Voor de Total War-purist is het ketterij van de hoogste orde: geen historische setting, maar een volledig fictieve wereld waarin orks, vampiers en dwergen elkaar brullend de hersenpan inslaan. Dat is misschien jammer voor de geschiedenisliefhebber, maar Total War: Warhammer belooft meer spektakel dan ooit tevoren.
Red Dead Redemption is een spel waar bijzonder veel tijd en moeite in is gestoken, dat de ontwikkelaars tot waanzin dreef en meer geld heeft gekost dan het ooit zal opbrengen. Maar godzijdank is het er toch gekomen en is het dat offer meer dan waard gebleken. Red Dead Redemption is namelijk een spel geworden met een ongelooflijk oog voor detail, een volwa en en betekenisvol verhaal en personages die de stereotypes ontstijgen. En een spel met de meest geloofwaardige spelwereld ooit.
Het verhaal van de wereld
Die spelwereld is ongekend. In omvang, in detail, in geloofwaardigheid. Met de Mexicaanse provincie Nuevo Paraiso in het zuiden, met uit steen opgetrokken huizen in Mexicaanse stijl, een Spaans sprekende bevolking en een dorre, rode woestenij. New Austin ligt ten noorden ervan en bestaat voor het grootste deel uit gele zandvlaktes vol cactu en. Het stadje Armadillo in New Austin is hoe we het Wilde Westen kennen uit films: één lange rechte weg met daarlangs uit hout opgetrokken huizen en uiteraard een saloon met klapdeurtjes. Iets verder richting het noorden, richting West Elisabeth, wordt de dorre vlakte langzaam afgewi eld met moeizaam groeiende bomen. Eenmaal in West Elisabeth zelf overheersen de groene weides met bomen vol in het blad, prachtige meren en nog noordelijker zelfs donkere bo en en besneeuwde bergtoppen.
Maar deze spelwereld is niet alleen een mooi decor, het vertelt een verhaal over een wereld aan de vooravond van een grote verandering. Een wereld waarin nieuwe technologie net zijn intrede maakt en mensen nog niet kunnen inschatten welke impact dit in de toekomst op hun leven zal gaan hebben. Een wereld waarin niet langer plaats is voor de vrije mens, de outlaws die voor hun eigen hachje strijden, mi chien hard en meedogenloos lijken, maar die wel één zijn met de natuur en die zich niet verrijken ten koste van de zwakkeren.
Red Dead Redemption illustreert de overgang tu en twee tijdperken en weet dat perfect te vangen. Het zijn de nadagen van het Wilde Westen, een bijzonder goed gekozen setting die parallellen vertoont met de huidige tijd, waarin we juist terugkomen op onze verspilling van natuurlijke bronnen, op de zelfverrijking van bankiers en het eigen gelijk van de blanke elite.
Het verhaal van John Marston
De figuur John Marston schippert tu en de oude en de nieuwe wereld en is daarom de ideale protagonist, door wiens ogen we de voor- en nadelen van beide werelden leren kennen. Marston is een sympathiek figuur. Geen denker, maar een liefhebbende man met een moeilijk en ruig leven. Een ex-outlaw die zijn verleden niet van zich af krijgt geschud. Hij wordt door The Bureau, de voorloper van de FBI, gedwongen om de leden uit zijn voormalige gang op te sporen en te doden en om zo voorgoed een einde te maken aan het Wilde Westen. Gedwongen, omdat The Bureau zijn vrouw en zoon gevangen hebben genomen en hij ze alleen weer te zien krijgt, wanneer hij doet wat er van hem gevraagd wordt.
Het verhaal van Marston die zijn gangstervriendjes opspoort is de rode draad door het spel, maar het zijn de personages en gebeurteni en die je tegenkomt op weg naar je doel die het echte verhaal vertellen. Zoals Bonnie, een vrouw die je opvangt nadat je ergens voor dood wordt achtergelaten. Bonnie representeert het taaie leven in het Wilde Westen voor de eerlijke, hardwerkende mens. Ze is een stevige vrouw zoals we die zelden in games zien. Vriendelijk, maar ook hard en wars van seksisme. Ze staat haar mannetje, klaagt niet, maar weet dondersgoed dat het leven niet makkelijk is. Natuurlijk zijn niet alle personages even gelaagd. Geregeld zorgt een grappige, ietwat stereotype figuur voor een komische noot waardoor Red Dead Redemption nooit te zwartgallig wordt.
De mi ies
Het sterke verhaal en een prachtige wereld zijn op zichzelf krachtig genoeg om het spel te dragen, maar de eigenlijke gameplay staat ook als een huis. De mi ies zijn bijzonder gevarieerd en hanteren dezelfde mi iestructuur als in de GTA-games. Meestal zijn er meerdere personages waar je naartoe kunt gaan voor een volgende mi ie, waardoor zich twee parallelle verhalen ontvouwen die samenkomen in één grote climax die het verhaal weer verder duwt. De mi ies concentreren zich nu meer in één bepaald gebied en sturen je niet van hot naar her door de spelwereld. Dit zorgt er niet alleen voor dat je de gigantische map niet steeds hoeft te doorkruisen, het geeft ook veel meer het gevoel dat je met een echt avontuur bezig bent. Als je later weer terugkomt op een plek uit het begin van het spel, dan voelt dat als een romantisch weerzien.
De mi ies variëren van het escorteren van een trein tot het uitkammen van een goudmijn vol vijanden. Maar er zijn ook rustigere opdrachten, zoals het drijven van koeien of het meerijden in een paardenrace. Deze mi ies zijn mi chien niet altijd even spannend, maar geven de wereld en personages wel veel meer diepgang en vergroten juist de impact van de brutere vuurgevechten. De eerste mi ies introduceren de verschillende spelmechanieken mondjesmaat, latere mi ies voegen stuk voor stuk iets toe aan het verhaal of hoe je als speler naar de wereld kijkt. Er zijn behoorlijk wat mi ies, maar geen van allen voelt echt als opvulling.
Het schietsysteem is net iets stugger dan je mi chien gewend bent, maar soepel genoeg om het spelplezier niet in de weg te zitten. Het wapenarsenaal is behoorlijk uitgebreid, met verschillende varianten shotguns, geweren, pistolen en zelfs dynamietstaven en molotovcocktails. Het auto-aim systeem neemt veel werk uit handen, waardoor het soms iets te makkelijk wordt om vanuit je dekking snel vijanden neer te schieten. Gelukkig is de auto-aim uit te zetten, wat we eigenlijk iedereen die een beetje met een controller kan mikken, aanraden. Alleen zonder auto-aim wordt de Dead Eye-optie ook echt nuttig. Deze vertraagt de tijd tijdelijk en laat je meerdere vijanden of voorwerpen markeren, die zodra de tijd zich weer versnelt in één soepele actie worden neergeknald. Dead Eye moet je echter wel eerst verdienen door eigenhandig vijanden dood te schieten.
Buiten de mi ies
Minstens zo belangrijk in een free-roaming game is wat je buiten de mi ies om kunt doen en daarin schiet Red Dead Redemption zeker niet tekort. De mogelijkheden gaan dit keer verder dan alleen wat minigames, al zijn ook die van de partij, zoals pokeren, dobbelen, blackjack en paardenraces. Intere anter zijn de verschillende willekeurige gebeurteni en die je pad kruisen en waar je je, als je daar zin in hebt, in kunt mengen. Zo kan het zomaar zijn dat wanneer je in de stad loopt, ineens een prostituee wordt aangevallen door een opdringerige klant. Aan jou de keus of je de klant van haar af slaat, vastbindt of gewoon meteen doodschiet. Door deel te nemen aan zulke activiteiten, is ook fame en honor te verdienen. Hoe meer fame je hebt, hoe beroemder je bent. Honor bepaalt of je juist beroemd of berucht bent. Fame en honor bepalen hoe willekeurige burgers op je reageren, maar een goede reputatie kan ook tot kortingen leiden of ervoor zorgen dat de sheriffs wat vaker een oogje dichtknijpen.
Fame en honor is één van de manieren waarop Rockstar zijn beproefde free roaming-formule iets meer richting de RPG opduwt. Door met allerlei activiteiten steeds kleine bonu en in het vooruitzicht te stellen, ben je meer geneigd om randactiviteiten te ondernemen. Zo zijn er ook verschillende uitdagingen die je kunt volbrengen, zoals het verzamelen van bepaalde bloemen of het jagen op bepaalde beesten. Dit kan bijvoorbeeld nieuwe wapens opleveren. Helaas zijn de bonu en die je krijgt niet altijd even significant en zijn er later in het spel nog maar weinig nieuwe dingen bij te verdienen. En voor alleen een nieuwe outfit, waar je ook nog eens veel moeite moet doen, lopen we niet heel erg warm. Maar het is alvast een flinke stap in de goede richting ten opzichte van GTA, waar de randactiviteiten toch eerder triviaal waren en alleen wat achievements in het laatje brachten.
Ook zijn er nu talrijke optionele mi ies die niet zo uitgebreid zijn als de gewone mi ies, maar die wel netjes met een filmpje worden ingeleid. Het handige aan deze mi ies is dat je ze niet meteen hoeft te voltooien zodra je ze hebt geaccepteerd. Het gebied waar je de mi ie voort kunt zetten wordt op de kaart gemarkeerd en mocht je toevallig eens in de buurt zijn, dan kun je de mi ie voortzetten. Enkele van deze submi ies zijn overigens best intere ant en geven een nieuwe kijk op bestaande gebeurteni en. Het rekent ook deels af met de starre mi iestructuur, met het grote verschil in mogelijkheden in en buiten een mi ie.
Een plaatje
Red Dead Redemption is één van de mooiste games op de markt. De uitgestrekte open landschappen laten je kilometers ver kijken. De zonsondergang behoort, zoals het hoort in een western, tot het mooiste moment van de dag en werpt een prachtige roze gloed over het landschap. Steden zijn echt levendig en de gebouwen zijn zowel van binnen als van buiten tot de kleinste details afgewerkt. Indrukwekkend is ook hoe paardenhoeven achter blijven in het zand, hoe een kar prachtig over de ruwe ondergrond hobbelt, hoe het gras heen en weer wuift in de ijzingwekkende windvlagen vlak voor een onweersbui; met bliksem die het hele landschap een fractie van een seconde doet oplichten.
De muziek past perfect bij het thema en verschilt afhankelijk van waar je je in de wereld bevindt. Maar hij past altijd bij de situatie en is nooit te nadrukkelijk op de voorgrond. De stemmen zijn stuk voor stuk perfect gekozen en met het bijzonder sterke script komen ze uitmuntend uit de verf. Net als de geluidseffecten: paardenhoeven, het inslaan van een bliksem, een op hol geslagen kudde koeien, het kraken van houten planken; echt elk geluidje klopt. Het totaalplaatje is fenomenaal.
Het is daarom moeilijk om nog te vallen over de paar kleine onvolkomenheden in het spel. Want een spel met de omvang van Red Dead Redemption kan nu eenmaal niet bugvrij zijn. Het wil nog wel eens voorkomen dat John half vast komt te zitten in de omgeving, dat je paard zichzelf de afgrond inloopt wanneer je hem roept of dat personages ergens boven de grond zweven. Maar als zulke foutjes al niet worden opgelost met een patch, dan kunnen we ze vergeven. Want Red Dead Redemption is verder in alles van een uitzonderlijke kla e. Tot het einde aan toe. En dan hebben we nog niet eens gehad over de multiplayermodus, die we op het moment van schrijven niet hebben kunnen uitproberen. Dus het kan altijd nog een 11 worden.