De versie van The Suffering die ik aan de tand mocht voelen was nog niet helemaal voltooid en had nog met enkele bugs te kampen. Toch wist het spel een erg goede indruk op me na te laten. The Suffering is grof, gestoord en gaat tot het uiterste. Het spel bouwt de sfeer op een briljante manier op en zuigt de speler al snel in de grimmige spelwereld. De gedetineerde uit de cel naast je, die altijd beweerde dat God hem zou vergeven, langt als Jezus aan de muur genageld. Een bewaker roept je nog op terug in je cel te gaan, maar voordat hij ook maar met zijn wapen kan dreigen wordt hij al van achteren aan de me en van een van de creaturen uit het spel gespietst. Het zal even duren voordat je zelf met deze creaturen zal moeten vechten, wel vang je zo nu en dan een glimp op van de angstaanjagende creaturen die je te wachten staan.
Het ontwerp van de tegenstanders in The Suffering is aan de hand van Stan Winston en zijn mannen. Zij hebben reeds de meest angstaanjagende wezens uit de filmwereld op hun naam staan, van de dinosauriërs uit Jura ic Park en de mormels uit Aliens tot de gevreesde Predator. De wezens die in The Suffering je pad kruisen mogen zeker aan dit lijstje worden toegevoegd en zijn werkelijk geniaal ontworpen. Zo wordt je geconfronteerd met vierpotige wezens die als een spin over muren en plafonds kunnen kruipen. Daar waar je normaal onderarmen en benen zou verwachten, hebben deze wezens vlijmscherpe me en. Wanneer je even niet in de buurt bent zullen ze deze me en langs de muren slijpen, wat een ijzingwekkend geluid voortbrengt. Hierdoor hoor je van tevoren al ongeveer waar de wezens zich bevinden en in welke richting ze bewegen. Je ziet ze niet maar je hoort ze wel, hét ingrediënt voor een spannende game-ervaring.
The Suffering zit doorspekt met scripted events. Bij een deel hiervan blijf je gewoon de controle houden over je karakter en kan je toekijken alsof het voor je neus gebeurt, vergelijkbaar met Half-Life. Andere scripted events zullen in de vorm van cutscenes weergeven worden, vaak omdat ze van belang zijn voor het begrijpen van het verhaal. De scripted events variërend van ronduit gestoord tot compleet krankzinnig. Zo zal je op een gegeven moment op de tribune van een executielokaal een erg vreemde executieles bij mogen wonen. De 'docent' vertelt hoe je erg zorgvuldig de spuit in de 'patiënt' moet zetten, vooral omdat deze nogal eens wil tegen stribbelen omdat hij niet vrijwillig voor de spuit gekozen heeft. Vervolgens wordt de 'patiënt' vastgeketend en steekt de 'docent' als een krankzinnige een tiental spuiten het lichaam van de ter dood veroordeelde.
Het spel kan zowel vanuit eerste- als derdepersoonsperspectief gespeeld worden, waarbij deze laatste keuze doorgaans het mooiste, spannendste en best speelbare resultaat oplevert. In het begin krijg je enkel een mes tot je beschikking om vijanden mee aan stukjes te hakken, maar al snel zal je ook een uitgebreid arsenaal aan vuurwapens met je meedragen. The Suffering bevat, voor een survival horrorgame, opvallend veel actie. De vuurgevechten zijn snel en furieus en het bloed spat aan alle kanten van het scherm.