In wezen is aan Twisted Metal niets veranderd: nog steeds neem je plaats in een voertuig en knal of beuk je je tegenstanders aan gort. Het is een principe dat vooral in de begindagen van 3D-gameplay redelijk populair was (denk aan Carmageddon en Destruction Derby), maar dat nog steeds intere ant is. Je verwacht het mi chien niet, maar Twisted Metal is een verra end complex spel. Er is een aardig a ortiment aan diverse voertuigen, de een log en zwaar bepantserd, de ander snel en wendbaar, en je kunt bovendien je basiswapen selecteren. Afhankelijk van de omgeving en het speltype draait het om je keuzes en vaardigheden.
Worstelen met besturing
Deze complexe opzet zorgt wel voor een relatief ontoegankelijke game; het is een hele klus om zomaar een potje Twisted Metal te spelen. Je moet daadwerkelijk moeite doen om de besturing onder de knie te krijgen. De gebruikelijke race-interface is overboord gegooid: in plaats van het rem- en gaspedaal zit het gros van je wapens onder de triggers gepositioneerd. En vaak zijn precieze knoppencombinaties (of zelfs het tegelijkertijd indrukken van knoppen) nodig om krachtigere aanvallen in te zetten. Omdat elk voertuig weer anders in elkaar steekt en je tu en het spelen door ook weer verschillende objecten, wapens en extraatjes verzamelt, voelt het spel de eerste twee uur wat onwennig.
De besturing functioneert verder wel goed, waardoor je na verloop van tijd daadwerkelijk de controle hebt over wat je doet. Alleen had het spel zelf iets toegankelijker in elkaar mogen steken. Een echte introductie ontbreekt en wanneer je met de verhaalmodus begint, merk je dat de tegenstand gelijk behoorlijk pittig is. Computergestuurde tegenstanders hebben jou vaak als enige doelwit en geven je nauwelijks de kans om even het juiste wapen te selecteren of de mogelijkheden van (zojuist vrijgespeelde) voertuigen te ontdekken.
Grindhouse
Dat is zwak gamedesign, maar zonder dit goed te praten past het in zekere zin wel bij het karakter van Twisted Metal. Het is namelijk rauw, hard en meedogenloos. Zo kun je spelen als een veertiger die een carrièreswitch maakt van ijscoman naar moordzuchtige clown zonder moreel besef. Nucleaire wapens worden bovendien zonder wikken of wegen ingezet en je krijgt extra punten wanneer je na het kapotmaken van andere voertuigen de chauffeur afmaakt. De spelwereld van Twisted Metal is bovendien gevuld metnaargeestige figuren en dusdanig vervallen dat je er bijna melancholisch van wordt. Of juist extra moordlustig, aangezien je in een Hobbesiaanse situatie terechtkomt; in Twisted Metal gelden geen regels, buiten de wet van de sterkste. Je verkeert je in een permanente staat van oorlog, waarbij niemand elkaar rugdekking geeft. Ieder staat voor zich en hoe bruter je te werk gaat, hoe beter.
Deze akelige sfeer maakt veel indruk en de drie verhaallijnen spelen daar slim op in. Het draait telkens om een personage dat zich om de een of andere lugubere reden benadeelt voelt en besluit met über-bad guy Calypso een verbond aan te gaan. De zojuist genoemde ex-ijscoman wil bijvoorbeeld zijn dochter ombrengen, aangezien zij ontsnapte bij een door hem begonnen familiemoord. Om haar te vinden en fijn wapentuig bij elkaar te sprokkelen, zoekt hij zijn heil bij Calypso.
Deze verhalen zijn niet enorm lang, maar blijven dankzij de grindhouse-achtige vertelwijze wel hangen. De tu enfilmpjes zijn deels geanimeerd en deels geacteerd, met schimmig kleurgebruik en dito camerawerking. Stilstaande shots wi elen de gebruikelijke bewegende pa ages af en focu en zich vooral op heftige, bloederige momenten uit iemands leven.
Mede door deze bijzondere stijl is het zo jammer dat de verhaallijnen zo kort zijn. In een middagje knal je je er doorheen. Maar dan heb je wel een aantal grootse en vooral spannende gevechten achter de kiezen die vol afwi eling en uitdaging zitten. Naast de standaard deathmatch en een aantal varianten daarop zijn er ook traditionele races. Op specifieke momenten strijd je zelfs tegen eindbazen. Versta hier monster trucks zo groot als flatgebouwen onder, die alles en iedereen met gemak platwalsen.
Alles moet kapot
En dat sluit prima aan op de (digitale) drang naar vernietiging, die je eigenlijk wel moet hebben om de ware kracht van Twisted Metal in volle glorie te kunnen ervaren. Zo'n beetje alles kan kapot en omdat de actie zo snel is en de uiteenlopende wapens zo krachtig, levert dat ongekend hectische momenten op. Juist daardoor ontaardt een simpele race vaak in een knalfestijn waarbij niet alleen precies stuurwerk, maar ook het ingenieuze gebruik van wapens een vereiste is. Een klein mankement is wel dat de physics niet je van het zijn. Zo nu en dan stuitert je voertuig wat gek op nadat een raket is ingeslagen of stort een gebouw op een wel erg statische manier in.
Dat laatste valt vooral op wanneer je een helikopter gebruikt. Dan zie je meer van de omgeving en valt op dat de contextgevoeligheid niet van deze tijd is. Dat doet overigens verder niets af aan de toevoeging van de helikopter zelf. De actie is van huis uit al redelijk verticaal ingesteld, met schansen her en der en gebouwen met aardig wat verdiepingen. De helikopter voelt daardoor niet aan alsof 'ie er bij de haren is bijgesleept, maar sluit aan op het leveldesign en draagt ook bij aan de dynamische maar eerlijke balans.
Dat geldt vooral in de multiplayer, aangezien de kunstmatige intelligentie slechts sporadisch inspeelt op de omgevingen en ze ook voertuigen en wapens niet altijd even slim gebruikt. In de singleplayer schuilt de uitdaging vooral in de hoeveelheid tegenstanders, online komt ook inzicht en tactiek om de hoek kijken. Precies om deze reden, en omdat de verhaalmodus niet al te lang is, is het zo zonde dat je online zo lang moet wachten voordat je echt aan de slag mag. Een patch heeft dit deels verholpen, maar nog altijd zijn de laad- en wachttijden niet ideaal. Dit soort technische mi ers zorgt ervoor dat het predicaat toptitel aan Twisted Metal voorbij gaat.