De Dood maakt voor niemand een uitzondering, maar zijn werkwijze is op zijn minst mysterieus te noemen. Soms kondigt hij zijn bezoek ver van tevoren aan, dan weer verschijnt hij plotseling. De vraag blijft hetzelfde: wanneer ben je er klaar voor? De een verwelkomt hem met open armen, de ander smeekt vergeefs om uitstel. In managementgame Spiritfarer help je jouw dierbaren met loslaten. Of je houdt ze juist heel stevig vast.

De combinatie van managementspel en metroidvania lijkt geen vanzelfsprekende. Pas in tweede instantie zie je dat het eigenlijk heel logisch is. De ontwikkelaar van Spiritfarer maakte eerder namelijk Sundered, een op het werk van H.P. Lovecraft gebaseerde metroidvania. Spiritfarer bevat duidelijk een stukje DNA van die game, maar is bovenal een diepgaande managementsim.

©GMRimport

De een zijn dood is de ander haar boot

Het spel begint met de meest voor de hand liggende - maar daarom niet minder schokkende - plottwist van het leven: iedereen gaat dood. De eindbestemming is bekend, maar het is aan kersverse kapitein Stella en haar kat Daffodil om de reis zo aangenaam mogelijk te maken voor haar gasten. Je hebt daarbij beschikking over een boot die je steeds verder uitbouwt en waarmee je de open wateren verkent, op zoek naar ronddolende geesten om tot hun laatste rustplaats te begeleiden.

Je geeft hen als het ware tijdelijk onderdak op je boot, net zolang tot ze hebben verwerkt hebben wat ze moesten verwerken en klaar zijn om het leven definitief achter zich te laten. Tot hun tijd daar is, help je ze met de dingen waar ze mee worstelen. Of het nou spijt is vanwege een verloren liefde, het missen van hun gezin of een innerlijke strijd tussen lichaam en geest. Ontwikkelaar Thunder Lotus had dit prima in een verhalende game van een paar uurtjes kunnen vertellen, maar de opzet als managementsimulatie is veel interessanter en doeltreffender. Door je verantwoordelijk te maken voor het hele reilen en zeilen, ga je je ook echt verantwoordelijk voelen.

©GMRimport

Hiernamaal

Je hebt als speler sowieso meerdere petten op, niet alleen die van kapitein. Je bent tegelijkertijd kok, tuinier, boer, smid, timmerman, molenaar, ga zo maar door. Vraagt een van je dieren om een eigen huis? Dan moet je dat zelf bouwen. En daarvoor heb je hout nodig, dat je eerst moet hakken in een van de vele bossen die de spelwereld rijk is.

Snakt een gast naar popcorn, omdat dit hem herinnert aan de filmavondjes met zijn kinderen? In Spiritfarer is dat een verrassend complex verzoek, op te delen in allerlei afzonderlijke taken. Voor popcorn heb je maiskolven nodig en die groeien niet op je rug. Je gaat dus eerst op zoek naar maiskorrels, zaait die in je eigen veldje (dat je eerst hebt aangelegd), geeft de plant netjes water en na een gezonde dosis geduld kun je de kolven eindelijk oogsten. Om er vervolgens popcorn van te maken door ze een paar seconden in de oven te stoppen. Die je - je raadt het al - zelf hebt moeten installeren.

Met-de-boot-vania

Levensmiddelen kun je grotendeels zelf verbouwen, maar voor bouwmateriaal moet je de wijde wereld in. Daarbij komt het metroidvania-aspect om de hoek kijken. De wereld zit vol met eilandjes, dorpjes, grote steden en andere bezienswaardigheden. Je hebt weliswaar een hele zee om te verkennen, maar sommige delen zijn nog niet meteen te bereiken. Daarvoor heb je bepaalde upgrades nodig en die kun je uiteraard pas vrijspelen nadat je tig materialen hebt verzameld. Deze gameplaycyclus, zowel binnen als buiten de boot, herhaalt zich iedere dag en wordt steeds uitgebreider hoe meer gebouwen en dieren je sloep huist.

Nu klinkt dat als werk, maar je doet het met liefde en uit verantwoordelijkheidsgevoel. De bewoners hebben allemaal zo hun eigen wensen en behoeftes en je wilt ze echt niet teleurstellen. Niet dat er dan iets ergs gebeurt, maar je hart breekt ieder keer een beetje meer. Halverwege het spel sprint en spring je daarom als een volleerd multitasker naar de kippenren om eieren te rapen, melk je ondertussen nog even snel de koe en trek je, nu je er toch bent, gelijk even wat radijzen en kroppen sla uit de grond. Op dat moment gaat de kookwekker af en haal je de Franse frietjes uit de oven, helemaal zelfgemaakt met versgeperste zonnebloemolie en aardappelen uit eigen grond. En dat allemaal om een glimlach op het gezicht van je geliefde diertjes te toveren. Waarna je ze een stevige knuffel geeft en ze helemaal gaan stralen. Het leven is goed op de boot van Stella.

©GMRimport

Vaarwel

‘Helaas’ blijft het daar niet bij. Op een gegeven moment kun je niets meer voor je dierbaren doen. Letterlijk. Je hebt ze een prachtig onderkomen gegeven, ze gevoed, getroost, met ze gelachen en bent er samen op uit gegaan om al hun losse eindjes aan elkaar te knopen. En dan is het tijd voor ze om te sterven. Daar is geen ontkomen aan, hoe lang je het ook uitstelt en hoe vaak je ze ook paait met hun favoriete maal. Om verder te komen, moet je ze laten gaan. Die wrange gewaarwording blijft het hele spel in je achterhoofd spoken. Iedere keer als je moet lachen om wat ze zeggen, of vertederd raakt door hun verhaal, besef je dat er een einde komt aan jullie samenzijn.

Het is bijna vervelend dat Spiritfarer zo leuk geschreven en prachtig geanimeerd is. Alle dieren hebben hun eigen manieren van bewegen, knuffelen en praten. Er zit zoveel karakter in dat je echt om ze gaat geven, ook al ben je maar relatief kort samen. Het blijkt precies lang genoeg om ze niet kwijt te willen raken. We waren even heel sip toen Atul de kikker er niet meer was. Nooit meer zouden we hem al in het ochtendgloren enthousiast zien klussen op de boot. En het doet nog steeds pijn dat we nooit hebben ontdekt wat nou het lievelingseten van Astrid de lynx is. Wie had er ook alweer moeite met loslaten?

Er valt nog van alles te vertellen over Spiritfarer, want het spel zit tot aan de nok vol met goed bedachte mechanieken. Zoals de manier waarop je tijdens het zagen van planken met je analoge stick de zaaglijn van een boomstam kunt volgen, in ruil voor wat bonusplanken. Zo hebben de ontwikkelaars voor alle geestdodende klusjes wel iets bedacht, waardoor de sleur er nooit in komt. Of wat te denken van de manier waarop traditionele platformtechnieken als twee keer kunnen springen en zweven zijn verweven in het verder verkennen van land op zee? En dan hebben we het nog niet eens gehad over het Tetris-achtige effect van je huisjes en werkplekken zo bouwen dat ze perfect op elkaar aansluiten. We kunnen nog wel even doorgaan over hoe leuk, mooi en lief Spiritfarer is, maar het is tijd om afscheid te nemen.

Sprititfarer is nu verkrijgbaar op pc, Mac, Linux, PlayStation 4, Xbox One, Nintendo Switch en Google Stadia.

Laatste reviews op Gamer.nl:

GSC Game World zou gesprekken houden met streamingdiensten als Netflix over een mogelijke televisieserie gebaseerd op de Stalker-franchise.

Insider Gaming claimt dat dit door Forbes Oekraïne wordt gemeld naar aanleiding van een gesprek met GSC Game World-eigenaar Maksym Krippa. Er zouden gesprekken worden gehouden, maar de status van het project zou nog niet bekend zijn. Er zou in ieder geval worden gepraat met Netflix over de mogelijkheden.

Stalker 2: Heart of Chornobyl kwam afgelopen maand uit op Xbox Series-consoles, pc en Game Pass. Hoewel de technische staat van de game te wensen over liet - mede door het feit dat het thuisland van de ontwikkelaar zich middenin een oorlog met Rusland bevindt - heeft GSC Game World sindsdien patches uitgebracht om de staat van de game te verbeteren. Eerder vandaag is nog een nieuwe patch uitgekomen waarmee letterlijk honderden problemen worden opgelost. De patch notes zijn hier te vinden.

Overigens meldt Krippa in het interview tevens dat Stalker 2 inmiddels al winstgevend is voor GSC Game World, en dat de kosten voor de ontwikkeling dus zijn terugverdiend. Het is niet bekend hoeveel kosten er precies gepaard gingen met de ontwikkeling, al gingen er volgens Krippa tientallen miljoenen dollars mee gemoeid.

In Stalker 2: Heart of Chornobyl reizen spelers wederom af naar de Zone, een gebied rondom de Chornobyl Nuclear Power Plant waar straling voor allerlei mutaties zorgt. Kamal van de Pol deelde een 7 uit in de Gamer.nl-review: "Stalker 2: Heart of Chornobyl is een melancholische en meeslepende shooter gemaakt in de meest bijzondere omstandigheden. De prachtige en tot de nok toe gevulde spelwereld gaat wel gepaard met frustrerende AI en grafische foutjes. Daarbij verschilt de ervaring in de kern niet veel van de voorgaande delen. Ondanks dat is Stalker 2 een game waar je uren in kunt stoppen. Hoe meer moeite je in het verkennen van de Zone steekt, des te meer het je oplevert."

Ook op Steam is er een overzicht beschikbaar van het gamegedrag van gebruikers dit jaar, genaamd Steam Replay.

De pagina kan hier bezocht worden en geeft statistieken over het speelgedrag van de gebruiker. Er kan bekeken worden hoeveel tijd er aan specifieke games besteed is en hoeveel Steam-achievements er zijn ontgrendeld. Natuurlijk kan deze data vervolgens via social media gedeeld worden. Hier is de Steam Replay-data op te halen.

Overigens heette het overzicht in 2022 ook Steam Replay, maar werd er vorig jaar Steam Year in Review van gemaakt. Valve legt uit waarom het dit jaar weer Steam Replay heet: "Dit jaar zei iemand: 'Dat was een dom idee vorig jaar. Zou het heel gek zijn als we het weer terugveranderden?' Toen zeiden wij: 'Nee, Gabe, dat is veel te veel werk.' HA HA, grapje! Het was Chris. Of Eric? Nee, wacht, het was Jane. Of was het Tom? We zeiden in elk geval: 'Dat is een geweldig gezamenlijk idee, mede-teamgenoot!' En zodoende."

Tegenwoordig kunnen spelers van verschillende platforms aan het eind van het jaar data over hun speelgedrag ontvangen. Eerder kwam Xbox Year in Review en PlayStation Wrap-Up al beschikbaar, en sinds kort is ook het Nintendo Switch-jaaroverzicht uitgekomen.