uit een klein scherm te zien springen. Bovendien werkte het effect op de later verschenen New Nintendo 3DS stukken beter dankzij een techniek dat het gezicht van de gebruiker leest en de hoek daarop aanpast.
©GMRimport
De toepassing van 3D door de jaren heen is helaas een ander verhaal. Voor een platform dat is gebouwd rondom een extra dimensie, biedt het uiteindelijk in maar weinig games écht een meerwaarde. Het beste voorbeeld is wellicht Super Mario 3D Land, dat enkele puzzelkamers kent die in 2D significant lastiger zijn, en spelers over het algemeen helpt bij het inschatten van diepte tijdens grote sprongen. Ook bij sommige puzzels in Zelda: A Link Between Worlds en bij vliegende projectielen ontwijken in Star Fox 64 3D heb je er als speler baat bij om gebruik te maken van het 3D-effect.
Los daarvan is de techniek in gaming nooit écht van de grond gekomen, pijnlijk benadrukt door steeds meer van Nintendo’s eigen games die de ondersteuning lieten vallen, alsmede de komst van de 2DS. Ergens is dat logisch, want het verplichten van 3D om bepaalde games te kunnen spelen is waarschijnlijk teveel gevraagd van consumenten. Niet alleen omdat spelers dan gedwongen worden om 2D-gamen volledig achter zich te laten, maar ook omdat urenlang naar 3D-beelden op een klein schermpje staren behoorlijke hoofdpijn kan opleveren.
Vele gezichten
Ondanks Nintendo’s karakteristieke focus op 3D, had de handheld uiteraard veel meer te bieden. Denk aan de twee camera’s op de achterzijde voor augmented reality-kaarten en -spellen, bewegingsbesturing en uitgebreidere verbindingsmogelijkheden voor onder andere Street Pass – een functie om data uit te wisselen met nabije spelers. De sloot aan mogelijkheden maakte de 3DS met 249 euro - nota bene lanceerprijs van de Wii - aan de dure kant. Enkel de fanatieke Nintendo-fans waren bereid tot aankoop, waardoor het platform alles behalve een vliegende start kende en de prijs al vier maanden na release werd verlaagd naar 169,99 euro. Bezitters van het eerste uur, door Nintendo ‘ambassadeurs’ genoemd, ontvingen twintig exclusieve NES- en Game Boy Advance-games. De tien GBA-games zijn tot ongenoegen van fans nooit los verschenen op het platform, dus exclusief was dit goedmakertje zeker.
©GMRimport
De prijsverlaging bleek de zet die de handheld nodig had, met als eindstand een indrukwekkende 75 miljoen verkochte exemplaren. Daarbij rijst de vraag wel hoeveel 3DS-bezitters meerdere modellen in huis hebben liggen. In lijn met de DS verschenen er namelijk verschillende grotere, goedkopere en geavanceerdere versies van de handheld. Veruit de interessantste zijn de 2DS en de New Nintendo 3DS. Eerstgenoemde verscheen namelijk al twee jaar na de originele handheld en gooide, zoals de naam doet vermoeden, 3D volledig overboord voor een lagere prijs. Ook het ontwerp is opmerkelijk: de 2DS is feitelijk een groot plastic blok dat vooral bedoeld lijkt te zijn voor de jonge speler, een doelgroep die Nintendo maar al te graag bereikte.
De New Nintendo 3DS was de stap vooruit waar velen op hoopten. De cpu van het appraatje is krachtiger en maakte de gebruikservaring over het algemeen fijner, naast de mogelijkheid om SNES-games en enkele exclusieve titels te spelen. Ook werd zoals benoemd de 3D-techniek verbeterd en kwam er een tweede analoge stick, een flink hekelpunt van het originele model dat Nintendo eerder oploste met de logge en ietwat hilarische Circlepad Pro-accessoire. Samen met esthetische veranderingen zoals gekleurde knoppen en verwisselbare faceplates wordt de New 3DS gezien als het definitieve model van de handheld.
Schitterend gamesaanbod
Een vaak onderschatte eigenschap van het platform is de eShop, een modernere, no-nonsensversie van Nintendo’s digitale winkel. Daarin waren niet alleen de laatste games en geinige 3D-trailers te vinden, maar ook steeds meer parels van indiegames en retrotitels. De markt van downloadbare titels als Pushmo, Shovel Knight en Picross 3D werd steeds groter en betrof een prettige aanvulling op het aanbod van games. Het was een voorbode van het succes dat indiegames momenteel hebben op de Switch.
Los daarvan kent de 3DS een schitterend aanbod aan games. Na een matige line-up op lancering kwam Nintendo al gauw met titels als Mario Kart 7 (de bestverkochte game op het platform), Super Mario 3D Land en The Legend of Zelda: Ocarina of Time 3D om het daadwerkelijke startschot van de handheld te geven. In de jaren daarna volgden onder andere vier goede tot uitstekende Pokémon-titels, een weinig innovatief doch zeer succesvol vervolg op New Super Mario Bros. en een verbazingwekkend goede opvolger van Zelda: A Link to the Past.
©GMRimport
De 3DS blies ook enkele franchises nieuw leven in. Zo kreeg cultklassieker Luigi’s Mansion twaalf jaar na dato plots een vervolg en ‘redde’ het fantastische Fire Emblem Awakenings de franchise, met twee nieuwe games als gevolg. Het enige wat qua game-aanbod tegenviel was het gebrek aan third-party ondersteuning, in tegenstelling tot de DS. Los van Monster Hunter – dat de transitie van de PSP naar de 3DS maakte –, Resident Evil Revelations en Shin Megami Tensei, was er beduidend minder animo onder grote uitgevers. Een grote ramp was dat niet: gedurende de levensduur van de 3DS hadden bezitters te allen tijde toegang tot de volledige bibliotheek aan DS-games
Gefaald concept?
Een succesvol platform zien afschalen is voor de liefhebber altijd een pijnlijke aangelegenheid, en in 2017 moest de 3DS er met de komst van de Switch er toch echt aan geloven. Dat jaar verschenen nog wel de New 2DS XL en enkele laatste noemenswaardige titels, zals Metroid 2-remake Metroid: Samus Returns, maar de hoogtijdagen van het platform zijn definitief voorbij.
Is de 3DS een gefaald concept? Als het aan de 3D-functionaliteiten ligt wel. Net zoals andere experimentele technieken als Microsofts Kinect en Sony’s Sixaxis werd het draagvlak steeds minder en de toepassingen steeds minder creatief. Aan de andere kant laat de 3DS zich niet louter definiëren door het 3D-effect. Vanuit een ander oogpunt is het een veilige, maar waardevolle opvolger van de DS. Het sterke game-aanbod, de goedgevulde eShop en de speelse modellen zorgen ervoor dat de handheld nog vers in het geheugen zit. Daarom is een felicitatie voor dit geslaagde platform zeker op z’n plaats!
