Kerbal Space Program

De lander zakt naar het grauwe oppervlak. Loodrecht nu, zoals het moet. Snelheid: 20 meter per seconde. 10 m/s, 5m/s… De laatste meters. En daar staat de lander op het oppervlak van de Mun. We merken dat we al secondelang onze adem hadden ingehouden. We geven Valentina Kerbal de eer om haar schip te verlaten. Langzaam klimt ze uit de capsule en zet haar eerste stappen op het oppervlak. We schreeuwen. Achter haar zien we hoe de lander in slow motion omvalt. Nee! Dan komen we nooit meer weg! We proberen weer aan boord te laten klimmen om de stabilisator aan te zetten. Te laat. De lander valt om en Valentina is gestrand.

We zuchten en houden F9 een paar seconden ingedrukt. De quick-save laadt in en de lander draait weer rustig een rondje rond de Mun. Vijfde poging. We starten de raketmotor…

Kerbal Space Program is de droom van iedereen die ooit ’s avonds verlangend naar de maan staarde, denkend aan die eerste mensen die met een gammel krat van aluminiumfolie afdaalden naar dat bekraterde oppervlak. In KSP ben jij tegelijk raketontwerper, astronaut en mission control, en is het aan jou om het fictieve zonnestelsel van de Kerbals te verkennen. Hoewel het stelsel fictief is, zijn de natuurwetten zo realistisch mogelijk gesimuleerd en moet je bij het ontwerp van je schepen rekening houden met de wetten van Newton, luchtweerstand, hitte en zo’n beetje alles waar echte ruimtevaartorganisaties ook mee te maken krijgen.

KSP kent drie spelmodi: Sandbox, Science-sandbox en Career. In Sandbox heb je meteen toegang tot alle onderdelen en hoef je je niet druk te maken om geld. Bouw en probeer, je hebt alle vrijheid. Science-sandbox is iets complexer: je moet wetenschapspunten verdienen met experimenten, waarmee je nieuwe tech kunt kopen in de tech-tree. Career tenslotte zet jou aan het hoofd van de hele Kerbal ruimtevaartorganisatie. Career stopt meer ‘gameplay’ in de simulatie.

Toen Kerbal Space Program voor het eerst als alpha-versie beschikbaar kwam, was het vooral nog een doos met speelgoed: hier zijn alle onderdelen en doe maar wat je wilt. Dat aspect zit er nog zeker in, In de Sandbox-modus. Maar dankzij de Career-modus is Kerbal nu eindelijk ook een volwaardige game, zij het niet zoals de meeste mensen gewend zijn.

Er is geen verhaal, behalve de ervaringen die je zelf meemaakt. Career is vooral een progressie systeem waarbij je moet werken voor je geld en voor je technologie. Dat doe je door missies te aanvaarden die je met goed gevolg moet voltooien. Dat levert geld, wetenschapspunten en reputatie op. Een hogere reputatie maakt nieuwe missies mogelijk, maar reputatie kun je ook gebruiken om de strategie van je organisatie te veranderen, zodat je bijvoorbeeld efficiënter wetenschapspunten kunt verdienen, of juist meer geld per missie. 

Hoewel de missies een belangrijke rol spelen in Career, is het nog steeds aan jou om te kiezen wat je wanneer doet. Daarbij is het ook een vergissing om te denken dat de missies op zich genoeg zijn om voortgang te boeken. Je zult nog steeds op eigen initiatief raketten moeten bouwen om wetenschapspunten te verzamelen met experimenten. Als er dan één minpuntje in Kerbal te noemen is, is het dat Career misschien nog iets meer houvast zou moeten geven en op zijn minst de speler moet vertellen dat de geboden missies geen vervanging zijn van zelf dingen uitproberen.

Je begint hoe dan ook steeds met het ontwerpen van een raket (of ander voertuig) met de voor jou beschikbare onderdelen. Je kiest een bemanning bestaande uit één of meerdere ‘Kerbals’ (een soort kruising tussen de Minions uit Despicable Me en de Rabbids) die ook elk bepaalde bonussen en ervaringen toevoegen. Piloten kunnen bijvoorbeeld schepen stabiel houden terwijl wetenschappers een bonus geven op de wetenschapspunten die je verdient met experimenten.

Bij het ontwerp moet je rekening houden met gewicht, stuwkracht en de verschillende ‘trappen’. Zo is het slim om de eerste trap te voorzien van de sterkste motor, om de zwaartekracht en luchtweerstand te overwinnen. De volgende trap is bedoeld om je schip in een ronde baan te brengen en heeft minder stuwkracht nodig. Er is immers al een deel afgestoten, wat het vaartuig lichter maakt. Ook is het belangrijk om je capsule te voorzien van een hitteschild en parachute, zodat je bemanning weer veilig kan landen. Dit alles is nog maar het topje van de ijsberg: je hebt beschikking over brandstofleidingen, batterijen, zonnepanelen, experimenten om uit te voeren en nog veel meer.

Dan is het tijd om je creatie te lanceren en te ontdekken of alles werkt zoals je had gepland. Zeker in het begin zal je heel wat spectaculaire explosies zien. Tot het moment dat alles klikt en je echt begrijpt wat een apoapsis en periapsis is (respectievelijk hoogste en laagste punt in een baan) en je met zelfvertrouwen je schepen naar de verschillende hemellichamen van het stelsel schiet.

Het knappe van Kerbal is dat het spel dankzij zijn opzet als simulator een eindeloze uitdaging biedt. De game geeft je feitelijk alleen een grote doos speelgoed en laat aan jou over wat je er mee doet. Dit is meteen ook de valstrik voor mensen die van ‘instant actie’ houden: daar is deze game niet voor bedoeld. Wat overigens niet wil zeggen dat er geen spanning in het spel zit.

De uitdaging zit hem in het oplossen van problemen die ontstaan door de opdracht die je jezelf hebt gegeven. Zo hadden wij een Kerbal op de Mun laten landen, en kwamen erachter dat onze Kerbal niet genoeg brandstof had om terug te vliegen. Hoe lossen we dat op? Vooral door de beperkte hoeveelheid onderdelen die we tot onze beschikking hadden op dat moment in de Career-modus, moesten we flink puzzelen voor we een onbemande capsule konden lanceren die toch ruimte had voor een passagier.

Vervolgens was het zaak om de gestrande Kerbal in een baan rond de Mun te brengen, en onze reddingscapsule daar bij in de buurt te krijgen, zodat die door een ruimtewandeling naar het andere schip kon komen. Dat hele scenario ontstond spontaan, door een fout in ons eigen ontwerp. En leverde uren zenuwslopende gameplay op. 

Maar ook als dingen niet ‘fout’ gaan doet Kerbal beroep op je inzicht en creativiteit. Het plannen van een missie vraagt tijd, geduld en héél veel experimenteren. Zelfs als je in staat bent om een bemande capsule veilig in een baan te brengen, wil dat niet zeggen dat diezelfde raket genoeg brandstof heeft voor een trip naar de Mun of Minmus. 

Het plannen van een trip naar een andere planeet is weer een heel andere uitdaging, waarbij je rekening moet houden met de stand van Kerban ten opzichte van het doel. Dat betekent dat je soms wel een jaar (speeltijd, er is gelukkig tijdversnelling) moet wachten voor die andere planeet op een positie staat die je met je raket kan bereiken.

De grote beloning is het meester worden van alle elementen. Stap voor stap (explosie na explosie?) ontdek je hoe je betrouwbare vaartuigen bouwt. Hoe banen werken. Hoe je een rendez-vous uitvoert. En hoe je met noodsituaties omgaat. Het is aan jou om te ontdekken hoe je de natuurwetten naar je hand zet. Want als er iets verkeerd gaat, heeft dat altijd een verklaarbare reden. 

Probeer je bijvoorbeeld tijdens de lancering te snel te vliegen, dan loopt de luchtweerstand zo hoog op dat je raket onstabiel wordt. Weigert opeens de besturing van je raket halverwege de vlucht naar de planeet Duna? Oh, te weinig stroom. Volgende keer dus batterijen en een zonnepaneel meenemen.

Het spel is nooit oneerlijk, enkel consequent. En omdat de simulatie zo gedetailleerd en consequent is, kun je jouw beste creaties steeds opnieuw gebruiken en verfijnen. Je verzamelt zo gaandeweg een aantal succesvolle ontwerpen waarmee je steeds grotere sprongen in het Kerbal-stelsel kun maken.

Wie blanco in Kerbal Space Program stapt, wordt heel snel overdonderd door alle informatie (en het gebrek aan informatie) tijdens het bouwen, lanceren en vliegen. Het is bijna onmogelijk om dit spel te spelen zonder een handleiding. Of beter: de excellente video’s van YouTuber Scott Manley. Geloof ons: je zult dankbaar zijn voor elke hint en elke tutorial die je kunt vinden. Net zoals vroeger Microsoft Flight Simulator is dit een spel van fenomenale diepgang. Daar moet je tijd in investeren om er ook echt wat uit te halen.

Behalve talloze video’s en wikipagina’s zijn er ook al heel wat mods te vinden voor KSP, die variëren van nieuwe onderdelen tot complete automatische piloten en vluchtplanners. Wij raden ‘MechJeb’  aan. Deze mod helpt je bij het plannen en uitvoeren van manoeuvres, zodat zelfs een beginner in staat is om schepen in mooie ronde banen te brengen. Maar er zijn nog veel meer handige en leuke uitbreidingen, inclusief complete missies.

Kerbal Space Program heeft een haast eindeloze uitdaging, omdat het helemaal aan jou is om die uitdaging te verzinnen. Bouw een ‘Voyager’ sonde om alle planeten te bezoeken. Land op de Mun, Minmus en op de verschillende andere planeten. Bouw een ruimtestation. Plaats een bemande basis op een planeet. Stuur een rover naar een andere planeet die automatisch over het oppervlak rijdt, net als de Curiosity rover op Mars. Construeer immense schepen in een baan rond Kerbal voor echt lange missies… Het is verbijsterend hoe veel er kan.

Wij groeiden op met de beelden van NASA vluchten naar de Maan en de eerste foto’s die Voyager van Jupiter nam. Wie net als wij gefascineerd is door ruimtevaart en wil weten hoe dat nu echt werkt, kan niet om Kerbal Space Program heen. Het is een nagenoeg perfecte simulatie en een van de beste games ooit gemaakt.

Kerbal Space Program is voor 39,99 euro verkrijgbaar op Steam.