Voordat je aan één van beide games begint, Red Rescue Team op de GBA of Blue Rescue Team op de NDS, worden je een aantal keuzevragen gesteld. Dit is niet meer dan een psychologische test om je persoonlijkheid te peilen en eng genoeg weet men daar behoorlijk dicht bij in de buurt te komen, mits je de vragen eerlijk beantwoord. Bij iedere persoonlijkheid past blijkbaar een bepaald Pokémon-ras. Jij zult als een soortgenoot van dit ras door het leven gaan in de game. Opvallend genoeg worden je bij iedere nieuwe speelse ie weer andere vragen gesteld, waardoor je ook weer op een ander ras uit kunt komen. Niet alle kanten van je persoonlijkheid worden met die verzameling vragen gepeild.

Nadat je Pokémon-ID is vastgesteld, mag je een partner kiezen die bijna altijd bij je zal zijn gedurende de singleplayer. Hiervoor wordt helaas geen psychologische test of iets dergelijks afgelegd. Het had zeker intere ant geweest om een partner toegewezen te krijgen die qua persoonlijkheid veel lijkt op een goeie vriend of vriendin. In plaats daarvan mag je kiezen uit een beperkte lijst, met daarin bekenden als Bulbasaur, Charmander, Squirtle, Pikachu en Chikorita. Met deze partner wordt je al meteen in een avontuur gestort waarbij je een Pokémon in nood uit een vervaarlijk bos moet redden. Dit bevalt jou (blijkbaar) en je partner meteen zó goed, dat jullie besluiten om een reddingsteam op poten te zetten. Gefeliciteerd, je prille leven als een Pokémon begint met een carrière als redder in nood.

Het uit de brand helpen van Pokémon staat in deze game centraal. Dit komt vrijwel altijd neer op het redden van Pokémon die verdwaald zijn in een onheilspellende dungeon, of het afleveren van voorwerpen in diezelfde dungeon. Niet bijzonder afwi elend dus. Je krijgt deze mi ies op twee manieren. Enerzijds via de verhaallijn en anderzijds via verzoeken die op een prikbord bij het lokale postkantoor opgehangen worden. Meestal ben je verplicht om enkele mi ies van het prikbord te volbrengen, omdat anders het verhaal niet vordert. Je moet namelijk de reputatie van je reddingsteam steeds verder opkrikken door mi ies tot een goed einde te brengen. Zodra je een bepaalde reputatie bereikt hebt, zal de verhaallijn zich weer verder ontwikkelen.

De ontwikkeling van de verhaallijn is aardig verpakt met ingame cutscenes, onderlinge gesprekjes tu en uiteenlopende Pokémon en een terugkerende, mysterieuze droom die langzaamaan jouw transformatie van mens naar Pokémon ontrafelt. Uiteindelijk is de functie van de vordering in het plot echter niet meer dan het vrijspelen van meer dungeons om mi ies in te doen. Dit is geen gebruikelijke RPG waarin je geleidelijk door de wereld trekt en het verhaal zich tegelijkertijd ontrafelt. In Mystery Dungeon hang je steeds rond bij je hoofdkwartier, de Pokémon Square (winkeltjes) en het postkantoor. Zodra je één of meer mi ies verzameld hebt, spring je meteen naar de dungeons waar de mi ies uitgevoerd moeten worden. Deze vergelijking had je mi chien niet snel aan zien komen, maar eigenlijk is dit dezelfde structuur als in bijvoorbeeld Diablo. Dit is dus een echte dungeon crawler, zoals de subtitel van de game al een beetje verraad.

Wat je in zo’n geval verwacht is dat de grote kracht van de game dus in het dungeon crawlen zit, aangezien daar zeker 90% van de gameplay uit bestaat. Opvallend genoeg is dat bij Mystery Dungeon het zwakste aspect. Juist alle zaken om het dungeon crawlen heen zijn degelijk tot goed uitgewerkt, maar daar ben je maar voor een klein deel mee bezig. De omgevingen, of dungeons, waarin je de mi ies uitvoert, worden willekeurig gegenereerd, waardoor geen enkele mi ie hetzelfde aan zou moeten voelen. Dan moet je de dungeons echter wel intere ant houden en daar slaat men de plank compleet mis.

Of je nou ronddwaalt door een bos, in een grot of op een berg, het zijn iedere keer dezelfde vierkante en rechthoekige ruimtes die via smalle gangetjes met elkaar verbonden worden. Buiten de verschillende kleurcombinaties, zou je nooit een idee hebben van de omgeving waarin je jezelf bevindt. Alles is kaal, herhalend, sfeerloos en plat. Nee, daar raak je toch behoorlijk snel op uitgekeken. Helemaal als je bedenkt dat uitgangen naar volgende niveau's regelmatig direct voor je neus verschijnen, waardoor je de dungeons vaak niet eens hoeft te doorkruizen om verder te komen. Zo wordt het allemaal wel erg simplistisch.

Het gevechtsysteem in deze game is behoorlijk uniek. Net als in bijvoorbeeld de SNES-RPG Lufia, verplaatsen vijanden zich pas wanneer jij dat ook doet. Sta je dus stil, dan gebeurt er niets. Zodra je op een vijand stuit, in dit geval agre ieve Pokémon, dan wordt je niet in een apart gevechtscherm geworpen. In Mystery Dungeon vecht je het ter plekke uit. Dit verloopt turn-based, waarbij eerst jij en dan de vijand aan mag vallen. Je partner en andere Pokémon in je team helpen ook mee, maar je moet er wel voor zorgen dat je iedereen goed positioneert. Alles verloopt namelijk via een grid, net als in strategy-RPG’s.

Het zal vaak voor komen dat je partners, die meestal achter je aan lopen, net te ver van de vijand vandaan staan om echt iets te ondernemen. Op zo’n moment sta je er alleen voor. Je kunt je partners namelijk niet direct besturen. Je kunt enkel wat globale gedragsopties inschakelen, maar daarmee zul je de AI van je partners nooit zodanig af kunnen stellen als je zou willen. Het kan ook gebeuren dat niet jij maar één van je partners er alleen voor komt te staan. Je kunt dan zelf nog in de buurt van de vijand proberen te komen, maar voor iedere stap die je neemt, worden er eerst weer aanvallen afgewerkt. Dat maakt het geheel nogal stroef, helemaal als je jezelf snel wilt verplaatsen om je partners meer ruimte te geven. Bij iedere verplaatsende stap wordt je dan weer eerst aangevallen zonder dat je iets terug kunt doen.

Hoewel het gevechtsysteem redelijk stroef kan zijn, zit er wel een diepere tactische laag achter. Zo zul je steeds meer vaardigheden ontwikkelen en voorwerpen verzamelen die je op allerlei manieren tijdens de gevechten in kunt zetten. Het aloude principe van vuur gebruiken tegen ijs, of bliksem tegenwater, zal RPG-veteranen niet onbekend in de oren klinken. Iets minderbekend wellicht, maar minstens zo belangrijk, is het bereik van alleaanvallen en items. Daardoor kun je vijanden later steeds meer van eenafstandje belagen. Het is alleen jammer dat je deze tactieken nauwelijks nodig hebt gedurende de game en meestal op één vaste aanval kunt blijven vertrouwen. Niet echt boeiend dus en de domme AI van de vijandige Pokémon helpt ook niet mee. Die slagen er zelden in om enige tactische voordelen uit te buiten.

Overigens is het niet zo dat je alle mi ies met twee Pokémon afwerkt. Naast de partner die je in het begin kiest, krijg je namelijk ook al snel de mogelijkheid om nog meer Pokémon te rekruteren. Je moet hiervoor eerst speciale gebieden kopen waar deze Pokémon kunnen leven. Als je dit eenmaal gedaan hebt, dan bestaat de kans dat een bevochten Pokémon zal aanbieden om deel te nemen aan je reddingsteam. Dit hele aspect van Pokémon verzamelen, is eigenlijk precies hetzelfde als in de kla ieke RPG-delen. Ik kan je vertellen dat het ook net zo verslavend werkt. Ergens is het dus wel frapant dat het sterkste aspect van de Pokémon RPG’s, de verzameldrang, ook in deze spin-off als het enige echt positieve punt naar voren komt.

De verschillen tu en Blue Rescue Team en Red Rescue Team zijn, buiten wat exclusieve Pokémon-soorten in beide versies, vooral technisch van aard. Vanzelfsprekend steekt Blue Rescue Team op de DS beter in elkaar, hoewel er zeker geen grote verschillen zijn. De muziek klinkt voller en helderder, de geluidseffecten klinken overtuigender, de resolutie is hoger en er is een groter kleurenpalet aanwezig. Niet dat dit er allemaal echt toe doet, want zowel op de GBA als op de DS is deze game technisch ondermaats. Alleen de hub-wereld van waaruit je de dungeons aandoet, ziet er behoorlijk goed uit. De dungeons zelf zijn, zoals eerder gezegd, ontzettend kaal en repetitief. De bijbehorende eentonige muziek en simpele vechtanimaties pa en daar perfect bij.

De mogelijkheid in Blue Rescue Team om de status van je team en de kaart op het bovenste scherm weer te geven, is niet verkeerd. Ook zijn er wat grappige maar niet echt wereldschokkende communicatie-opties toegevoegd, zoals het importeren van je Pokémon uit Red Rescue Team om tegen te vechten, en het bezoeken van dungeons van andere Blue Rescue-spelers. De optionele touchscreen-bediening voegt weinig toe en werkt zelfs minder fijn dan met de knoppen. Bij een tactische game als deze, waarbij iedere stap er toe doet, wil je eigenlijk niet voortbewegen door ergens een punt aan te wijzen. Je wilt gewoon stap voor stap een besli ing maken. Je zult daarom al snel terugvallen op de traditionele bediening met de knoppen.