Het is echt te warm om een Rift, Vive of wat dan ook op je hoofd te zetten. Hier is een feature die de volgende generatie vr moet hebben: airco. Dus tot de temperaturen weer wat temperen, moeten we toch op een andere manier aan onze portie virtualiteit komen. Vandaar een overzicht van de beste (of minst slechte) films waar virtual reality een belangrijke rol in speelt.
Spoiler alert: We gaan in op het plot en enkele details van deze films, maar proberen hier voorzichtig mee te zijn. Toch: je bent gewaarschuwd!
The Matrix (1999)
Voor veel mensen is dit het referentiepunt voor virtual reality: een niet van echt te onderscheiden wereld, waar je dankzij een herseninterface rechtstreeks contact mee maakt. Lekker pekelen in een badje terwijl een infuus je van voeding toffen voorziet, terwijl je een ander leven leidt. Nou ja, in dit geval is er geen keuze. Machines hebben de mensheid tot slaaf gemaakt en hen gevangen in een virtuele wereld. Hoewel de film nog steeds lekker wegkijkt, zit het verhaal eigenlijk vol met plotgaten. Waarom de mensheid door machines in een illusie wordt gevangen? Omdat ze stroom produceren. Eh… nee. Gemiddeld produceert een mens 100 Watt energie. Maar daar moet je wel voedsel in stoppen. En het produceren daarvan kost veel meer.
Beste quote: “I know kung-fu”
Random trivia: Will Smith zou oorspronkelijk de rol van Neo spelen.
The Thirteenth Floor (1999)
Deze film had als grootste nadeel dat hij in hetzelfde jaar verscheen als The Matrix, maar er helaas lang niet zo cool uitzag. Want hoewel The Thirteenth Floor best een intelligent verhaal vertelt, kon het niet concurreren met bullet time.
De film gaat over een gesimuleerd 1937 waar mensen naartoe gaan om hun gewone leven even te ontvluchten. Escapisme dus, net zoals wij vandaag de dag in Skyrim VR stappen om even de echte wereld te vergeten. Als de mentor van de ontwerper van deze wereld wordt vermoord, is de ontwerper zelf de hoofdverdachte.
Het intere ante is dat The Thirteenth Floor hele intere ante filosofische vragen stelt over de aard van de werkelijkheid en de rechten van gesimuleerde mensen. Het is helaas niet de meest spectaculaire film ooit en moet het meer hebben van suspense dan van actie. Prima, maar dat je dat even weet.
Beste quote: “I think I made the age-old mistake: Never trust a beautiful woman.”
Random trivia: De film speelt zich af in 2024. Laten we hopen dat de derde generatie vr die dan (waarschijnlijk) arriveert net zo geavanceerd is.
Ready Player One (2018)
De verfilming van het gelijknamige boek van Ernest Cline wijkt op heel wat plekken af van de bron. Je zou bijna kunnen zeggen dat het twee lo taande verhalen zijn, met gedeelde thema’s. De keuze voor meer actie in de filmversie is natuurlijk begrijpelijk, al mi en we de enorme lading aan supernerdie jaren ’80 verwijzingen wel. RPO (de film) staat gelukkig erg goed op eigen benen en vooral de finale is een gigantisch en bevredigend spektakel. Het enige nadeel is dat de film vaak zo snel gaat, dat de véle verwijzingen naar pop culture bijna niet bij te houden zijn.
Voor wie het verhaal niet kent: Wade Watts probeert een ‘easter egg’ te vinden dat de maker van een grote virtuele wereld (de Oasis) heeft verborgen. De eerste die deze easter egg vindt, mag de
hele Oasis hebben. Tegengewerkt door het sinistere bedrijf IOI, proberen Wade en zijn vrienden de aanwijzingen te ontrafelen die naar de hoofdprijs leiden.
Beste quote: “Ninjas don't hug!”
Random trivia: Regi eur Steven Spielberg wilde totaal geen verwijzingen naar zijn eigen films in deze film stoppen. Waarschijnlijk is dit omdat de comedy 1941 vol zat met verwijzingen naar zijn eerdere werk, en deze film gigantisch flopte.
Tron (1982)
Eigenlijk is dit een beetje een buitenbeentje in deze lijst, omdat de virtuele wereld waarin Flynn belandt eigenlijk geen vr-simulatie is, maar ‘de binnenkant van de computer’. Feitelijk is Tron een sprookje waarin computerprogramma’s tot leven komen, net zoals het speelgoed dat doet in Toy Story. Of de emoticons in (kots…) Emoji Movie.
Als verhaal stelt Tron niet zo bar veel voor. Computerhacker Flynn wil inbreken in het computersysteem van zijn voormalige werkgever. Hij wil bewijs vinden dat deze zijn spelideeën heeft gestolen. Als het Master Control Program dit detecteert, wordt hij door een laser gedesintegreerd en ingescand in het computergeheugen. Inderdaad: wat?
Eigenlijk is het een standaard heldenqueeste, in hetzelfde straatje als Lord of the Rings. De held is de enige die de wereld kan redden door de confrontatie aan te gaan met de Grote Baas (in dit geval het Master Computer Program). Voor moderne kijkers is Tron waarschijnlijk lang niet zo indrukwekkend meer, en is de film vooral schattig door zijn naïeve weergave van computers. Toch is de vormgeving nog steeds relevant en stiekem prefereren wij het origineel boven het toch wat zielloze Tron: Legacy.
Beste quote: “The Master Control Program has chosen you to serve your system on the Game Grid.”
Random trivia: Tron bestond al als figuurtje voor de film geschreven werd. De bedenkers gebruikten hun unieke proces van animatie en belichting om een personage te maken dat er futuristische uitzag. Dit personage werd gebruikt voor enkele commercials.
Total Recall (1990)
Dit lijkt niet helemaal voor de hand te liggen: Total Recall ging toch over het implanteren van herinneringen? Dat klopt, maar dat is eigenlijk wat virtual reality ook doet. Tenminste, in fictie. Waar in The Matrix een stroom aan indrukken aan het brein wordt overgedragen in ‘real time’, krijgt men in Total Recal een heel pakket aan indrukken toegediend die vervolgens als herinnering het idee geven dat de gebruiker ook werkelijk van alles heeft beleefd.
Net zoals in de meeste films die virtuele werelden als thema hebben, is de werkelijke onderliggende vraag: wat is echt en wat niet? Een vraag die zelfs aan het eind van Paul Verhoevens spektakel niet bevredigend beantwoord wordt. En dat is maar goed ook.
Beste quote: “I just had a terrible thought... what if this is a dream?”
Random trivia: De stem van de automatisch rijdende ‘Johnnycab’-taxi is die van Robert Picardo. Picardo speelde de virtuele Doctor in Star Trek: Voyager. Zelfs het hoofd van de robot in de taxi lijkt op dat van Picardo.
Oneervolle vermelding: The Lawnmower Man (1992)
The Lawnmower Man is een van de slechtste films ooit gemaakt, met ook nog eens de slechts mogelijke representatie van virtual reality. Pierce Brosnan is een wetenschapper die apen slimmer maakt met een drug en met virtual reality. Uiteraard gaat hij het ook op een mens uitproberen, in dit geval zijn geestelijk beperkte tuinier. Het verhaal is lachwekkend, de acteerprestaties schokkend slecht en de graphics van de vr-scenes zien er mi elijkmakend uit.
Bovendien slaat het allemaal nergens op. Ja, wellicht dat er een drug is die een brein kan stimuleren. Maar waarom moet iemand in een strak pak gehesen worden en in een soort SM-harnas bevestigd worden met een vr-bril op om die drug te activeren? Als je nu aanstalten maakt om hier een verklaring voor te typen in de comments: niet doen. Alsjeblieft. Het is bagger. Het is virtuele poep die wel echt stinkt.
Hoewel het er in het jaar van verschijnen mi chien allemaal heel futuristisch uitzag, is Lawnmower Man (en zijn nog slechtere vervolgen) een zwarte bladzijde in de geschiedenis van films met vr.
Beste quote: “...my birth cry will be the sound of every phone on this planet ringing in unison.”
Random trivia: Het gelijknamige verhaal van Stephen King heeft niets te maken met het verhaal of de personages in de film. De studio had de rechten van zijn korte verhaal gekocht, maar gebruikte alleen de titel die ze boven een ander script plakten. King was woedend. Het gebruik van de naam werd niet voorkomen, maar King werd wel financieel gecompenseerd.
Meer Vr Vrijdag: