Deze zomer plaatst Gamer.nl recensies van van games die op een of andere manier rond hun release aan onze aandacht voorbij zijn geglipt. Zie het als een mea culpa: beter om onze fouten toe te geven en ze te corrigeren, dan ze te negeren. Deze keer aan de beurt: Stardew Valley, die begin dit jaar op pc verscheen en eind dit jaar naar PlayStation 4 en Xbox One komt.
Rituelen en routines staan centraal Stardew Valley. Je ontwaakt in de vroege ochtend en kijkt nog voor het ontbijt een kwartiertje tv. Het ene programma voorspelt het weer, het andere je geluk en welzijn voor die dag. Je verzorgt je planten en gewa en, aait en onderhoudt je vee en groet je buren. Vervolgens vis je tot je een ons weegt of, als het regent, spendeer je een middag in de lokale mijn. In de vroege avond doe je enkele boodschappen, feliciteer je de groenteboer met z’n verjaardag en ga je in op de uitnodiging om in de avond wat te gaan drinken.
De dagen vullen zichzelf, vooral als je vriendschappen met dorpsgenoten aan wilt gaan. In dat geval help je hen regelmatig met hun sores en ga je behoorlijk ver om iedereen van cadeautjes en complimenten te voorzien. Deze nadruk op sociale verhoudingen, liefdesrelaties incluis, maakt van Stardew Valley meer dan een boerderijsim. Sterker nog, hoewel het de moeite waard is om je kroppen sla en vleestomaten zo efficiënt mogelijk te telen, is het in deze game wellicht nog belangrijker om aardig gevonden te worden. Niet alleen leidt dit tot extraatjes, ook geeft het je dagelijkse rompslomp betekenis.
Harvest Moon of Animal Cro ing?
In dit opzicht wijkt Stardew Valley enigszins af van Harvest Moon, over het algemeen gezien als voornaamste bronmateriaal. Harvest Moon teert op clichés en maakt je direct duidelijk dat er één persoon is met wie je eventueel een relatie kunt aangaan. In Stardew Valley liggen de verhoudingen tu en de dorpsbewoners en jij een stuk complexer. Bovendien is er een politieke ondertoon die Harvest Moon ontbeert: de burgemeester heeft bepaalde wensen, de onafhankelijke winkeltjes specifieke waarden, de supermarktketen eigenaardige motieven.
Stardew Valley legt je niet uit hoe je hier het beste mee om kunt gaan; soms ontdek je bepaalde betrekkingen pas wanneer het kwaad al geschied is. Of, luchtiger: kleine zijopdrachten geven je een fascinerend inzicht in het leven van je buren. In zekere zin lijkt Stardew Valley meer op een andere Nintendo-serie, te weten Animal Cro ing. Maar Stardew Valley is uitgebreider, genuanceerder en minder onbevangen.
Het is evenwel noemenswaardig dat Stardew Valley in feite een klein project is. Vijf jaar lang stak Eric Barone zijn ziel en zaligheid in deze boerderijgame – en het is te prijzen dat hij in z’n eentje een titel van zo’n stelselmatig hoog niveau heeft ontwikkeld. Of het nu gaat om de gamemechanieken waarmee je je vee fokt, de vormgeving van het dorp of de soundtrack, Stardew Valley maakt indruk.
De game heeft bovendien een lange adem. Zelfs al heb je al je buren voor een tweede maal hun favoriete verjaardagscadeautje gegeven en heb je je boerderij volledig uitgebouwd en geautomatiseerd, dan nog ontvouwen zich nieuwe dialogen, zijopdrachten en gebeurteni en. Juist dit soort kleinigheden voegen een zekere onvoorspelbaarheid toe die voorkomt dat je in een dagelijkse sleur terechtkomt. Om je leven in goede banen te leiden, kun je niet zonder bepaalde routines. Maar tu en die routinematige klusjes door stuit je op intere ante, grappige of simpelweg financieel aantrekkelijke akkefietjes – en hier ligt de kracht van Stardew Valley.
Op jezelf aangewezen
Het is tevens om die reden dat Stardew Valley maanden na verschijning nog steeds veelvuldig gespeeld wordt. Tenzij je online zoekt naar de snelste manieren om geld te verdienen, een liefdesrelatie aan te gaan en je dorp tot een welvarende plek te laten uitgroeien, biedt Stardew Valley je bij vrijwel elke speelse ie iets nieuws. Je leert gaandeweg je woonplaats beter kennen, maar achterhaalt ook als vanzelf wat voor soort boerderij je wilt runnen. En op wie heb je nu echt een oogje?
Omdat van uitleg en toelichting nauwelijks sprake is, komen dit soort bijkans banale dingen goed uit de verf. De keerzijde is dat cruciale gamemechanieken hierdoor moeilijker te doorgronden zijn. Soms is niet duidelijk hoe je je boerderij nu het beste kunt vormgeven en welke apparatuur nodig is voor die ene simpele klus. Als gevolg verspil je tijd en verkwansel je geld; in het ergste geval overleven je kippen de winter niet. Vooral om dat laatste te voorkomen was een iets uitvoeriger handleiding geen overbodige luxe geweest.
Tegelijkertijd geven dit soort catastrofes je de kans om te leren van je fouten, je de vele spelprincipes eigen te maken en je leven te beteren. Een groot deel van het plezier is gelegen in het lange, vaak routineuze, soms repetitieve alledaagse. De kwaliteit en nuance van Stardew Valley openbaart zich via dit soort banale, op zichzelf weinig dramatische bezigheden. Daar hoort een lang leerproces bij.
Stardew Valley verscheen op 26 februari 2016 voor pc. Versies voor OS X, Linux, PlayStation 4 en Xbox One zijn in ontwikkeling.