Binnenkort ligt Insomniacs Spider-Man in de winkels, een game waar fans van de superheld al jaren op wachten. Veel studio’s gingen de ontwikkelaar voor, verspreid over vrijwel alle grote platformen vanaf de jaren tachtig. De geschiedenis van Spider-Man-games kent fascinerende hoogte- en dieptepunten en het is de hoogste tijd om er met een razende snelheid doorheen te slingeren.
Stan Lee en Steve Ditko brachten het personage in de jaren zestig tot leven, maar in 1982 verscheen de eerste Spider-Man-game voor Atari 2600, getiteld Spider-Man. In de tweedimensionale platformer banen spelers zich een weg omhoog om de bom van The Green Goblin onschadelijk te maken. Destijds was het een geinige titel die prima tot de verbeelding sprak, maar de game was nog mijlenver verwijderd van de daaropvolgende sidescrollers.
Eerste succe en
De eerste solide sidescroller was de vechtgame Spider-Man and Captain America in Doctor Doom’s Revenge, een naam waar marketingafdelingen vandaag de dag om zouden huiveren. Het beste element van de game zijn wellicht de tu enfilmpjes, die in stripboekstijl worden getoond. In 1990 kwam Sega met de eerste revolutionaire titel in de franchise, namelijk The Amazing Spider-Man vs. The Kingpin. Niet alleen was het de eerste game waarin spinnenmans kan rondslingeren, ook komen er thema’s in terug waar Insomniac duidelijk naar heeft gekeken. Behalve boeven in elkaar meppen, vraagt de game ook van spelers om als Peter Parker een bron van inkomsten te genereren door foto’s te maken voor The Daily Bugle.
Sega’s eerste arcadegame was een schot in de roos en een jaar later verscheen Spider-Man, een beat ‘em up die erg doet denken aan Konami’s Turtles in Time, maar nooit dezelfde hoogten bereikte. Veel intere anter was The Amazing Spider-Man van Rare, de Britse studio die later uitgroeide tot een van de meest prestigieuze ontwikkelaars in de industrie. Hoewel de gameplay vrij standaard is voor een Game Boy-spel, onderscheidt de game zich met opvallend gedetailleerde en komische tu enfilmpjes en lekkere muziek van Donkey Kong Country-componist David Wise.
16-bit-dip
De volgende opleving kwam tijdens het 16-bit-tijdperk, toen antiheld Venom werd geïntroduceerd middels een ellenlange stripboekenserie en het vervolg Maximum Carnage een eigen game kreeg. Het was de eerste échte stripboekadaptie van Marvel en bevat prachtige interactieve strips als tu enfilmpjes. De game werd zelfs voor het eerst beschouwd als Marvel-canon. Helaas ruilde het vervolg de strips in voor tekst en werd er vrijwel niets verbeterd aan de gameplay.
Naast de geboorte van Venom was het fantastische Spider-Man: The Animated Series reden genoeg om nieuwe games uit te brengen. De gelijknamige game zet een paar stapjes terug ten opzichte van eerdere tweedimensionale delen, maar trekt een indrukwekkende hoeveelheid slechteriken uit de kast, waaronder Doctor Octopus, Alien Spider Slayer en The Green Goblin. Vanwege de stilstand in gameplay-innovatie werd het duidelijk dat Spider-Man toe was aan een derde dimensie, waar Mega Drive-game Web of Fire met Donkey Kong Country-achtige graphics al mee speelde. De echte doorbraak kwam pas ten tijde van de Playstation.
Fanservice en revolutionaire games
Dankzij een deal met Marvel was het de beurt aan Activision om meerdere Spider-Man-games te maken. Tony Hawk-ontwikkelaar Neversoft hintte naar hun eigen Spider-Man-titel door de superheld in het legendarische Tony Hawk’s Pro Skater 2 speelbaar te maken en bracht de game datzelfde jaar nog uit. In een kla iek verhaal gaat Spider-Man de strijd aan met verschillende vijanden om de stad te ontdoen van gele smog. De smog is echter bedoeld om technische beperkingen te verhullen, want Neversofts game bevat geen straten en Spider-Man schiet zijn web naar willekeurige punten in de lucht. De ontwikkelaar wist wel hoe je fans van de superheld tevreden moest stellen, want de game bevat talloze toffe kostuums uit de comics en niemand minder dan Stan Lee is de alziende verteller van het verhaal.
Activision zag in de latere Call of Duty-ontwikkelaar Treyarch een betere studio om gebruik te maken van de populaire Sam Raimi-films. Spider-Man: The Movie is vergelijkbaar met Neversofts game, maar stelde destijds qua voice acting, graphics en originaliteit teleur. Hoewel Tobey Maguire en Willem Dafoe de stemmen van hun personages inspreken, is de rest van de cast helaas nergens te bekennen. Wel prijzenswaardig is de verscheidenheid aan extra skins en de mogelijkheid om als The Green Goblin te spelen.
Treyarch liet het er echter niet bij zitten en maakte van de tweede filmgame wellicht de beste Spider-Man-game tot op heden. Onderdeel van het succes was de nieuwe engine, die op basis van objecten in de omgeving Spider-Mans web in de optimale hoek schiet voor een zo realistisch mogelijke zwaai. In een gigantische open wereld kunnen spelers eindelijk rondslingeren als een echte superheld, terwijl er talloze zijmi ies staan te wachten. De game werd geprezen vanwege deze zaken en hoewel de spelwereld niet mooi oud is geworden, blijft het technisch gezien een revolutionaire game.
Activision op stoom
Na een zeer aardige The Ultimate Spider-Man-game flopte de derde film, evenals de gelijknamige game. Treyarch ging aan de slag met Call of Duty, terwijl ontwikkelaar Beenox Web of Shadows ontwikkelde voor de nieuwe generatie consoles. Geheel in de tijdsgeest is de game gebouwd rondom morele afwegingen die Spider-Man maakt die het einde beïnvloeden, zoals de afweging om bepaalde vijanden te doden. Helaas deed Web of Shadows het niet bijster goed, maar dat weerhield Activision er niet van om twee jaar later Spider-Man: Shattered Dimensions uit te brengen.
In een lineair verhaal krijgen spelers verschillende versies van Spider-Man onder de knoppen, waaronder Spider-Man Noire, Ultimate Spider-Man en Spider-Man 2099, die de gameplay ontzettend gevarieerd maken. Zo bevat de game uitstekende stealthmi ies, hack ’n slash gameplay en zelfs een race-aspect. Ook prijzenswaardig is het feit dat verschillende bekende stemacteurs bij elkaar kwamen om de vier helden te voorzien van een stem. Zo keert Christopher Daniel Barnes van de Animated Series terug als Spider-Man Noir.
Matige games
Helaas was Beenox’s vervolg Edge of Time een flinke stap terug en Marvel besloot in te zetten op Sony’s volgende filmadaptie. Hoewel de game terugkeert naar het openwereldgenre wordt de geavanceerdere webslingertechniek van Spider-Man 2 overboord gegooid en schiet Spidey z’n web willekeurig in de lucht. Al met al is het een aardige game en stukken beter dan het vervolg. The Amazing Spider-Man 2 was de eerste game voor de huidige generatie consoles, maar stelt op vrijwel alle vlakken teleur. Het was voor Marvel genoeg reden om de licentie van Activision in te trekken, waardoor de games vandaag de dag niet meer te koop zijn in digitale winkels.
Vier jaar later verschijnt dan eindelijk de volgende Spider-Man-game. Het is intere ant om te zien hoe Spider-Man voor PlayStation 4 hier en daar de goede elementen lijkt te halen uit de schaarse hoogtepunten van de talloze games uit de afgelopen jaren. De slogan ‘Be Greater’ slaat niet alleen op de superheld zelf, maar ook op de druk die rust op Insomniacs schouders na vele matige Spider-Man-games.
Spider-Man verschijnt op 7 september voor PlayStation 4.