SWAT 4 is het product van een ontwikkelperiode van ongeveer 18 maanden. Irrational Games besloot na goed overleg met Vivendi Universal om de basiselementen van de toenmalige SWAT: Urban Justice te behouden en daar bovenop een echte SWAT game te bouwen, waarin wel de diepgang aanwezig zou zijn die je zou verwachten van een echte politiesimulator. Urban Justice zou oorspronkelijk een wat meer actierijke shooter worden binnen het SWAT thema.
In tegenstelling tot de meeste shooters ligt de nadruk bij SWAT 4 niet op het aantal body bags aan het einde van een mi ie, maar juist het tegenovergestelde: het behalen van de mi iedoelen met het minste aantal doden en de meeste arrestaties. De politie heeft in het echt namelijk geen shoot to kill beleid en zal zo veel mogelijk proberen een situatie op te lo en met de meest diplomatieke methode, het liefst zonder een schot te hebben gelost. SWAT 4 geeft de wat meer opvliegerige speler gelukkig wel genoeg mogelijkheden om een eventuele diplomatieke oplo ing te omzeilen. Op de laagste moeilijkheidsgraad is het toegestaan je vijanden om te brengen, terwijl het op de moeilijkste resoluut verboden is om ook maar één terrorist om te brengen zonder ze eerst te wijzen op je aanwezigheid en zelfs dan zal er nog moeilijk worden gedaan door je chef.
In totaal kent SWAT 4 een veertiental mi ies die volledig los van elkaar staan. Naast het feit dat de meeste politieregels worden gevolgd, heeft Irrational Games er ook voor gekozen om de cliché opdrachten in verschillende kantorencomplexen en amba ades links te laten liggen. Het gevolg is dat de veertien mi ies allemaal een eigen sfeer hebben. De locaties van de mi ies variëren van een huis van waaruit een seriemoordenaar opereert, een discotheek waar een bom onschadelijk gemaakt moet worden tot een overval op een ranzige supermarkt op de hoek van de twee straten. Als je een mi ie begint krijg je een briefing van je chef en kun je zelfs luisteren naar het telefoongesprek met de alarmlijn. Ook je uitrusting kan tijdens de briefing worden gekozen. Er zijn in totaal negen singleplayer wapens en daar komen er in de multiplayermode nog eens drie bij. Ongeveer twee derde van de beschikbare wapens is dodelijk en een derde niet. Naast de nodige wapens kun je het gehele team uitrusten met handige tools zoals de doorwedge, waarmee je de deur kunt blokkeren, een breaching shotgun waarmee je de sloten uit deuren kunt schieten en natuurlijk de nodige gas granaten, flashbangs en pepperspray.
De speler speelt SWAT 4 als teamleider van twee squads. Deze squads hebben een rode en een blauwe lichtgevende strip op hun rug alsmede de achternaam van het personage. Dit is tevens het enige middel om ze te onderscheiden, iets wat best frustrerend kan zijn, maar daarover later meer. Deze twee squads kun je opdrachten geven tijdens de mi ie en niet zoals je mi chien in andere games gewend bent, vooraf tijdens een planning. Het ene team kan het andere dekking geven terwijl het een deur probeert te forceren of vijanden onder schot houden terwijl het andere team ze arresteert. Om je team goed in de gaten te kunnen houden kan je gebruik maken van wat Picture in Picture wordt genoemd. Boven in je scherm zie je een aantal schermpjes waarin je precies ziet wat je teamleden zien. Je kan via deze schermpjes opdrachten geven zonder er daadwerkelijk zelf te zijn. Zo ook kan je gebruik maken van de sniper. De sniper in SWAT 4 is niet echt een speler te noemen, want hij of zij heeft zich ergens op een dakrand of op een zolder verscholen en houdt de boel van daaruit in de gaten. Je krijgt te pas en te onpas de mogelijkheid om een vijand uit te schakelen als ze een sigaret roken op een balkon of voor een raam komen staan. Dit uitschakelen moet je wel zelf doen door de scherpschutter over te nemen en zelfs het schot te lo en.
Het gebruik van de diverse niet dodelijke middelen in SWAT 4 heeft ook daadwerkelijk effect op diverse vijanden en gijzelaars. Er wordt naar de ogen gegrepen als er een flashbang afgaat, er wordt gerocheld en gehoest als een traangasgranaat afgaat en door het gevolg van gasgranaten zullen vijanden gaan waggelen. Als een van de effecten doeltreffend is kan het SWAT team de verdachte arresteren. Natuurlijk kunnen deze effecten worden gecounterd door bijvoorbeeld het dragen van een gasmasker, wat wel je zicht belemmert, of door een beschermende bril te dragen tegen de flashbangs.