De geschiedenis leert dat Microsoft na elk geslaagde Windows-versie weer een slechte uitbrengt. Windows 7 werd na het falen van Vista door iedereen bejubeld, maar introduceerde niet zo’n grote grafische verandering als Vista dat deed. Windows 8, dat op 26 oktober voor consumenten beschikbaar is, moet wel weer zo’n visuele update brengen. Om precies te zijn: Metro.

De Metro-interface (voor zolang het nog de naam Metro mag dragen) werd geïntroduceerd op Windows Phone 7, het mobiele besturingssysteem van Microsoft die onder andere de Nokia Lumia 800 en 900 gebruiken. Metro wordt gekenmerkt door blokken met content, die door typografie en heldere kleuren worden vormgegeven. Deze vorm van design is geoptimaliseerd voor het gebruik met touchscreens, wat volgens Microsoft het nieuwe pc-tijdperk wordt. In Windows 8 is de startknop dan ook vervangen door het nieuwe Metro-menu, dat zowel werkt met een muis en toetsenbord als touchscreen. Je wisselt in Windows 8 tussen twee schermen: de authentieke desktop en het nieuwe Metro-menu, dat vol met gekleurde blokken en programma-iconen staat.

Windows’ sluitingsdrang

Door de toevoeging van Metro gaat Windows 8 steeds meer op het mobiele besturingssysteem van Microsoft lijken. En dat is volgens Gabe Newell, directeur van Valve, een slechte zaak. Windows Phone 7 is een compleet gesloten mobiel besturingssysteem en Newell vindt dat Windows 8 eenzelfde koers gaat varen. Net als Windows Phone 7 beschikt Windows 8 ook over de Microsoft Store: een applicatie-winkel die volledig door Microsoft wordt beheerd en waar software aan het Metro-design moet voldoen. De Microsoft Store, die vergelijkbaar is met Apple’s App Store van OSX, is volgens Newell de mogelijke eerste stap naar een meer gesloten Windows-versie.

‘Ik denk dat er een sterke drang is om het platform [Windows] te sluiten voor het publiek. Wanneer mensen de mogelijkheid zien om hun concurrenten de toegang tot het platform te beperken, zeggen ze: ‘Dat is handig!’ Zelfs degenen die een open platform hebben, zoals Microsoft, raken enthousiast van het idee dat Netflix [Amerikaanse videostreamingdienst] huur moet betalen om op hun platform beschikbaar te zijn. Ik denk niet dat deze werkwijze een zeer aantrekkelijke toekomst biedt’. Hiermee doelt Newell op de toekomst van Valve’s gameplatform Steam, dat volgens zijn redenering mogelijk een bedrag aan Microsoft moet gaan betalen om hun diensten aan gamers aan te bieden.

Maak je niet druk

Rob Pardo, één van de belangrijkste medewerkers van Blizzard Entertainment, heeft de uitspraken van Newell publiekelijk gesteund. Ook Markus Persson, eigenaar van Mojang en bedenker van Minecraft, is bezorgd over de openheid van Windows 8: ‘Als Microsoft besluit om Windows 8 te vergrendelen, zou dat heel erg slecht zijn voor indie-games en concurrentie in het algemeen. Mocht het zo zijn dat we open platformen kunnen behouden, zouden we de komende tien jaar veel interessante games kunnen zien.’

Maar net als Newell zijn de uitspraken van Pardo en Persson puur gebaseerd op aannames. Want wees gerust: het Windows 8-platform is nog steeds open en is niet per se gebonden aan de Windows Store. Dat moet ook, want anders zouden miljoenen programma’s en games niet meer op de pc werken. Het gevaar dat Newell, Pardo en Persson zien, bestaat op dit moment gewoon nog niet. Het enige waar ze wel gelijk in hebben, is dat Windows de eerste stap heeft gezet naar een meer gesloten platform. Met de nadruk op meer gesloten, en nog lang niet daadwerkelijk gesloten. PC-gamers moeten zich eerder druk maken om de implementatie van Metro, die de switch van Windows naar Windows 8 net een stapje moeilijker maakt.

Drivers, drivers, drivers

Het grote probleem dat Microsoft pc-gamers en andere traditionele powerdesktop-gebruikers voorschotelt, is de tweezijdigheid van Windows 8. Het besturingssysteem wordt in tweeën gedeeld door het op touch gebaseerde Metro en de oude vertrouwde desktop. Dit zal voor velen erg verwarrend werken, want je bent gebonden aan het Metro-menu als je programma’s wilt opstarten of op de Windows-knop drukt. In Windows 8 is de traditionele desktop eerder een extra werkvenster dan het hart van je besturingssysteem. En dit zal voor gamers en powerdesktop-gebruikers, die gewend zijn het maximale aan productiviteit uit hun besturingssysteem te halen, even wennen zijn.

Een ander nadeel van Windows 8 is de overstap naar een nieuw besturingssysteem, dat nooit echt vlekkeloos verloopt. Hardware-producenten moeten hun drivers zodanig updaten dat ze ook met het nieuwste besturingssysteem compatibel zijn, en niet iedereen is daar even snel mee. Dit betekent dat, mocht je geluidskaart nog niet werken, Microsoft hier niet direct schuld aan heeft en dus ook niet met een oplossing hoeft te komen. Nu is de overstap op grafisch gebied niet heel heftig, want Windows 8 behoudt de DirectX-11-ondersteuning die grotendeels ook al in Windows 7 aanwezig is, in plaats van een compleet nieuwe versie te introduceren. Aan de ene kant levert dit minder technische (game-)problemen op, aan de andere kant is het voor gamers niet nodig om het besturingssysteem te upgraden om games met de nieuwste DirectX te spelen.

Upgraden?

Als Windows 8 geen nieuwe DirecX bevat, hebben pc-gamers er dan wel baat bij om naar de nieuwste Windows te switchen? Heel weinig. Het nieuwe besturingssysteem bevat wel enkele optimalisaties voor het geheugengebruik en DirectX 11, maar daar merk je tijdens het gamen weinig tot niets van. De basis van Windows 8 ligt bij de stabiliteit van Windows 7, de grootste verandering wordt een cosmetische. Degene voor wie Metro een onmiskenbare verbetering lijkt, zullen de stap vast durven te nemen. Maar voor PC-gamers is er op dit moment geen technische reden om te upgraden. Maar ook (nog) geen reden om bang te worden.