Het zal je mi chien verbazen, maar er zijn mensen die op internet anoniem heel boze berichten plaatsen. Ze winden zich vreselijk op en spenderen een groot deel van hun tijd op fora als Reddit, om iedereen met een andere mening dan die van hen aan te vallen. Ja, wij stonden er ook van te kijken. Dus uit pure intere e duiken we in die discu ie om te achterhalen wat er nu zo vreselijk belangrijk is. Het antwoord: er zijn meerdere vr-systemen op de markt.
Standaard
Wie de discu ie op Reddit of andere plekken ziet, krijgt waarschijnlijk het idee dat er twee concurrenten zijn die elkaar de tent uit knokken. In de ene hoek hebben we Oculus Rift, in de andere HTC Vive. Ook is er nog die vr-bril voor de console, de PlayStation VR, maar alle vr-fans met een pc zijn het er wel over eens dat dat er niet toe doet. De discu ie die zich vervolgens ontvouwt richt zich (behalve de gebruikelijke ”mijn bril is de beste bril”) op een belangrijk punt: er zijn spellen die alleen werken op Oculus Rift, maar niet op de HTC Vive. In elk geval niet zonder een hack. De conclusie vanuit het meest fanatieke Vive-kamp: Oculus wil van de Rift een console maken en al die exclusieve games zijn slecht voor gamers.
Het is intere ant om dergelijke discu ies tu en de hardcore fans te zien, en ook best amusant. Tot het moment komt dat de over en weer gegooide argumenten langzaam maar zeker de normale wereld binnendruppelen, en er opeens veel misinformatie ontstaat. En daar heeft niemand baat bij. Vandaar dat het ons een goed idee leek om een aantal van deze argumenten eens uit te pakken en te zien wat er nu klopt van deze stammenstrijd.
De feiten
Om te beginnen is het al een misverstand dat de strijd gaat tu en Oculus Rift en HTC Vive. Niet alleen is er tu en de moederbedrijven achter de schermen helemaal geen grote vijandschap, maar ook is het een vergi ing om deze partijen als Rift versus Vive neer te zetten. Want hoewel het juist is dat Oculus de Rift maakt, en dat Oculus een eigen ecosysteem bouwt rond een eigen softwaremotor, en je kunt zeggen dat er Oculus-games zijn, kun je niet zeggen dat er Vive-games bestaan.
De Vive is namelijk ontworpen op basis van technieken die softwarebedrijf Valve heeft ontwikkeld, en wordt gefabriceerd door HTC. Valve heeft bovendien SteamVR ontwikkeld, een universele softwaremotor waar meerdere headsets gebruik van kunnen maken. Valve heeft hierbij geen exclusieve deal met HTC gesloten, maar wil juist dat zoveel mogelijk bedrijven SteamVR-compatibele headsets op de markt brengen. Iedere headset die gebruik maakt van SteamVR, kan zo spellen kopen uit Steam, de winkel van Valve. Je kunt dus niet zeggen dat er Vive-spellen zijn; er zijn SteamVR-spellen. En de Oculus Rift is net zo compatible met SteamVR als de Vive. Een Rift kan daarom alle spelen spelen die je op een Vive ook kunt spelen.
Oculus wil feitelijk precies hetzelfde doen als Valve, maar dan met als einddoel dat zoveel mogelijk headsets compatibel zijn met Oculus Home, hun tegenhanger van Steam.
Als er al sprake is van een ‘oorlog’, woedt die niet tu en HTC Vive en Oculus Rift, maar tu en Steam en Oculus Home. Beiden bedrijven willen uiteindelijk de dominante winkel op het gebied van vr-software worden. Dat is het einddoel. De hardware is hierbij eigenlijk niet zo belangrijk, net zoals de PlayStation 4 voor Sony enkel een middel is om geld te verdienen met games.
Exclusieve games
In de strijd om uiteindelijk die dominante positie te verwerven, kiezen Valve en Oculus voor verschillende manieren van aanpak. Valve vindt dat vr-software ‘natuurlijk’ moet ontstaan. Ontwikkelaars worden uitgenodigd om via Steam en alle voordelen die dat biedt hun games aan te bieden, en Valve maakt het deze ontwikkelaars zo makkelijk mogelijk. Valve helpt ontwikkelaars met advies, hardware, informatie, en eigenlijk alles wat ze nodig hebben, behalve het belangrijkste: geld.
Oculus ziet software juist als de sleutel voor een doorbraak van vr. Want als er geen leuke games zijn, is er ook geen reden om zo’n headset te kopen. En als niemand headsets koopt, is er ook geen reden voor ontwikkelaars om veel geld in grote vr-games te steken. Een vicieuze cirkel. Daarom is het beleid van Oculus dat ze veel geld investeren (op het moment van schrijven al 500 miljoen) in games die anders nooit gemaakt zouden worden.
De grootte van een gamebudget is namelijk direct verbonden met hoe waarschijnlijk het is dat je die investering weer terugverdient. Als er te weinig mensen zijn die je game kopen (omdat ze geen headset hebben) kun je dus ook geen miljoenengame produceren. Om de vr-industrie een soort jump-start te geven, betaalt Oculus uit eigen zak de productie van grote games die leuk genoeg zijn om mensen er van te overtuigen dat een vr-headset de moeite waard is. De resultaten zijn inmiddels zichtbaar: spellen als Wilson’s Heart, Robo Recall, Lone Echo en Echo Arena zouden nooit bestaan zonder dergelijke financiële steun.
En als Oculus zelf voor dat soort spellen betaalt, is het niet vreemd dat Oculus deze games alleen in zijn eigen winkel wil verkopen. Vandaar dat er exclusieve games voor Oculus Home bestaan, die niet zonder hack op de HTC Vive draaien.
ReVive
Maar waarom is dan die hack nodig? Waarom gooit Oculus de winkel niet gewoon open? Het zou toch voor iedereen beter zijn als mensen met een SteamVR headset ook Oculus Home games konden kopen? En hier komen we dan ook op de meest cruciale bron van heel wat conflicten tu en fans. De geslotenheid van Oculus zou een teken zijn van arrogantie. Van Apple-gedrag. Oculus zou van de pc een console willen maken.
De waarheid is echter ingewikkelder. Vooral omdat niet alle feiten bekend zijn. Want Oculus stelt al enige tijd dat ze niet zomaar Oculus Home compatibel met de HTC Vive mogen maken. Volgens Oculus heeft het bedrijf namelijk toestemming nodig van HTC om de eigen drivers en softwaremotor op de Vive te laten werken. En volgens de licentie van de HTC Vive klopt dit ook. HTC verbiedt ontwikkelaars om dergelijk afwijkende software te laten werken op hun hardware. HTC wil (waarschijnlijk in overleg met Valve, maar hierover weten we dus niets) dat alle software die op de Vive draait, gebruikmaakt van OpenVR.
OpenVR is zeg maar de driver waardoor games op de HTC kunnen draaien. Voor Oculus is er de Oculus SDK, die hetzelfde doet voor de Rift. Beide ‘drivers’ (de term is niet helemaal correct, maar laten we het niet nog moeilijker maken) doen ongeveer hetzelfde met hardware die ook nog eens erg op elkaar lijkt. Daarom is het niet moeilijk om een soort vertaler te maken die het mogelijk maakt om SteamVR (OpenVR) games op Rift te laten werken. En dat is precies wat Valve heeft gedaan.
Aan de andere kant is het dus ook mogelijk om Oculus SDK-spellen op HTC Vive te spelen met een vertaler. Die wordt in dit geval echter niet gemaakt door Oculus maar door een hacker. Het gratis programma ReVive maakt het mogelijk om de meeste Oculus SDK-games zonder problemen op de Vive te spelen.
Waarom?
Maar waarom moet dat allemaal via een hack? Daar zitten nog een boel vraagtekens. Oculus zelf zegt dat ze best andere headsets willen ondersteunen, maar alleen als die headsets de Oculus
SDK zonder vertaler gebruiken. Het argument is dat de kwaliteit anders niet gegarandeerd kan worden. En inderdaad draaien spellen via ReVive op Vive een stukje minder goed dan op een Rift.
Maar belangrijker is de vraag wie uiteindelijk de controle over de onderliggende software heeft: wie bepaalt de standaard voor vr en voor vr-software?
Zowel Valve als Oculus willen die standaard zelf bepalen en niet afhankelijk zijn van hun concurrent. Steam wil dat OpenVR en SteamVR regeren. Oculus wil de Oculus SDK volledig controleren en daarmee de wereld veroveren. En er zijn waarschijnlijk nog een aantal juridische haken en ogen achter de schermen waar we zonder vertrouwelijke informatie het fijne niet van kunnen weten.
Wel ziet het er naar uit dat er een oplo ing in zicht is. Er is namelijk een organisatie gevormd met de naam OpenXR (voorheen Khronos). Diverse grote spelers, zoals Oculus en Valve, proberen hier samen tot één standaard vr-motor te komen. Zodra die standaard wordt ingevoerd (dat kan nog best een jaar duren) is de barrière tu en de deelnemende partijen weg en zijn geen hacks meer nodig.
Toekomst
Hoewel de oplo ing dus mi chien ligt in een nieuwe standaard, dient zich al weer een nieuwe stammenstrijd aan. Microsoft heeft al aangegeven dat hun eigen ‘mixed reality-systeem’ (een misleidende naam, alle HMDs die nu in productie zijn, zijn feitelijk gewoon vr-brillen zonder hololens-mogelijkheden) niet compatibel zal zijn met Oculus Rift of SteamVR. Microsoft heeft eerder roet in het eten gegooid van bedrijven die dachten wel even een standaard neer te zetten. En tegelijkertijd is Sony er ook nog. De eerste indicatie is dat PSVR beter verkoopt dan verwacht. Een nieuwe consolegeneratie met een nog betere vr-bril zou wel eens een dominante factor kunnen worden in de vr-markt van de toekomst.
Alle fanboy-discu ie van vandaag zou zomaar eens volkomen irrelevant kunnen blijken. Schokkend, we weten het.