Kentucky Route Zero spelen is net als het stuiten op een oud boek in de bibliotheek. Je vindt het ergens tussen andere boeken verstopt, het is half van de plank afgevallen en het lijkt alsof niemand meer weet dat het daar ligt.

Maar je begint het stoffige boek te lezen en wordt meteen gegrepen door de setting en de personages. Misschien begrijp je niet alles helemaal, maar de wereld zuigt je zo erg op, dat je het hele boek uitleest op de vloer van de bibliotheek. Verward kijk je om je heen. Weten andere mensen wel dat dit boek bestaat? Het lijkt wel alsof dit verhaal speciaal voor jou is geschreven, met beelden die uit je dromen zijn geplukt. Is dit boek er wel echt, of is het een vreemde illusie? Ben je wel echt in die bibliotheek, of lig je thuis in je bed te dromen?

Het is wellicht een rare manier om een recensie te beginnen, maar Kentucky Route Zero is dan ook een rare game. Droomachtige beelden en verhalen volgen elkaar op in een langzame, maar onophoudende stroom aan creativiteit. Soms lijken ze niks met elkaar te maken hebben, andere keren vallen allerlei puzzelstukjes juist in één keer op hun plaats. Al kun je de afbeelding die je zo bij elkaar hebt gepuzzeld, misschien niet helemaal plaatsen.

©GMRimport

Bezorgde bezorger

Even terug naar de basis: de opzet van Kentucky Route Zero is in principe simpel. Het is een point-and-click adventure, maar dan zonder puzzels. Eigenlijk is het dus meer een interactief boek. Jij speelt (meestal) als Conway, een oude vrachtwagenchauffeur die zijn laatste bezorging doet voor een failliete antiekwinkel. Hij kan het adres niet vinden en dus vraagt hij om hulp bij een tankstation.

Daar begint de vervreemding: een blinde bediende verwijst je door naar een soort mythische snelweg, de Zero. Deze weg heeft geen afslagen, je kunt er eigenlijk niet komen en als je er eenmaal bent, verdwijnt de ingang. Voor de speler is het een absurd gegeven, maar voor de personages in de spelwereld is het de normaalste zaak van de wereld. De game valt namelijk onder het magisch realisme, een stroming waarin de gewone wereld wordt verweven met droomachtige elementen. Het resultaat is een bijzondere omgeving die vaak normaal lijkt, en door de inwoners ook als normaal wordt gezien, maar waar zich heel aparte zaken afspelen.

©GMRimport

Roadtrip

De bezorging van je antiekbestelling is dan wel de drijvende kracht achter het verhaal, maar is absoluut niet het belangrijkst. Wat volgt is namelijk een roadtrip waarbij Conway telkens nieuwe personages ontmoet en een gesprek aan kan knopen. Het graven in de levensverhalen van deze reisgenoten is het meest plezierige in de game. De dialogen zijn uitstekend geschreven en het is een genot om steeds meer te weten te komen over je metgezellen en alle vreemdelingen die je onderweg tegenkomt.

Ook de bizarre locaties die Conway bezoekt, maken een blijvende indruk. Onderweg stuit je bijvoorbeeld op een museum voor huizen, waar dan ook weer echt mensen in wonen. Of je moet je een weg zien te worstelen door de immense bureaucratie in een kantoorgebouw, alleen om aan iemand de weg te kunnen vragen. Het zou jammer zijn om hier alles te verklappen, maar laten we zeggen dat de game vele scènes bevat die je hersenen even wakker schudden.

Ongeëvenaard

Er wordt bovendien naar hartenlust geëxperimenteerd met manieren van verhaalvertelling. Lang niet alles wordt op een normale manier verteld en de game weet regelmatig te verrassen met een nieuwe vorm. Eén van de situaties beleef je bijvoorbeeld niet vanuit Conway’s oogpunt, maar vanuit iemand die jaren later de bewakingsbeelden terugkijkt en commentaar levert op zijn keuzes. Het is bijzonder knap dat een game wiens eerste episode in 2013 uitkwam, nog altijd ongeëvenaard is in dit soort ongebreidelde creativiteit.

Vooral de interludes - kleinere aktes die je tussen de hoofdstukken door geserveerd krijgt - blinken daarin uit. Dit waren oorspronkelijk zoethoudertjes die het lange wachten tussen de verschillende episodes draagbaar moesten maken, maar passen bijzonder goed in het hele pakket. Tijdens het spelen lijken het losstaande verhaaltjes, maar verderop in het avontuur steken personages of thema’s uit die interludes toch weer de kop op. Bovendien heeft ontwikkelaar Cardboard Computer hier echt de vrijheid genomen om te experimenteren. Zo beleef je als zwijgzaam ensemble-lid een theaterstuk, maar kun je ondertussen om je heen kijken en tegelijkertijd de aanwijzingen van de regisseur, een journalist die in het publiek alvast zijn recensie schrijft of de geluidsman afluisteren.

De avonturen van Conway staan met één been in de realiteit en de andere in een magische wereld, maar de thema’s die worden aangesneden zijn uit het echte leven gegrepen. Kentucky Route Zero behandelt soms zware thema’s die erg realistisch aanvoelen. Vooral de strijd tegen grote organisaties die steeds meer macht vergaren, komt goed over. Burgers halen zich steeds meer schulden op de hals om te kunnen overleven. Er zijn niet genoeg banen, hele dorpen zijn in verval en iedereen heeft moeite om de dag door te komen.

©GMRimport

Verhalenbundel

De game presenteert constant kleine verhaaltjes die aansluiten op die grotere ideeën. Soms vertelt een passant je iets dat je een beter beeld geeft over je eigen verhaal, maar net zo vaak kom je iets tegen dat eigenlijk nergens wat mee te maken heeft, maar wel leuk is om te lezen. Denk aan een kort verhaal over een man die scheepswrakken schildert, of een gesprekje met een oude man die hulp zoekt bij het maken van zijn online dating-profiel. Het zijn geen dingen die het verhaal voortstuwen, maar het is wel heerlijk om in weg te zinken.

Daarbij moet gezegd dat de game dat trucje net iets te vaak herhaalt. Zo rond Act 4, wanneer de zoveelste voorbijganger zijn levensverhaal aan je begint te vertellen, begint het een beetje langdradig te worden. Misschien komt dat doordat we een game die de afgelopen zeven jaar druppelsgewijs is uitgebracht nu als compleet pakket doorspelen. Toch is het opvallend in een project dat verder barst van de innovaties.

Na een uur of acht spelen kom je bij het net uitgebrachte Act 5, de ontknoping van een jarenlang avontuur dat ooit als Kickstarter-project begon. Ook in dit laatste hoofdstuk wordt een gedurfde stap gezet, met een emotioneel einde als gevolg. Het is een passend slot voor een game waarin veel dingen uit het leven zijn gegrepen, maar uiteindelijk niks is wat je verwacht. Wie schrijfwerk van het hoogste niveau in games wil ervaren, moet Kentucky Route Zero een kans geven. Deze game is getest op Nintendo Switch.

Kentucky Route Zero: TV Edition is nu verkrijgbaar voor PlayStation 4, Xbox One, Nintendo Switch en pc.

Laatste reviews op Gamer.nl:

GSC Game World zou gesprekken houden met streamingdiensten als Netflix over een mogelijke televisieserie gebaseerd op de Stalker-franchise.

Insider Gaming claimt dat dit door Forbes Oekraïne wordt gemeld naar aanleiding van een gesprek met GSC Game World-eigenaar Maksym Krippa. Er zouden gesprekken worden gehouden, maar de status van het project zou nog niet bekend zijn. Er zou in ieder geval worden gepraat met Netflix over de mogelijkheden.

Stalker 2: Heart of Chornobyl kwam afgelopen maand uit op Xbox Series-consoles, pc en Game Pass. Hoewel de technische staat van de game te wensen over liet - mede door het feit dat het thuisland van de ontwikkelaar zich middenin een oorlog met Rusland bevindt - heeft GSC Game World sindsdien patches uitgebracht om de staat van de game te verbeteren. Eerder vandaag is nog een nieuwe patch uitgekomen waarmee letterlijk honderden problemen worden opgelost. De patch notes zijn hier te vinden.

Overigens meldt Krippa in het interview tevens dat Stalker 2 inmiddels al winstgevend is voor GSC Game World, en dat de kosten voor de ontwikkeling dus zijn terugverdiend. Het is niet bekend hoeveel kosten er precies gepaard gingen met de ontwikkeling, al gingen er volgens Krippa tientallen miljoenen dollars mee gemoeid.

In Stalker 2: Heart of Chornobyl reizen spelers wederom af naar de Zone, een gebied rondom de Chornobyl Nuclear Power Plant waar straling voor allerlei mutaties zorgt. Kamal van de Pol deelde een 7 uit in de Gamer.nl-review: "Stalker 2: Heart of Chornobyl is een melancholische en meeslepende shooter gemaakt in de meest bijzondere omstandigheden. De prachtige en tot de nok toe gevulde spelwereld gaat wel gepaard met frustrerende AI en grafische foutjes. Daarbij verschilt de ervaring in de kern niet veel van de voorgaande delen. Ondanks dat is Stalker 2 een game waar je uren in kunt stoppen. Hoe meer moeite je in het verkennen van de Zone steekt, des te meer het je oplevert."

Ook op Steam is er een overzicht beschikbaar van het gamegedrag van gebruikers dit jaar, genaamd Steam Replay.

De pagina kan hier bezocht worden en geeft statistieken over het speelgedrag van de gebruiker. Er kan bekeken worden hoeveel tijd er aan specifieke games besteed is en hoeveel Steam-achievements er zijn ontgrendeld. Natuurlijk kan deze data vervolgens via social media gedeeld worden. Hier is de Steam Replay-data op te halen.

Overigens heette het overzicht in 2022 ook Steam Replay, maar werd er vorig jaar Steam Year in Review van gemaakt. Valve legt uit waarom het dit jaar weer Steam Replay heet: "Dit jaar zei iemand: 'Dat was een dom idee vorig jaar. Zou het heel gek zijn als we het weer terugveranderden?' Toen zeiden wij: 'Nee, Gabe, dat is veel te veel werk.' HA HA, grapje! Het was Chris. Of Eric? Nee, wacht, het was Jane. Of was het Tom? We zeiden in elk geval: 'Dat is een geweldig gezamenlijk idee, mede-teamgenoot!' En zodoende."

Tegenwoordig kunnen spelers van verschillende platforms aan het eind van het jaar data over hun speelgedrag ontvangen. Eerder kwam Xbox Year in Review en PlayStation Wrap-Up al beschikbaar, en sinds kort is ook het Nintendo Switch-jaaroverzicht uitgekomen.