De ModRetro Chromatic is misschien wel de beste Game Boy Color die ooit is gemaakt - maar ook één waarbij je veel voor lief moet nemen.
De productie van de Game Boy (Color) werd in 2003 gestaakt, maar eigenlijk is de handheld nooit weggeweest. Wie vandaag op Marktplaats rondzoekt vindt al snel een oude Game Boy voor rond de 100 euro - ongeveer de helft van de 200 euro die de oorspronkelijke Game Boy met inflatie nu zou hebben gekost. Cartridges van Pokémon gaan voor vele malen de originele retailprijs over de toonbank en wie een beetje zoekt, vindt zelfs Game Boy Camera-foto's op Instagram.
Wie vandaag een Game Boy koopt en aanzet, wordt echter geconfronteerd met een keiharde realiteit: dat decennia oude beeldscherm is niet verlicht. In de jaren tachtig en negentig waren we bereid onder een leeslamp of bij een raam te zitten om te zien wat er op de Game Boy gebeurde. In de tijd van smartphones is dat veel minder vanzelfsprekend. Dat onverlichte scherm is een drempel als je nu Game Boy-games wil spelen. Dat kun je oplossen door met wat gehobby een modern scherm in je oude Game Boy te stoppen, maar een elegantere oplossing komt in de vorm van een nieuw type Game Boy. Steeds meer bedrijfjes brengen een eigen variant van Nintendo's oude apparaat op de markt om oude spellen op te spelen.
Even een kleine nuance voordat we in de Chromatic duiken. Inmiddels zijn er honderden zogenoemde retrohandhelds te koop. Het gros daarvan maakt gebruik van software-emulatie en speelt enkel digitale ROM-bestanden vanaf een microSD-kaartje. De ModRetro Chromatic is fundamenteel anders. Een zogeheten FPGA-chip simuleert de processoren van de originele Game Boy Color, zodat spellen hardware-accuraat afgespeeld kunnen worden. Het zorgt voor minder latency en kleine details die iets beter kloppen. Maar bovenal: omdat de Chromatic functioneert als een Game Boy, speel je er originele cartridges op.
Game Boy in jaren tachtigstijl
De Chromatic is zowel van binnen als buiten een Game Boy. Het ontwerp combineert elementen van de originele DMG, de Game Boy Pocket en de Game Boy Color, samen met een retrowave-stijl dat het jaren tachtigstijltje versterkt. De behuizing lijkt op foto's van plastic, maar is in werkelijkheid van magnesium, een licht metaal dat bij onze tests eigenlijk nooit te koud aanvoelde. Aan de achterzijde zit een verdikking om plaats te maken voor de batterijen, die ervoor zorgt dat het apparaat meteen fijn in de handen ligt.
De richtingsknop is een slag groter dan op oorspronkelijke Game Boys en voelt wat stijf aan, maar niet onaangenaam. De actieknoppen zijn goed van formaat. Leuk detail: de start- en select-knoppen hebben een volwaardig membraan aan de onderzijde, waardoor ze indrukken net als de actietoetsen. Dat voelt beter dan op de originele Game Boys, waarbij de knoppen één groot stuk siliconen waren.
Fenomenaal beeldscherm
ModRetro is niet de eerste fabrikant die een FPGA-chip gebruikt om de Game Boy Color na te bootsen. De Analogue Pocket speelt games op vergelijkbare wijze af en Funnyplaying, maker van Game Boy-mods, verkoopt inmiddels zijn FPGBC met net zo'n processor. De Chromatic onderscheidt zich van deze twee concurrenten met zijn scherm, dat de oorspronkelijke resolutie van de Game Boy van 160 bij 144 pixels gebruikt en speciaal voor dit apparaat is gefabriceerd.
De Analogue Pocket en FPGBC hebben beeldschermen met een veel hogere resolutie. Bij de Analogue Pocket is dat een resolutie van 1600 bij 1440 pixels, precies tien keer de originele resolutie. Hierdoor kan de Pocket tien pixels gebruiken om iedere individuele pixel van een game te repliceren. Dat zorgt voor een scherper beeld dan wanneer je het beeld uitrekt over een willekeurige resolutie, omdat er geen subpixels ontstaan die zich tussen twee afwijkende kleuren in bevinden.
Die oplossing is elegant, maar de Chromatic zit dichterbij de ervaring van het originele display. Dat komt deels door het pixelraster: als je 160 bij 144 pixels over een scherm van 2,56 inch verspreidt, dan zie je tussen iedere individuele pixel een zwarte rand zitten. Die rand zorgt voor een raster tussen alle pixels op je scherm. De FPGBC en Analogue Pocket kunnen dat raster simuleren met speciale filters, maar een echt raster op een scherm van deze lage resolutie heeft een paar concrete voordelen.
Helderder en preciezer
Ten eerste zorgt het ervoor dat kleuren accurater zijn. Een Analogue Pocket probeert iedere individuele pixel en subpixel te simuleren, maar kan niet op hardwareniveau de exacte werking nabootsen. Het zorgt dat de kleuren van de Chromatic dichter bij het origineel komen. Leggen we alle drie de handhelds naast een oude Game Boy, dan komt het Chromatic-scherm het meest overeen met de oorspronkelijke ervaring.
Daarnaast kan het scherm van de Chromatic een veel hogere helderheid bereiken. Bij de softwarefilters van de Pocket en FPGBC wordt een zwart raster op het scherm geprojecteerd, maar dat display heeft hierdoor een inherent lagere helderheid. Een deel van het scherm is immers donker, wat alleen bereikt kan worden door de backlight van het conventionele LCD-scherm te verlagen.
De Chromatic heeft dat probleem niet: de handheld hoeft alleen maar zijn pixels licht te laten geven. Hierdoor kan de helderheid naar een hoger punt worden gebracht. Het zorgt ervoor dat deze Game Boy op de hoogste instelling een ontzettend fel scherm heeft, waarmee je vermoedelijk zelfs in de zomer prima buiten kunt gamen.
Let wel: alle drie de schermen tonen een acceptabel beeld. De Chromatic bestaat vooral voor de purist - het type persoon dat ook liever zijn muziek op vinyl koopt dan streamt via Spotify. Dit display komt het dichtst bij die oude, originele ervaring.
Spartaanse software
Dat scherm maakt de Chromatic de beste manier om Game Boy- en Game Boy Color-games te spelen, maar dat is dan ook echt het enige wat deze handheld kan. Een microSD-kaartlezer voor je ROM-bestanden vind je niet, dit apparaat draait alleen je oude Game Boy-cartridges. Wil je toch je oude backups draaien, dan zul je iets zoals een flashkaart erbij moeten kopen.
Het apparaat is bovendien beperkt tot alleen cartridges voor de Game Boy en de Color, terwijl de Analogue Pocket ook Game Boy Advance-carts accepteert en met adapters zelfs games voor de Neo Geo Pocket Color, TurboGrafx-16 en Atari Lynx draait. Via speciale software-cores kun je daar zelfs games voor bijvoorbeeld de NES, SNES, Mega Drive en andere retroplatforms op draaien. Met andere woorden: hoewel de Chromatic de beste Game Boy Color-opvolger is, kun je met een Analogue Pocket meer games spelen. De Chromatic zou al die andere systemen ook nooit kunnen ondersteunen, juist door zijn unieke scherm: op een beeld van 160 bij 144 pixels kun je geen SNES-spellen van 256 bij 224 pixels tonen.
De software van de Chromatic is op het moment van schrijven bovendien wat spartaans. Moderne functies zoals save states, een slaapmodus en een vooruitspoelknop (om de game sneller te laten afspelen) ontbreken. In theorie zou de handheld die wel kunnen ondersteunen: het apparaat lijkt een variant van de FPGA-software van de MiSTER te gebruiken, die games wel versneld kan afspelen en savestates kan aanmaken. ModRetro belooft het apparaat in latere firmware-updates te verbeteren, wat hopelijk betekent dat deze functionaliteit daarmee zal worden toegevoegd.
En als zij het niet doen, dan wel een ander: de software van de Chromatic is open source, waardoor iedere fanatieke ontwikkelaar er hun eigen functies voor kan bedenken. Een fanatieke developer heeft bijvoorbeeld al het originele opstartscherm van de Game Boy toegevoegd. Dat open source-karakter is een groot voordeel ten opzichte van de Analogue Pocket en FPGBC, waarbij we afhankelijk zijn van de fabrikanten voor nieuwe functies.
Uitstekende accuduur, met je eigen batterijen
Vrij onconventioneel zijn de batterijen: in de Chromatic vind je geen lithium-accu zoals in moderne handhelds of andere gadgets, maar ruimte voor drie AA-batterijen. Een oplaadbare accupack wordt ondersteund, maar is op het moment van schrijven nog niet beschikbaar. En de USB-C-poort onderop de Chromatic kan alleen de accupack opladen. Oplaadbare AA-batterijen zul je er dus uit moeten halen om met een losse lader weer te vullen.
De eerste dagen met de Chromatic voelde dat als een stap achteruit. We zijn gewend een gadget aan een stekker te hangen om snel op te laden, niet om hem steeds weer open te maken om de batterijen er uit te halen. In de praktijk zorgt deze stap terug naar AA-batterijen er echter voor dat je vele uren kunt gamen zonder ooit een stopcontact op te zoeken.
Voor onze test kochten we een set AA-lithium-batterijen van de IKEA. Ieder heeft een capaciteit van 1.900mAh, wat bij elkaar opgeteld 5.700mAh is. Bij een batterijtest hield een Chromatic die continu Pokémon Gold's introscherm draaide het daarmee zevenenhalf uur vol. Dat was iets minder toen we bij een tweede test dezelfde game draaide vanaf een flashkaart.
Laad je naast de batterijen in je Chromatic nog een tweede set om mee te nemen, dan heb je genoeg capaciteit op zak om vijftien uur lang te gamen voordat je weer moet opladen. En zijn die batterijen op voordat je weer een stekker kunt aansluiten? Dan kun je altijd nog bij een tankstation een extra setje batterijen halen.
Hoewel de USB-C-poort onderop niet AA-batterijen kan opladen, voorziet hij de handheld wel van stroom tijdens het gamen. Ben je thuis, dan kun je hem dus aansluiten op een stroomadapter om zo de batterijen niet te belasten.
Het gebruik van verwijderbare batterijen maakt de Chromatic ook toekomstbestendig. Gebruik je de gadget op termijn niet meer en verhuist hij naar een doos op zolder, dan kun je de batterijen er uithalen, zodat het zuur hierin niet gaat lekken en de printplaat beschadigt. Het apparaat is decennia later dan nog in werkbare staat, terwijl die oude doos smartphones is ontploft omdat de ingebouwde lithium-accu's kapot zijn gegaan.
Een platform voor Game Boy-games
De Chromatic wordt op het moment geleverd met een nieuwe editie van Tetris die uitstekend in elkaar zit. De game combineert elementen van de klassieke Game Boy-edities met moderne systemen, zoals de mogelijkheid een blok te bewaren of met een druk omhoog in één keer naar beneden te laten vallen. Vooraf kun je vier gebruikersprofielen aanmaken, zodat jij en je vrienden niet steeds met de hand highscore-namen hoeven in te vullen.
Bij het openschroeven van deze nieuwe versie van Tetris valt nog iets op: de cartridge heeft geen batterij om je savegame op te slaan. In plaats daarvan is modern flashgeheugen op de cartridge gesoldeerd. Het betekent dat je savegames niet zullen verdwijnen als over vele jaren de batterij van je cart is opgedroogd, een probleem dat veel oude Game Boy-games wel hebben.
ModRetro hoopt met de Chromatic een soort thuishaven voor Game Boy-games te worden. Naast hun versie van Tetris geven ze ook meerdere andere spellen uit, zoals een nieuwe Ultimate Edition van het Nederlandse Toki Tori. In hun webwinkel staan zelfs cartridges van nieuw gemaakte Game Boy-spellen, zoals de jrpg Dragonhym. Deze cartridges werken ook op de originele Game Boys, FPGBC en Analogue Pocket.
Beperkte oplage
Volgens ModRetro-medeoprichter Palmer Luckey zal de huidige editie van de Chromatic zeer beperkt leverbaar zijn - en op het moment van schrijven is hij zelfs even niet leverbaar op de website. Het apparaat is met zijn unieke scherm, magnesiumbehuizing en andere extra's zoals een schermlens van saffier simpelweg te duur om langere tijd te blijven produceren. Het apparaat zal in 2025 een tweede versie krijgen die makkelijker te maken is voor het bedrijf.
Het is echter afwachten op welke fronten die tweede versie moet inleveren. Een behuizing van plastic in plaats van magnesium voelt als een acceptabel offer, maar een Chromatic zonder zijn unieke beeldscherm verliest in één klap zijn grootste voordeel. Het is frustrerend dat juist dat niet wordt gecommuniceerd, want je weet niet of het verstandig is te wachten of dat je nu snel nog moet kopen.
Middenklasser qua prijs
Qua prijs is de Chromatic overigens een middenklasser. Met zijn circa. 200 euro is het apparaat dubbel zo duur als een FPGBC, maar dat is gezien het scherm en de metalen behuizing niet ongehoord. Op papier is de prijs vergelijkbaar met de Analogue Pocket, die omgerekend ongeveer 212 euro kost. In de praktijk ben je bij ModRetro echter goedkoper uit gezien de exorbitante verzendkosten van Analogue, dat 60 dollar extra rekent. Bovendien rekent de douane bij Analogue nagenoeg altijd nog rond de 60 euro extra, waardoor de prijs ver boven de 300 euro komt.
Bovendien is er ook nog de dock: wie bij een Analogue Pocket op een tv wil spelen betaalt een kleine 100 euro extra voor een speciale dock. De Chromatic kan op zijn beurt rechtstreeks worden aangesloten op een computer, waarbij de USB-C-kabel het beeld naar een speciale app stuurt. Hierdoor kun je op een groot scherm gamen zonder bijkomende kosten.
Palmer Luckey
De huidige controverse rondom Luckey is relevant om nog kort te benoemen. De oprichter werd ooit bekend met zijn werk aan de Oculus Rift, waarmee hij aan de wieg stond van moderne virtual reality. In de jaren erna kwam hij meermaals in opspraak. Tijdens de Amerikaanse verkiezingen in 2016 bleek hij geld te hebben gedoneerd aan een online trollenleger dat Hilary Clinton aanviel, aantijgingen die hij later wegzette als nepnieuws.
Daarnaast richtte Luckey het Anduril op, een defensiebedrijf dat autonome drones maakt en daarmee verwikkeld is bij internationale conflicten. Het zijn voor sommige mensen redenen om weg te blijven bij zijn producten, net zoals hoe sommigen wegblijven van games waar Saudi-Arabië in investeert of liever geen Gmail gebruiken omdat Google een defensiesamenwerking heeft. Of dat ook impact heeft op jouw aankoop, moet je uiteindelijk zelf besluiten.
Conclusie
De ModRetro Chromatic is zonder twijfel de beste Game Boy Color die je vandaag de dag kunt kopen. Maar het is ook alleen een Game Boy Color: wie games voor andere platformen wil spelen of makkelijk ROMs op een SD-kaart wil zetten, heeft hiermee toch echt het verkeerde product in handen.
Dat maakt de Chromatic een apparaat voor de fijnproever: de generatie die koste wat kost die oude Game Boy-herinneringen wil doen herleven op de meest accurate manier mogelijk. Het is de game-equivalent van een hoogwaardige platenspeler of die ene analoge camera die op een bepaald type film schiet. Wie snel een oude game wil spelen zonder op de kleinste details te letten kan prima elders terecht. Maar ben je op zoek naar die zeer specifieke beleving? Dan ben je hier aan het juiste adres.
