Als gamer is de kans groot dat je ooit (zijdelings) in aanraking bent geweest met pen and paper-rpg’s, tabletop-rpg’s of games als Wasteland 2, Tyranny of Shadowrun. Wie een beetje graaft, ontdekt al snel dat veel spelmechanieken uit hun favoriete gameseries overeenkomsten tonen. Da’s niet zo gek: moderne rpg’s zijn veelal gebaseerd op elementen uit Dungeons and Dragons (D&D), dat steeds meer aan populariteit wint. Als je nieuwsgierig bent naar D&D, maar niet weet waar of hoe je moet beginnen, kun je met deze introductie alvast uit de voeten.
Wat is Dungeons & Dragons?
Mogelijk heb je al een idee wat Dungeons & Dragons is. Volgens Lead Designer Mike Mearls staan vriendschap en verbeelding centraal in de tabletop-rpg. Het is samen fantaseren, lol hebben en out-of-the-box denken. Mearls beschrijft D&D als escapisme, maar als meer dan alleen dat: het is ook samen unieke verhalen vertellen, beïnvloeden en beleven. Kijk voor de grap eens naar Critical Role, een YouTube-serie waarin profe ionele stemacteurs samen avonturen beleven met hun personages. Zo krijg je een idee van de magie die plaatsvindt tu en de regels, dobbelstenen en miniaturen in.
Zoals Mike Mearls al schreef, is D&D in de kern een sociaal spel. We kunnen dit niet genoeg benadrukken. Je gaat samen roleplayen, verkennen, vechten en een verhaal spelen. Als je in je eentje bent, maakt dat het allereerst een stuk lastiger om daadwerkelijk te kunnen spelen. Het helpt om iemand in je omgeving te hebben die bekend is met D&D of andere tabletop-rpg’s, mits deze persoon je wil helpen natuurlijk. Anders is het aan te raden om in je (sociale) netwerk, bij je lokale spelwinkel of op fora te kijken of je als nieuwkomer ergens terecht kunt. Lukt dat niet, dan is er online bakken met informatie en discu ie te vinden. Bovendien is D&D tegenwoordig ook prima online samen te spelen. Later meer hierover.
Regels en personages
Mike Mearls benadrukt dat de regels centraal stellen een misvatting is. Een ervaren Dungeon Master (spelleider) kan ook overweg met spelers die de regels niet of nauwelijks kennen. Toch raden we aan om de spelregels op z’n minst even door te nemen en eventueel een spiekbriefje te gebruiken tijdens het spelen. Zo krijg je een idee van wat je zoal kunt doen, hoe gevechten worden afgehandeld en hoe je personage levelt en groeit. D&D-uitgever Wizards of the Coast heeft op haar website een gratis (beperkte) demo van de officiële handboeken voor D&D 5th Edition gepubliceerd. De Player’s Basic Rules bevat de belangrijkste regels omtrent het maken van een personage en hoe het spel gespeeld moet worden. Tegelijk bevatten de Basic Rules een korte introductie van D&D en geeft het inspiratie voor als je een personage gaat maken. De website D&D Beyond heeft ook een uitgebreide database en hulpmiddelen om online een personage te bouwen.
De kunst is om je in te leven in je personage
De kunst is om een personage te maken waarbij je je kunt inleven. Net als in andere rpg’s kun je je uiterlijk bepalen, maar ook je achtergrondverhaal en karaktertrekjes. Je begint met een ras, een kla e en een achtergrond en de basis is al gelegd. Zorgen dat je personage al een plekje heeft in de wereld en de party bevordert roleplayen. Globaal bestaat een personage uit mechanische aspecten zoals statistieken, wapens en spreuken, alsmede een achterliggende persoonlijkheid: karaktertrekken, idealen, relaties en zwakten. Al deze informatie noteer je op je ‘Character Sheet’, een soort samenvatting van je uitrusting, vaardigheden en persoonlijkheid.
Het kan een struikelblok zijn om je personage uit te werken als je net begint, dus schroom niet om een voorgebouwd personage over te nemen. Zowel invulbare als voorgebouwde sheets kun je vinden op de site van Wizards, en het eerder genoemde D&D Beyond (vereist Twitch-login) is een prima hulpmiddel dat je helpt met je sheet in te vullen. Maak het jezelf niet te moeilijk. Clichés zijn oké en makkelijk te spelen. Dit is je eerste personage en het doel is dat jij je makkelijk in kunt leven en bovenal plezier kunt hebben. Bovendien is ervaring de beste leermeester: de kans is groot dat je het proces van ‘character creation’ langzamerhand gaat waarderen.
Aan de slag
Het lastigste deel van beginnen met D&D is waarschijnlijk om een groep te vinden. Regels lezen en een personage maken kun je allemaal zelf doen, maar zoals we al aangaven heb je anderen nodig om ook daadwerkelijk te kunnen spelen. Er zijn verscheidene manieren om medespelers te vinden: je kunt vrienden, familie, collega’s en kenni en raadplegen en op de officiële D&D-website kun je winkels en geplande evenementen bij jou in de buurt vinden. Als je niemand kunt vinden, of als je liever online speelt, kan dat ook. De subreddit West_Marches koppelt spelers aan vaste DM’s en ook de globalere subreddit Looking For Group kan van pas komen als je op zoek bent naar een groep.
Als je via de computer wilt spelen, kun je gebruikmaken van de D&D-plugin voor Tabletop Simulator die de tabletop-ervaring virtueel nabootst, maar die niet heel praktisch is. Een vrij nieuwe (gratis) optie is Roll20. Dit is tegelijk een tool om samen te spelen, maps te bouwen en de database met regels te raadplegen. Tevens is er de mogelijkheid om een groep te zoeken en se ies in te plannen, al zijn online contacten niet altijd even betrouwbaar en punctueel. Roll20 is echter wel een compleet pakket waarin je volop samen kunt experimenteren. Gevorderde gebruikers kunnen hun character sheet invoeren en macro’s gebruiken om de mechanische spelelementen soepeler te laten verlopen.
Vervolgens kun je kiezen wat je wilt spelen. Meestal heeft de Dungeon Master een se ie voorbereid met npc’s, locaties en monsters. Dat kan een zelfgemaakte of een officiële adventure zijn. Deze laatste bevatten al een setting, maps en npc’s, zodat de DM zich puur kan richten op het begeleiden van spelers. Je kunt ook maps en adventures vinden op internet, in de Dungeon Master’s Guide, of zelf een map maken met pen en papier of in Paint. Als je online speelt biedt Roll20 ook de mogelijkheid om een map te maken, hoewel de interface wat gewenning vereist.
Als je aan een echte tafel speelt, heb je een fysieke map en miniaturen die personages en monsters voorstellen. Je kunt voor nu geprinte plaatjes gebruiken, of figuurtjes uit andere bordspellen. De laatste stap: pak je character sheet erbij, een setje (digitale) dobbelstenen, open een snack, schenk een drankje in en je zit klaar om je eerste se ie te spelen. Houd in je achterhoofd dat fouten maken niet erg is. Sterker nog: in je eerste se ie faal je mi chien wel grandioos en kun je zelfs dood gaan. Als dat gebeurt, lach erom, begin gewoon opnieuw en blijf het proberen.
Hoe nu verder?
Als het allemaal gelukt is: gefeliciteerd! Bitterballen voor iedereen! Welkom in de wondere wereld van tabletop-gaming! En nu? Zelfs in het begin, wanneer je vooral nog experimenteert en kennismaakt met D&D, kun je ontzettende lol hebben. Vergeet vooral niet dat de regels vooral richtlijnen zijn. Zit een regel je in de weg, pas ‘m dan aan of schrap hem helemaal. Samen lol beleven is wat D&D leuk maakt. Overleg dus vooral met je DM als je ideeën of plannen hebt. Enfin, als je nieuwsgierigheid aangewakkerd is, blijf je die vooral voeden. Mocht je de tabletop-ervaring een beetje in de vingers hebben en op zoek zijn naar meer, dan kun je de verbreding of verdieping opzoeken.
Je kunt het zo gek niet bedenken of er is een tabletop-versie van
D&D 5th Edition fungeert prima als opstapje naar meer. Veel mensen spelen nog de oudere variant 3.5, die meer opties biedt maar ook ingewikkelder in elkaar steekt. Daarnaast zijn er allerlei andere tabletop-opties met andere settings, zoals sci-fi, postapocalyptisch of cyberpunk. Hoewel de basisregels van D&D flexibel en toepasbaar zijn op niet-fantasysettings, hebben veel van deze tabletop-rpg’s hun eigen handboeken en regels. Shadowrun, Pathfinder en Call of Cthulhu zijn een paar voorbeelden. Je kunt het zo gek niet bedenken, of er bestaat een tabletop-variant van, zij het officieel of zelfgemaakt. Wees dus niet bang om je horizon te verbreden als je geïntere eerd bent in alternatieven.
Wil je liever bij D&D 5th Edition blijven, dan kun je overwegen om het diepe op te zoeken. Als je met een groep speelt, kun je samen de volledige Player Handbook aan te schaffen. Daarnaast zijn er verscheidene supplementen die meer ra en en kla en bevatten, evenals opties voor Dungeon Masters. De meest recente hiervan, Xanathar’s Guide to Everything, is een flinke uitbreiding met nieuwe opties voor kla en, spreuken en magische items, evenals inspiratiebronnen om je personage tot in de puntjes uit te werken. Kijk ook eens naar Unearthed Arcana, een reeks blogs waar de designers van D&D ideeën delen waarmee je kunt experimenteren. Deze kunnen in aankomende uitbreidingen terechtkomen. Op deze manier kun je meer halen uit je speelse ies met 5th Edition.
Zelf een spel leiden
Meedoen aan een se ie is al een prestatie op zich, maar wat als je zelf een se ie wilt leiden? Als Dungeon Master ben je deels regi eur en deels scheidsrechter. Spelers kunnen hun creativiteit de vrije loop laten in hun doen en laten, maar uiteindelijk is het aan de DM om te bepalen wat de gevolgen zijn. Begin klein, aangezien je met veel dingen tegelijk rekening moet houden. Zo zul je de statistieken van monsters die spelers bevechten bij de hand moeten hebben, je aandacht verdelen over de spelers en bedenken welke consequenties hun acties hebben. Maps tekenen en npc’s schrijven vergt wat creativiteit, maar leg de lat niet te hoog. Ook hier geldt weer: je leert door het te doen. Fouten maken is leerzaam, je wordt met elke se ie een stukje beter. Vraag je spelers specifiek om feedback om je kennis en vaardigheden uit te breiden.
Als beginnende DM kun je toe met de gratis DM’s Basic Rules, al bevat deze slechts de e entiële dingen. Dan zijn er nog verscheidene adventures die je kunt gebruiken, zowel officieel als door fans gemaakt. Als je zelf een grotere campaign wilt maken, kan de Dungeon Master’s Guide een goede investering zijn. Dit boek geeft je inzicht in hoe je een wereld bouwt, vult en beheert. Het kan ook helpen om van anderen te leren. Overleg met andere DM’s en raadpleeg blogs, fora en andere online bronnen voor adviezen. De subreddit /r/dndbehindthescreen is een goede plek om te starten en ook de le en van veteraan-DM The Angry GM kunnen van pas komen. Verder zijn er talloze suggesties, tips en lijstjes te vinden omtrent DM’en, veel meer dan we hier ooit zouden kunnen behandelen. Onthoud in ieder geval altijd dat het avontuur van spelers centraal staat en dat zij het verhaal moeten kunnen beïnvloeden. Dat zorgt ervoor dat je samen de spannende, grootse en absurde verhalen beleeft waar D&D om draait.
Handige links
We hebben geprobeerd een zo beknopt mogelijke introductie te schrijven. Daardoor kunnen we niet alles in detail behandelen. Als je iets mist, of je hebt een toevoeging, laat het dan vooral weten in de reacties. Hieronder vind je een lijst met nuttige links voor als je het D&D-virus te pakken hebt.
• EN World: Nieuws en reviews over allerlei tabletop-rpg’s, daarnaast een van de oudste rpg-community’s met een populair discu ieforum.
• /r/dnd: Algemene D&D-subreddit waar mensen ideeën, maps, verhalen en art delen.
• /r/dndgreentext: Grappige verhalen over D&D-beleveni en.
• Het Twitter-account van Jeremy Crawford, Lead Rules Designer voor 5th Edition. Beantwoordt vragen en bemiddelt omtrent onduidelijke regels.
• 5th Edition Wiki: Een Wiki-database van ra en, kla en en spreuken met beschrijving. Een alternatief is de Roll20-compendium en DonJon.
• DonJon: Tool om van alles willekeurig te genereren: maps, loot, encounters, etc.
• /r/dndmaps: Subreddit waar mensen hun zelfgemaakte D&D-maps delen. Gerelateerd aan /r/fantasymaps.
• DM’s Guild / RPG Now / Drivethru RPG: Online winkels en zustersites waar spelers hun creaties verkopen/gratis delen. Biedt ook digitale versies aan van oude rulebooks.