Games hoeven niet altijd leuk te zijn

Zo’n vraag wordt natuurlijk uit beleefdheid gesteld, om enigszins interesse te tonen in mijn hobby. Het is ook helemaal niet verkeerd bedoeld, want wat moet je anders vragen als je weinig verstand hebt van games? Het probleem is alleen dat die vraag soms heel moeilijk te beantwoorden is. Een game hoeft volgens mij niet altijd leuk te zijn, om goed te zijn.

Bij andere vormen van media speelt dit ‘probleem’ een stuk minder, omdat die meer geaccepteerd zijn. Als je het over een nieuwe Marvel-film hebt, is de vraag “is-ie leuk?” meer dan gerechtvaardigd, maar als je over een film over de Tweede Wereldoorlog vertelt, is zo’n vraag een stuk minder op zijn plaats. Is het leuk om naar een film over de gruwelen van oorlog te kijken? Nou, nee, niet bepaald, maar het kan zoveel andere dingen zijn. Interessant, boeiend, of van historisch belang: er zijn veel verschillende redenen om een stuk media tot je te nemen.

Let’s play

Het komt denk ik door het werkwoord ‘spelen’. Een game speel je, en dat impliceert dat je er plezier mee moet hebben. ‘Spelen' is immers leuk, kijk maar naar de omschrijving in de Van Dale: “zich met een spel vermaken”. Een film ‘kijk’ je, dat werkwoord is een stuk neutraler. Alleen al het woord ‘game’, wat natuurlijk ‘spel’ betekent, geeft aan dat het allemaal niet zo serieus is.

Terwijl sommige games wel degelijk serieus zijn, of een zwaar onderwerp behandelen. Ik geef mensen meestal het voorbeeld van That Dragon, Cancer, een autobiografische game van ouders die hun jonge zoontje verloren aan kanker. Het is een rauwe, emotionele game die je probeert mee te geven wat voor impact zo’n gebeurtenis op je leven heeft. Het is zware kost, dat je niet speelt omdat het leuk is, maar omdat het je raakt. Games kunnen zo veel meer emoties raken dan alleen ‘plezier’.

Politiek

Er zijn echter meer gevallen waarin het woord ‘leuk’ niet volstaat. Dat ervaar ik niet alleen in gesprekken met niet-gamers, maar ook bij mensen die juist wel van games houden. Er zijn grote groepen spelers die zeggen dat ze games alleen ter ontspanning spelen, of om te ontsnappen aan hun dagelijkse sleur, en dan niet geconfronteerd willen worden met de echte wereld. Ze roepen dingen als “houd je politiek uit mijn games!”, wat voor mij een absurde stelling is.

Want waarom zouden gameontwikkelaars geen politieke stelling in mogen nemen in een game? Het is een product van hun creatieve brein, dus het lijkt me logisch dat er dan ook een deel van hun opvattingen in sluipt.

Een politiek aspect in een game hoeft ook niet altijd ‘leuk’ te zijn, maar het kan wel interessant zijn en je een nieuwe blik op een bepaald onderwerp geven. Het kan natuurlijk zo zijn dat je geen zin hebt in een game met een politieke boodschap, maar dan is de oplossing simpel: dan speel je de game niet. Als je een lekker ontspannend boek wil lezen, pak je er ook geen politieke biografie bij.

En dan Death Stranding

En dan zijn er nog de zeldzame gevallen waarin er voor mij gewoon geen adequaat antwoord is op de vraag of het leuk is. Ik probeer Death Stranding weer op te pakken nadat ik hem na een paar uurtjes had weggelegd, en ik weet gewoon niet wat ik er van moet vinden. Als iemand me vraagt of ik het ‘leuk’ vind, is het antwoord meestal: “Euhm, tja, ja? Misschien? Het is… het is iets? Ik ben in ieder geval geïntrigeerd.”

Je kunt je voorstellen dat mijn niet-gamende vrienden niet weten wat ze met zo’n antwoord aan moeten. Maar er is ook een groep gamers die er überhaupt met hun pet niet bij kunnen. “Je bent een postbezorger in een verlaten landschap, hoe kan iemand dit een goede game vinden?”, lees ik op veel fora. Die houding gaat er vanuit dat een game ‘leuk’ moet zijn om ‘goed’ te zijn, en dat is niet zo.

Death Stranding doet heel veel dingen goed die niks te maken hebben met leuke spelmechanieken. Denk bijvoorbeeld aan de wonderschone wereld, de boeiende personages, het puike acteerwerk of de sociale elementen. Geen van die delen maken het een leuke game, maar ze zijn wel interessant om tot je te nemen. Sommige aspecten laten je meer nadenken over hoe games ontworpen worden, alleen al door iets heel anders te doen dan je gewend bent.

Ik zeg niet dat je Death Stranding goed moet vinden. Ik ben er zelf ook nog niet over uit of ik het nou een goede game vind. Ik wil alleen maar zeggen dat je het niet moet afschrijven, enkel en alleen omdat de spelmechanieken misschien niet leuk zijn. Stel jezelf open voor meer emoties dan alleen plezier en probeer eens een game te spelen die niet alleen maar je dopamine wil opwekken. Ik ben benieuwd of je dan tot nieuwe inzichten komt.

Elke zaterdag verschijnt er een column op Gamer.nl die ingaat op actuele gebeurtenissen.