Football Manager heeft voor buitenstaanders een redelijk stoffig imago. Wat moet je immers met een voetbalspel waarin je zelf niet kunt voetballen? En als je je daar al overheen zet, wat is er in hemelsnaam leuk om uren in Excel-achtige tabellen te zoeken naar een nieuwe verdediger? Uiteraard ben je in Football Manager 2011 nog steeds een manager en aan het fundament is niet enorm veel gesleuteld. Dit was ook niet nodig. De mogelijkheden om je team vorm te geven waren (en zijn dus) belachelijk uitgebreid en sterk uitgewerkt, en geven je genoeg materiaal om je honderden uren mee bezig te houden. Maar er is één cruciaal verschil: al het voetbalspektakel vindt plaats in een veel minder suffe voetbalwereld.
Menschliches, allzumenschliches
Sports Interactive erkende blijkbaar dat het spel vrij steriel en onpersoonlijk was en heeft daar flink wat aandacht aan geschonken. Dit heeft zijn vruchten afgeworpen, want je hebt nu daadwerkelijk het idee dat je met mensen te maken hebt. Een goed voorbeeld hiervan is de toevoeging van spelersmakelaars. Zij handelen in wezen het contractuele en financiële van spelers af. Wil je dus een speler aantrekken en is de club waar hij op dat moment speelt akkoord, dan moet je een gesprekje met de desbetreffende spelersmakelaar aangaan. En dan kom je erachter dat zij heel wat menselijke trekjes hebben.
Elke makelaar heeft andere voorkeuren als het gaat om onderhandelingen. De een wil juist dat er een deftig gesprek gevoerd wordt en je langzaam aftast wat de speler verlangt, terwijl de ander juist rap en concreet een contract wil opstellen. Wanneer je hier niet goed op anticipeert, dan kan het best zo zijn dat je een fantastische speler misloopt die eigenlijk graag bij je team zou willen voetballen. Het mooiste van de makelaars is nog dat zij zaken doen voor meerdere spelers en zij al snel weten wie je bent. Heb je in het verleden dus een makelaar beledigd door een consequent een veel te laag bod te doen, dan zullen zij veel sceptischer een onderhandeling met je aangaan.
Dialoog
Ook buiten die makelaars is er veel meer aandacht voor communicatie. Dialogen met spelers en persconferenties zaten ook al in Football Manager 2010, maar nu hebben ze daadwerkelijk iets om het lijf en hebben ze ook echt impact. Een voorbeeldje om aan te geven hoe intere ant en briljant dit het toch al niet zwakke spel maakt. Dictatoriaal als ik ben, laat ik arrogante spelers volledig buiten de selectie, ongeacht hun kwaliteiten. Op een gegeven moment stapt een van die spelers naar de lokale krant (Kerkraadse Voetbalgazet!) en roept enkele kwade dingen over mij.
De grotere media pikken dit op en dikken het nog wat aan. Vervolgens ben ik de boeman. Niet al te lang, overigens, want een andere krant houdt een enquête onder de supporters om te onderzoeken of zij vinden dat ik de speler terecht buiten de selectie houd. Maarliefst 84% is het met mijn besli ing eens, dus plots ben ik niet eens meer zo'n kwaadaardige trainer. De speler is hier echter totaal niet blij mee en mist met opzet een paar trainingen. Een andere speler vindt dit onacceptabel en wil een gesprek (in Football Manager 2011 een heus vraag- en antwoordspel) met mij aangaan. Ik probeer het probleem te su en, maar hij is nogal opvliegend en vat dit niet al te goed op. Alsof hij een soort roddeltante is, gaat dit als een lopend vuurtje rond, waardoor het bestuur mij uiteindelijk op het matje roept.
Dictator-af
Wanneer je zelf op een dergelijk voorbeeld stuit, merk je eigenlijk pas dat je Football Manager 2011 op een totaal andere manier moet spelen dan de voorgaande delen. Je bent niet langer een onaantastbare dictator. Wanneer iemand zich tegen je keert, heeft dat veel meer implicaties en kan dat zelfs tot je ondergang leiden. Er zijn zoveel externe en onverwachte variabelen die de prestaties van je team beïnvloeden, dat je er niet langer verstandig aan doet om als een bezetene de ene na de andere wedstrijd te spelen. Het maakt van Football Manager een veel completer pakket, die de dynamiek van het coach-zijn blootlegt. Het spel vereist veel meer van je en dat maakt het ook juist zo briljant. Speel je Football Manager, dan steek je daar tientallen, zo niet honderden uren in en dan wil je ook dat de wi elwerking tu en die variabelen klopt en je hier ook invloed op kunt uitoefenen. Football Manager 2011 doet dit op een briljante manier en als je dit ervaren hebt, waardeer je het ook enorm wanneer je team het goed doet.
Eigenlijk rechtvaardigen deze radicale veranderingen al de aanschaf van Football Manager 2011. Maar de dagen zijn bij Sports Interactive blijkbaar langer dan vierentwintig uur, want dit is lang niet het enige waar veel tijd in is gestoken. Ook de trainingen zijn op de schop gegaan. Het is nu veel duidelijker hoe je een individuele speler op een specifieke vaardigheid traint en je kunt aangeven hoe je team moet reageren bij dode spelmomenten. Dit is niet zo indrukwekkend uitgewerkt als het communiceren, maar is zeker uitgebreid genoeg om er zelf flink wat tijd in te steken en niet langer al je training chema's van het internet te plukken. Zeker omdat de spelers een eigen persoonlijkheid hebben en je er gif op kunt innemen dat zij laten weten wat ze van de trainingen vinden, in positieve en negatieve zin van het woord.
Knap
Ook zijn er allemaal kleine aanpa ingen doorgevoerd die je in eerste instantie mi chien niet eens opvallen maar wel degelijk een meerwaarde zijn. Je kunt bijvoorbeeld via Twitter en Facebook je vrienden op de hoogte houden van je prestaties en de 3D-engine oogt nu eindelijk acceptabel. Het is nog altijd geen FIFA of Pro Evolution Soccer, maar het is voor het eerst dat de engine dusdanig goed werkt dat wij hem boven de 2D-weergave verkiezen. Het is juist daarom des te knapper dat Football Manager 2011 veel soepeler loopt dan de vorige delen. Je moet je maar eens bedenken hoeveel berekeningen het spel moet maken met al die competities die tegelijkertijd draaien. Okay, de Nederlandse topkla e ontbreekt, maar het spel moet telkens honderden, mi chien wel duizenden clubs beheren. Alsnog lijkt het alsof je een lichte variant speelt, die ironisch genoeg wel veel meer om het lijf heeft.
Football Manager 2011 is een fenomenaal simulatiespel. Het fundament staat al sinds jaar en dag en enkele cruciale veranderingen hebben het een stuk menselijker en veelomvattender gemaakt. Dit zorgt ervoor dat het spel een stuk toegankelijk is, maar tegelijkertijd ook complexer. Je moet nu met zoveel variabelen rekening houden dat je alleen al een dagtaak hebt aan het koest houden van al die arrogante voetballers. Je zou bijna denken dat Sports Interactive je wilt laten ervaren hoe het is om een voetbalmanager te zijn.