Xbox laat zijn ware aard zien

Dat wisten we ergens al. De laatste grote ontslagronde bij de gamedivisie van Microsoft is nog geen zes maanden geleden. Toen moesten er 1900 mensen vertrekken. Hoeveel het er nu zijn is nog niet helemaal duidelijk, maar met het sluiten van meerdere studio’s worden sowieso de levens van honderden mensen overhoop gegooid. Het is niet alsof de banen voor het oprapen liggen momenteel.

Je zou dit natuurlijk kunnen zien als een puur zakelijke beslissing. Het gaat niet per se ‘goed’ met het merk Xbox. Naar verluidt raken de consoleverkopen verder in het slop - en die liepen al flink achter op die van de grote concurrent. Ook het aantal Gamepass-abonnees is gestagneerd. Logisch dat Microsoft dan mensen moet ontslaan. Het geld groeit Microsoft niet op de rug. Een beetje meer begrip is wel op zijn plaats, toch?

Schering en ontslag

Als je het mij vraagt, verdienen dit soort gigantische bedrijven nooit sympathie. In hun oneindige verlangen naar nog meer onhoudbare groei vernietigen ze langzaam maar zeker al het leven op aarde. Die ‘cynische’ blik op de bedrijfswereld daargelaten voelt het vooral wrang dat juist Tango Gameworks het volgende slachtoffer is van Microsofts hebzucht. Dankzij het succes van Hi-Fi Rush was de Japanse studio juist het uithangbord geworden van het merk Xbox.

De afgelopen jaren heeft Xbox in zijn externe communicatie zorgvuldig een imago opgebouwd van de vriendelijke techreus. Met termen als de ‘Xbox-familie’, ‘our Friends at Bethesda’ en allerlei mooie woorden op bijvoorbeeld Twitter moesten we het idee krijgen dat Xbox er echt voor ons gamers was.

“We love gaming”, zei Phil Spencer toen de Call of Duty-kogel door de kerk was. “Players have always been at the center of everything we do. And as we grow, we’ll continue to keep players at the heart of it all.” Hoor je dat? Microsoft houdt van ons, met de belofte van blockbustergames in alle smaken en een oneindige aanwas van nieuwe titels op Gamepass om de parasociale relatie in stand te houden.

Hi-Fi Gold Rush 

Hoe kan het dan zo zijn dat Tango Gameworks nu gesloten wordt. Met Chai van Hi-Fi Rush had Xbox eindelijk zijn nieuwe mascotte gevonden na de teloorgang van de Halo-serie en zijn ‘gezichtsloze’ Master Chief. Een frisse en kleurrijke game, geliefd door vrijwel iedereen en ook nog eens gemaakt door een studio uit Japan, een land waar Xbox maar geen voet aan de grond wist te krijgen. Chai had zo in de meest recente Super Smash Bros. gepast als Nintendo daar nog dlc voor uit zou brengen.

Hi-Fi Rush stond symbool voor de nieuwe weg die Microsoft zogenaamd was ingeslagen met het Xbox-merk. Het succes van Gamepass zou ook dit soort kleinere, experimentele games mogelijk maken. En al die overgenomen ontwikkelaars konden lekker hun eigen gang blijven gaan, maar dan met de financiële steun van Microsoft om hun stoutste dromen werkelijkheid te maken.

Ik vrees echt voor Hellblade-ontwikkelaar Ninja Theory. Later deze maand komt het langverwachte Senua’s Saga: Hellblade 2 uit. Naar alle waarschijnlijkheid gaat die game hoge ogen gooien en even hoge cijfers krijgen, maar maakt dat überhaupt nog uit? Hoeveel exemplaren moeten ze verkopen om er goed vanaf te komen op de Microsoft Excel-sheets? En is dat überhaupt genoeg voor een bedrijf waarvoor nooit iets genoeg is?

De fallout van Phil

Gaat Hellblade 2 volgend jaar allerlei awards voor stemwerk en motioncapturing in de wacht slepen terwijl de mensen die hiervoor verantwoordelijk zijn op straat staan? Of wordt Ninja Theory vanaf heden een supportstudio om nieuwe Fallout- en Elder Scrolls-games uit de grond te stampen? Hoe dan ook, Phil Spencer heeft het er ongetwijfeld heel zwaar mee als we zijn ex-onderdaan en voormalig Blizzard-ceo Blizzard Mike Ybarra mogen geloven. “I see a lot of shots at Phil over today’s Xbox announcements. I get it. But knowing him as a human, I know this hurts him as much as anyone else.”

‘As a human’. Het is goed dat hij het erbij zegt, want ik twijfel inderdaad aan de menselijkheid van Phil. En ik vraag me ook af of Ybarra de getroffen ontwikkelaars als mensen ziet. Anders zou je nooit durven beweren dat dit Spencer net zoveel raakt als hen. Voor zover ik weet is hij zijn baan nog niet kwijt, verdient hij sowieso al een veelvoud meer en krijgt hij ongetwijfeld nog een gouden parachute mee mocht hij gedwongen worden om te vertrekken. Maar niet voordat hij duizenden Xbox-familieleden oneerbiedig de afgrond in heeft geduwd. ‘Jump in.’

Ik weet dat je bedrijven nooit als mensen moet zien, maar als gezicht van Xbox vond ik Phil nog wel sympathiek. Dat is vanaf nu voorbij. Ik wil hem nooit meer in een hoodie zien, een gameshirt, een spencer. Draag voortaan maar gewoon een pak als de wolf die je bent. En breng anders gelijk ook dat financiële segment terug van vroegere E3-presentaties. Dan weten we tenminste voor wie je daar op het podium staat. Want zelfs when everybody plays, developers still lose. Alleen de stropdassen winnen.