In zeeën van moetjes was Jusant een magje

Lees hier alle Favorieten van de redactie.

Het afgelopen jaar bracht ons tal van topgames. Misschien wel een paar te veel, zo zag ik gaandeweg onder ogen. Grote blockbusters en indie darlings volgden elkaar in rap tempo op. Voor mij en mijn chaotische werkplanning leidde dat vooral tot het uitdijen van de backlog. De lijst met games die ik nog moet spelen is zonder twijfel langer dan het riedeltje spellen dat ik anno 2023 voltooide.

Het moeten van games

Dat is ook een beetje het probleem van die games geworden: het moeten. Ik moet al die toppers nog spelen en op hun beurt moeten die spellen mij urenlang bezig zien te houden. Zeker de grotere rollenspellen en zandbakgames zijn daaraan debet. Stuk voor stuk staan ze bol van vertakkende missiestructuren, uren aan dialogen en talloze beloninkjes, vaak verspreid over vele vierkante kilometers aan virtueel speelplein. Daarbovenop dringen steeds meer van die spellen aan op allerlei live-service-elementen. Je moet het maar willen.

Daardoor kwam Jusant als een welkome verademing, zo richting het einde van een al bomvol 2023. Met een minimalistische opzet en hoogstens vijf uur aan content is dit avontuurtje bijna een soort tegengif voor games die gretig je tijd willen opslokken. Waar steeds meer games zich voordoen als moetjes, bleek Jusant voor mij een zalig ‘magje’. Ontwikkelaar Don’t Nod zette de zoveelste topper van het jaar neer en is niet bang om de gamer zelf op ontdekking te sturen.

De prachtige spelwereld en het intuïtieve klimwerk: we hebben het al eens beschreven op Gamer.nl. Collega Ron bejubelde de game in zijn review van Jusant, waar ik me overigens prima in kon vinden. Aan lofzang voor de kleurrijke klimgame is geen gebrek, maar het ‘mogen’ van Jusant zit hem niet alleen in de algehele spelkwaliteit. Dat komt toch meer door, het spijt me, de vibes.

Verticale vibes

Jusant voelt, ondanks de lineaire opbouw, ontzettend vrij. De game gaat voorbij aan opdringerige tutorials en voorgekauwde verhaalvertelling en zegt: ga maar klimmen. Hoe dan? Waar moet ik zijn? Waarom eigenlijk? Daar kom je onderweg wel een keer achter — of niet. Jusant wenkt je subtiel naar sfeervolle stukjes worldbuilding en plotpunten, maar duwt de stof nooit door je strot. Het is vooral je eigen nieuwsgierigheid die je omhoog moet stuwen. Verder is er nul druk. Dat mag ook wel eens.

Te pletter vallen kan niet en het puzzelwerk zal geen breinen breken. Het is vooral een zorgeloze tocht omhoog. Dat maakt het dat Jusant een meditatief randje heeft, misschien wel een beetje spiritueel — in ieder geval voor mij. De game geeft spelers alle ruimte om gewoon te klimmen en op ontdekking te gaan, zonder al te veel gamified afleiding. Het klimmen, slingeren en springen voelt natuurlijk genoeg om gaandeweg bijna vergeten te worden. Eens in de zoveel tijd leidt dat tot een heerlijke flow, waarbij je volledig op kunt gaan in de klim.

Zulke momentjes zijn gerust ‘zen’ te noemen. Het spel zelf verdwijnt dan eventjes en enkel die mysterieuze drang omhoog blijft over. Voor mij waren die piekmomenten van Jusant als een soort detox van alle moetjes in games. Deze game wil juist helemaal niets van je — afgezien van misschien die ene gore janksessie richting het slotstuk — en dat mag ik wel. Jusant blinkt uit in niet opdringerig zijn, maar gewoon eventjes ‘zijn’.

Kort maar krachtig, met klasse

Des te mooier is het dat de game niet te lang blijft sudderen. Jusant telt genoeg momenten die ademen, maar houdt je nergens te lang vast. De in totaal zes aktes vliegen voorbij, elk met thematische variatie en verhaal. Her en der zijn weliswaar nog wat optionele zijpaadjes en collectibles om uit te pluizen, maar ook die blijven die wijs genoeg niet al te lang dwalen. Onderaan de streep is Jusant vooral een consistent spelletje, zowel in gameplay als gevoel. 

Een emotioneel avontuurtje vol fijne sferen, maar zonder te veel drukken of trekken: dat is Jusant. De formule staat heerlijk haaks op de contentmolens die veel games proberen te zijn. Moet ook jij je nog door een backlog vol van dat soort titels worstelen? Gun jezelf dan gewoon even een adempauze met Jusant. Even geen moeten, maar mogen. Staan de rustgevende vibes je echt niet aan en blijkt zelfs Jusant een ‘moetje’ voor je? Dan streep je deze titel in ieder geval in één avond van de backlog af.