In deze rubriek vertellen Gamer.nl-redacteuren over de game die het afgelopen jaar de meeste indruk op ze heeft gemaakt. Vandaag: Erik met 1000xResist.
Waarom spelen we games? Voor de meeste mensen is het antwoord heel simpel en voor de hand liggend: om te ontspannen! Even lekker wegzakken in een digitale wereld, wat dingen aan gort knallen en de stress van het echte leven vergeten. Natuurlijk geldt dat ook voor mij. Ik hou ervan om mijn brein stop te zetten door mijn tanden in iets anders te zetten. Het maakt dan niet eens zoveel uit of dat nou een moeilijke soulslike is of een toegankelijk, verhalend avontuur, zolang ik maar even mijn gedachten kan verzetten.
Maar dat is lang niet de enige reden dat ik games speel. Mijn meest favoriete games schakelen mijn brein niet uit, maar zetten hem juist aan het denken. In de media die ik tot mij neem, word ik graag gevoed door nieuwe perspectieven op bekende onderwerpen, andere culturen of denkwijzen waar ik zelf niet vaak bij stil sta. Door even in de schoenen gezet te worden van iemand met heel andere ervaringen dan jij, ontwikkel je meer begrip en empathie.
Goed jaar
Wat dat betreft heb ik een uitstekend gamejaar achter de rug, waarin ik van een hoop verschillende perspectieven en achtergronden heb kunnen proeven. In Arco zag ik bijvoorbeeld hoe het voor de oorspronkelijke bewoners van Amerika was om plotseling lastig gevallen te worden door kolonisators met geweren, die hun natuurlijke omgeving vernielden en de stammen wel eventjes wat ‘beschaving’ bij zouden brengen. Dungeons of Hinterberg liet me dan weer nadenken over de gevolgen van wintersporttoerisme in idyllische bergdorpjes, en hoe we daar misschien wat beter mee om kunnen gaan.
Het meest onder de indruk was ik dit jaar echter van 1000xResist. Het is lang geleden dat ik een game heb gezien met zo’n bijzondere opzet en uitmuntend schrijfwerk. Het verhaal speelt zich lange tijd na een wereldwijde pandemie af, waarbij de mensheid zo goed als uitgeroeid is na een bezoek van de buitenaardse Occupants. Niet dat die per se kwaadaardig zijn, maar ze brachten wel een virus mee waar mensen tranende ogen van kregen. Dat klinkt onschuldig, maar ze bleven tranen tot al het vocht uit hun lichaam was geperst.
Iris was als enige immuun voor het virus en werd onsterfelijk, en ze bleef in haar eentje over op aarde. Door zichzelf te klonen, bouwde ze een hele beschaving op van Iris-kopieën. In de verre toekomst wordt Iris door haar klonen gezien als een heilig figuur, de Allmother, en is er een hele gemeenschap ontstaan van honderden Irissen die samen leven, werken en vriendschappen sluiten.
Zoveel vragen
Alleen dit al is ongelooflijk bijzonder om tot je te nemen en over na te denken. Hoe anders kan een samenleving en cultuur zich ontwikkelen? Hoe richten mensen hun leven in om het toch betekenis te geven, ook al wonen ze met alleen maar andere klonen in een complex diep onder de grond, waar ze schuilen voor het einde van de wereld? Is dat überhaupt erg, als je niet beter weet? Wat voor religieuze gebruiken en rituelen zijn er ontstaan in deze beschaving, en hoe wordt er gekeken naar die Allmother die zich al lange tijd niet vertoond heeft?
Jij speelt als Watcher, die de opdracht krijgt om de herinneringen van Iris te bekijken en zich te verdiepen in het ontstaan van deze samenleving van klonen. Inderdaad, alle klonen in deze samenleving hebben geen ‘naam’, maar worden aangesproken op hun functie. Denk aan Watcher, Knower, of Bang Bang Fire (die doet pieuw pieuw). Hoe bouw je überhaupt een gevoel van zelf op, als je weet dat iedereen om je heen een kloon is? Juist dat maakt het knap dat al die personages net genoeg van elkaar verschillen om een eigen, geloofwaardige persoonlijkheid te hebben. Je bent immers niet alleen je DNA. Je ervaringen vormen jou net zo goed.
Wat Watcher in die herinneringen van Iris vindt, werpt constant een nieuw licht op de huidige klonensamenleving. Je ziet hoe Iris nog vrij rondliep op aarde, voordat iedereen ondergronds moest schuilen voor de pandemie. Ondertussen worden er een heleboel gevoelige onderwerpen aangesneden, die precies omvatten waarom ik zo van games houd.
Zo zien we hoe Iris opgroeide bij haar ouders, die tijdens de demonstraties van 2019 in Hongkong te maken kregen met politiegeweld en vervolgens naar Amerika vluchtten om hun dochter een betere toekomst te gunnen. Zo makkelijk is dat echter niet, en de game staat regelmatig stil bij het intergenerationeel trauma dat Iris van haar ouders heeft meegekregen.
Ook toont de game hoe moeilijk het is om in een bepaalde cultuur op te groeien als je zelf een andere achtergrond hebt. Iris wordt regelmatig met scheve ogen aangekeken, vooral na de uitbraak van het dodelijke virus. Het doet denken aan de manier waarop Aziatische mensen werden vermeden of nageroepen tijdens de coronapandemie, puur omdat dat virus in China zou zijn ontstaan. Iris reageert die frustraties zelf dan weer af op haar Chinese vriendin Jiao.
Hoe meer Watcher ontdekt, hoe meer ze erachter komt dat hun Allmother – Iris dus – niet zo perfect was als de mythes in hun gekloonde samenleving doen geloven. Na honderden jaren is ze uitgegroeid tot een religieus symbool van onfeilbaarheid, maar uiteindelijk was ze ook maar gewoon een mens. Een puberende tiener zelfs. Wat doe je als het fundament van je beschaving verrot blijkt te zijn, en het een onmogelijke opgave wordt om al je medemensen daarvan te overtuigen?
Filosofische vragen, verrassende perspectieven, een spiegel voor onze wereld en meer begrip voor mensen met andere achtergronden: ik kan niet echt zeggen dat ik lekker mijn brein kon uitschakelen bij 1000xResist. Toch is dit precies waarom ik games speel. Ik hou ervan om meegesleept te worden naar een andere wereld, mijn hersenen overhoop te gooien en daarna nog dagen door te mijmeren over de vragen die een game mij heeft gesteld.
Of, in het geval van 1000xResist, wel wat langer dan een paar dagen: ik ben er nog steeds mee bezig. Na het schrijven van dit stuk krijg ik zowaar zin om hem nog een keer te spelen en het verhaal nog dieper te doorgronden. Gelukkig is het kerstvakantie.
Lees hier alle Favorieten van de Redactie op een rij