We spelen geen muziek-cd’s meer af, online videodiensten hebben de dvd en Blu-ray grotendeels verdrongen en de tijd dat we pc-software op cd-rom kochten, ligt ver achter ons. Consolegames liggen daarentegen nog altijd in groten getale fysiek in de winkel. Maar voor hoe lang nog? De game-industrie is al jaren bezig met de overgang naar digitale distributie. Met de komt van de nieuwe generatie consoles, met daarin snelle SSD’s, kan het bijna niet anders dan dat het einde van de fysieke optische schijf nabij is.

Dit artikel is een partnerbijdrage van Samsung. Lees hier wat dit betekent.

In dat geval komt er een einde aan een tijdperk van ruim dertig jaar. Eind jaren 80 verscheen voor de TurboGrafx-16 een hardwaremodule om cd-roms mee af te spelen. Daarvoor stonden games doorgaans op cartridges. Later gingen ook onder andere Sega en Sony gebruikmaken van cd’s, mede vanwege hun grotere opslagcapaciteit uiteraard. Ter vergelijking: op een cd voor de PlayStation of Sega Saturn past zo’n 700 MB, terwijl op cartridges van de Nintendo 64 maximaal 64 MB past.

Lang bleven optische schijven een logische drager voor games. Soms verschenen games op twee, drie of zelfs vier disks, maar dankzij de overstap naar dvd en later Blu-ray bleef het aantal schijfjes per game acceptabel. Ook nu zien we dat de limieten opgezocht worden. Red Dead Redemption 2 en The Last of Us Part 2 staan bijvoorbeeld op twee Blu-rayschijfjes. Toch is dat niet de reden dat optische schijven obsoleet raken.

©GMRimport

Snel, sneller, snelst

Optische disks kunnen de hedendaagse games simpelweg niet meer bijbenen. De leessnelheid van een Blu-ray-disk is ongeveer 27 MB per seconde. Harde schijven in de huidige generatie behalen al snelheden van 75 tot 100 MB per seconde. Dat is al flink sneller, maar helemaal niks vergeleken bij de snelheden die SSD’s behalen. Nu al komen SSD’s steevast als winnaar uit de bus in onze Laadtijd Index. In de nieuwe generatie consoles gaan we daar alleen maar meer van merken. De SSD in de Xbox Series X heeft een leessnelheid van 2,4 GB/s en de PlayStation 5 heeft zelfs een leessnelheid van 5,5 GB/s. En het kan zelfs nóg sneller: de gloednieuwe Samsung 980 Pro SSD heeft een leessnelheid van 7 GB/s!

Ontwikkelaars gaan ook echt rekenen op die snelheid. Ze willen de SSD gebruiken als integraal verlengstuk van het RAM. Daardoor worden laadtijden niet alleen verleden tijd, maar zijn er ook totaal nieuwe dingen mogelijk in games. Kijk maar naar Ratchet & Clank: Rift Apart. De omgevingen wisselen daarin razendsnel: in een oogwenk worden volledig nieuwe omgevingen geladen. Dat kan alleen maar met de hoge snelheden van een SSD. Traditionele HDD’s zijn daar al niet geschikt voor, en voor optische schijven is er dus al helemaal geen plaats meer.

Data op een optische disk is bovendien niet aan te passen. Dat terwijl games meer dan ooit leven. Ze worden voortdurend gepatcht, geüpdatet, uitgebreid en aangepast. Zeker bij games die veel online worden gespeeld, zoals Call of Duty: Modern Warfare, Halo: The Master Chief Collection of Destiny 2, lijkt de content op het originele schijfje in de verste verte niet meer op wat je vandaag de dag speelt

Zwakste schakel

Games worden daarom allang niet meer vanaf de disk geladen. De fysieke schijfjes worden op de huidige generatie consoles al enkel gebruikt voor de installatie, maar het is zelfs maar de vraag in hoeverre dat nog zinvol is. Downloadsnelheden liggen inmiddels wereldwijd ook al ver boven die 27 MB/s die een Blu-ray Disk haalt. De optische schijf is dus in ieder opzicht de zwakste schakel geworden.

Het schijfje dat je in je PlayStation of Xbox stopt is daarom niet meer dan een veredelde activatiesleutel, en voor veel gamers zijn de fysieke games met doosje natuurlijk een mooi verzamelobject voor in de kast. Wees gerust: de PlayStation 5 en Xbox Series X beschikken nog steeds over een Blu-ray-speler. Maar van de PlayStation 5 verschijnt in ook een Digital Edition en de geruchten dat Microsoft ook met zo’n apparaat komt, zijn hardnekkig.

De opmars van de harde schijf in consoles heeft de fysieke disk dus eigenlijk al zinloos gemaakt. Met de nieuwe generatie consoles valt echter alles op zijn plaats: steeds meer games als een service, hogere downloadsnelheden en vooral de onvoorstelbaar veel snellere SSD’s zouden de optische disk zomaar eens het laatste zetje de afgrond in kunnen geven.

Nintendo heeft drie games aan de SNES-app voor Nintendo Switch Online-leden toegevoegd, waaronder Fatal Fury 2.

Het gaat om de SNES-versie van de arcadegame van SNK en Nova. Waar de SNES-versie van de eerste Fatal Fury erg verschilde van de arcadegame, is Fatal Fury 2 een trouwere overzetting. De game bevat acht vechtersbazen om uit te kiezen.

De twee andere SNES-games die zijn toegevoegd zijn Super Ninja Boy en Sutte Hakkun. Eerstgenoemde is een combinatie tussen een rpg en een fighter - de spelwereld doet denken aan een klassieke rpg, maar wanneer een gevecht met vijanden begint wordt het een soort side-scrolling beat 'em up.

Sutte Hakkun tot slot is een puzzelgame met platformelementen die ontwikkeld is door Indieszero en uitgegeven werd door Nintendo. Het is voor het eerst dat de game op officiële wijze speelbaar is in het Westen. Spelers besturen een glazen vogelachtig personage genaamd Hakkun, die gekleurde vloeistoffen op kan zuigen en ze in transparante blokken kan stoppen om ze te kunnen bewegen.

De SNES-app is beschikbaar via een Nintendo Switch Online-abonnement. Deze kan voor 3,99 euro per maand of 19,99 euro per jaar aangeschaft worden.

Virtuos Games, de uit China afkomstige ontwikkelaar met diverse vestigingen in verschillende werelddelen, heeft de uit Noord-Brabant afkomstige ontwikkelaar Abstraction Games overgenomen.

Daarnaast neemt Virtuos ook de Amerikaanse ontwikkelaar Pipeworks Studios over en is er een meerheidsbelang verkregen in het Canadese Umanaïa Interactive. In het persbericht worden geen bedragen genoemd voor de overnames.

Abstraction Games is gevestigd in Valkenswaard en heeft meer dan negentig werknemers. De studio heeft meegeholpen aan de ontwikkeling van games als Halo: The Master Chief Collection, Baldur's Gate 3 en Frostpunk, en heeft ook bijgedragen aan de Dune- en Halo-franchises.

Dat lijkt goed te passen bij Virtuos Games, dat ook met regelmaat andere ontwikkelaars helpt, bijvoorbeeld bij de ontwikkeling van Hogwarts Legacy, Cyberpunk 2077 en de Horizon-spellen. Ook werkt het bedrijf samen met Konami aan het aankomende Metal Gear Solid Delta: Snake Eater.

Er gaan overigens geruchten dat Virtuos aan een remake van The Elder Scrolls 4: Oblivion werkt. In 2023 gingen er al geruchten over een remake (of remaster) van Oblivion. Een oud-medewerker van Virtuos maakte toen melding van het bestaan van de game via Reddit. Later dat jaar lekten er documenten uit van de rechtszaak tussen Microsoft en de Federal Trade Commission waarin ook de remake werd vermeld, alsmede een remake of remaster van Fallout 3. Begin dit jaar liet een technical art director van het bedrijf weten aan een remake te werken die op Unreal Engine 5 draait - er wordt gespeculeerd dat het om Oblivion gaat. Dit is op moment van schrijven niet bevestigd.