Dungeon Keeper - Oplichting aan het einde van de tunnel

Laten we meteen de twijfel of angst weghalen bij gamers met goede herinneringen aan Dungeon Keeper: dit is niet dat spel en ook op geen enkele wijze een variatie erop. Dungeon Keeper voor iOS en Android leent slechts de naam en een aantal thematische verwijzingen van het gelijknamige strategiespel uit 1997.

Dit is een free-to-play tijdmanagementspel in de stijl van Clash of Clans, met kerkers en cartooneske karakters als decor. Er is niet echt een verhaal aanwezig in Dungeon Keeper en het is dan ook vooral een aaneenschakeling van opdrachten in twee categorieën: aanvallen (of eigenlijk invallen) en verdedigen. Beide acties kosten goud en stenen, die je verzamelt met mijnen waar je naar toe moet graven. Daarnaast bouw je een bibliotheek voor spreuken, trainingscentra voor onderdanen en vallen tegen ongewenste bezoekers. De grootste val is echter het spel zelf, want Dungeon Keeper is een gokhal waar niets van jou is en niets te winnen valt.

24 uur wachten op een tegeltje

Dungeon Keeper start met een redelijk lange tutorial waarin je direct op de mouw krijgt gespeld dat geld uitgeven gezond is. Je ontvangt het gebruikelijke zakje gratis valuta om in de mood te komen, maar daarna is het afgelopen en begint het lange wachten óf betalen. Met een beperkt aantal gebouwen, waaronder het kloppende Hart van de kerker (je hoofdkwartier), laat ‘hoorntje’ – meer telefoonverkoper dan kerkerhouder – je achter. Het zakje met bijna 500 edelstenen heeft in het spel een waarde van ongeveer 4,49 euro. Begin je echter vol vertrouwen met spelen en bouwen dan is het zakje in een mum van tijd leeg. Tot zover de illusie dat Dungeon Keeper een spel betreft, want ga je daarvan uit dan ben je in één minuut blut en machteloos. Het kleinste klusje – bouwgrond (ofwel tegels) vrijmaken – kost de meeste tijd of edelstenen, en laat dat bouwen nu juist zo belangrijk zijn. Toegegeven, zachte grond hak je in seconden weg, maar hardere stenen kosten 4 tot 24 daadwerkelijke uren om weg te hakken. Zoiets hebben wij nog nooit meegemaakt, ook niet binnen het F2P-genre.

Het is één ding om de gameplay te vertragen, maar 24 uur wachten op één tegeltje breekt alle records. Met 500 edelstenen bouw je zonder te wachten twee van de duurste tegeltjes, wat neerkomt op een prijs van 2,25 euro per tegeltje. Dat doet niet alleen pijn in de portemonnee, het is ook funest voor de genoegdoening die een spel zou moeten bieden.

Uitstel van beloning

Graven we langs de reclameborden met bonusaanbiedingen en leggen we de telefoon inderdaad 24 tot 38 uur weg, dan zien we door de kiertjes in de kerker een héél klein beetje spel. Open je bijvoorbeeld het opdrachtenscherm, dan merk je dat je kunt invallen in kerkers van anderen. Doordat er zoveel verlaten kerkers zijn (gebouwd door de vele mensen die hun intere e inmiddels hebben verloren) levert het invallen bij kerkers best wat goud op. Helaas kosten de invallen altijd meer dan je denkt, doordat je ingezette minions altijd kwijtraakt, ook al overleven ze een succesvolle inval. Het geeft aan hoe gretig de app is: het meeste dat je investeert (goud om onderdanen te kopen, edelstenen om ze snel paraat te hebben) verlies je dus ook bij 'winst'.

Mobiele gamers met F2P-ervaring zullen wellicht hun telefoon even wegleggen of een dag later verder spelen. Na 24 uur weet je echter wel beter. Je bent namelijk nog geen steek verder en je vraagt je af waarom je in godsnaam verder zou graven. Zijn het de schijnbare spelonderdelen zoals opdrachten en prestaties? Nee. Pak bijvoorbeeld de bovenste prestatie in de lijst: neem 6 imps (werkers) in dienst. De opdracht levert 50 edelstenen op, terwijl de kosten voor een derde imp reeds 800 edelstenen bedragen. Een klein rekensommetje leert ons dat met tu en de 5 en 10 edelstenen die je verdient per gewonnen inval of behaalde prestatie, het ongeveer 80 tot 160 succesvolle invallen of prestaties kost om überhaupt een derde werker aan te nemen. En dat is ervan uitgaande dat je wint én spaart. In een gokhal. Het lijkt daardoor zowaar een experiment: nu één snoepje maar als je wacht twee.

Duivelse dilemma’s

Je telefoon af en toe wegleggen is geen pretje, want Dungeon Keeper werkt alleen met een actieve internetverbinding en inloggen duurt lang. Moet je na die halve minuut ook nog eens vier uur wachten op het verwijderen van een tegeltje, dan zakt de moed snel in de schoenen. Bovendien heb je dan nog geen moment gespeeld.

Dungeon Keeper speelt andersom wel een spelletje met de speler. De upgrade van een mijn (level 3 naar level 4) kost vrijwel niets, maar vereist een upgrade van het Hart van de kerker naar level 4. De prijs hiervoor is 50.000 stenen, een onmogelijke opgave op dat moment omdat je met mijnen van level 3 niet eens zoveel stenen kunt opslaan. Een duivels dilemma, want het uithakken van een gang naar nieuwe mijnen (=meer opslag) kost meer dan 40 uren haktijd (of 500 edelstenen a € 4,49) en je hebt zeker twee nieuwe mijnen nodig. Er zijn tal van dit soort dilemma’s, waarbij je slechts uit twee kwaden kan kiezen en daarbij extra goed merkt dat ondanks betalingen óf extra lang wachten de speeltijd minimaal is.

Licht aan het einde van de kerker

De invallen in andere kerkers zijn best leuk, temeer doordat je snel wint als je een beetje investeert in onderdanen. Toch merk je na een gewonnen inval dat het soms meer kost dan oplevert en ben je zelfs na tien gewonnen invallen nog geen steek verder. Want wat betekent verder in het F2P-genre? Verslaafd zijn aan het spel en daarom meer willen innemen en verdienen?

Wat dat betreft is de tutorial niet zo’n slimme zet geweest van EA, want je leert dankzij de gratis edelstenen dat je slechts héél even comfortabel kunt spelen met € 4,49 aan valuta. Ter vergelijking: een aflevering uit een Telltale-game kost ook zo’n € 5,- maar dan ben je een verhaal en een ervaring rijker en mag je het spel houden. Bij Dungeon Keeper mag je rondkijken in de kerker, aan een aantal knopjes zitten en weer vertrekken. Het is eigenlijk een typisch gokhal-scenario, maar dan zonder de verslaving. Wat blijft er dan over? Eén punt voor de nagenoeg perfecte vertaling naar ‘t Nederlands. Dat zien we niet vaak.

Dungeon Keeper is nu beschikbaar voor iOS en Android.