De Pro Evolution Soccer-serie is een beetje als Arsenal. Al jarenlang vecht de traditionele voetbalclub met beperkte middelen tegen de giganten in het voetbal. Het ene jaar resulteert dit in een enorme deceptie, maar het jaar daarop worden er enkele talenten opgepikt en legt de ploeg prachtig voetbal op de mat. Elk seizoen blijft het echter hetzelfde liedje als het gaat om de echte supersterren en de pure commerciële uitstraling. De hand gaat op de knip en glamoureuze uitspattingen worden vermeden. Alles draait om het voetbal en hiermee wordt volop geëxperimenteerd.
Hoewel Arsenal het dit jaar zonder Van Persie moet doen en het seizoen nog te pril is voor een echte beoordeling, kunnen we van Pro Evolution Soccer 2013 wel het een en ander zeggen. Ja, het schort aan volledige licenties van elftallen (Nederlands Elftal!), het publiek op de banken lijkt nog steeds te bestaan uit emotieloze robots en over zijn geheel mist het de geliktheid dat voetbal op topniveau nu eenmaal heeft. Zo voelt Real Madrid tegen Chelsea in het kolo ale Wembley nog steeds aan als een kraker in de Jupiler League. Het oerslechte commentaar accepteren we eigenlijk al jaren vrij gelaten. Maar kom op Konami, dit moet echt een keer anders.
Nieuwe talenten
Gelukkig is Konami wel scherp op het belangrijkste gebied: gameplay. Het vorige deel in de serie was een stap in de goede richting en met PES 2013 is deze lijn vol overtuiging doorgetrokken. De nieuwe talenten die deze progre ie hebben mogelijk gemaakt, zijn het vernieuwde dribbelsysteem en de vrijheid van pa ing. Het dribbelen is dermate op de schop genomen dat een simpel sprintje trekken langs de verdediger niet meer voldoet. Dit jaar gaat het meer om positie kiezen, de juiste aanname en enkele snelle bewegingen. Om dit te volbrengen is meer kunde nodig dan voorheen. Met de R2-knop en de rechter analoge stick in de aanslag is het behoorlijk oefenen voordat je een indrukwekkende dribbel kan neerzetten. Zo kun je door de rechter analoge stick op het juiste moment in te drukken een lobje maken bij de aanname en zo prachtig een verdediger het bos insturen. Met de R2-knop ingedrukt is het vervolgens mogelijk om een korte slalom te maken en jezelf verder vrij te spelen. Dit is niet simpel en kost meer moeite dan ooit. De beloning is echter groot als het eindelijk lukt.
Wat deze focus op de dribbel al laat zien is wat PES voor ogen heeft. Het wil dat je aanvalt, trucs uithaalt en net dat risicootje extra neemt om een doelpunt te maken, maar laat je ook rustig rondspelen om het tempo te bepalen als dat nodig is. De besli ende steekpa , bekend en berucht van de PES-serie, is dit keer niet zo makkelijk te geven. Verdedigers stappen minder naiëf in en lijken het spel beter te lezen. De nieuwe techniek waarmee vrij gepa t kan worden is vervolgens een welkome verbetering. Ook deze optie kost weer veel trainingsarbeid, maar gooit het spel wel volledig open. Met de L2-knop ingedrukt is het mogelijk om zelf de richting te bepalen van een pa of schot. Wie zijn team door en door kent en de looplijnen weet van de rechterspits, kan dus een wedstrijd openbreken met een splijtende pa waar je normaal alleen van droomt. Helaas blijft het voor de meer casual spelers bij dromen. De nieuwe technieken die de gameplay een stuk dieper maken, zijn niet gemakkelijk. Niet voor niets word je aan het begin van het spel onmiddellijk naar de trainingsmodus gedirigeerd.
Buiten deze opvallende nieuwigheden, merk je dat Konami veel moeite heeft gestoken in de individualiteit van spelers. Verdedigers voelen robuust aan en kunnen hun lichaam goed in de strijd gooien, terwijl watervlugge vleugelspelers het duel beter kunnen vermijden. Daarnaast zijn de sterren van het voetbal goed nagemaakt inclusief bewegingen en trekjes. Neymar doet zijn onvermijdelijke Ai Se Eu Te Puego-dansje en Cristiano Ronaldo heeft zijn typische loopje, strakke kapsel en een ongelooflijke poeier in huis.
Solide basis
Waar nieuwe talenten nog wel eens door het ijs zakken als ze het hele team moeten dragen, hebben de nieuw geintroduceerde technieken het voordeel dat ze debuteren in een solide basis. Niet alleen dankzij de bekende gameplay, maar ook door de krachtige Master League-modus. Ook dit seizoen is het weer mogelijk om een team te managen binnen en buiten het veld. Het concept waarbij behalve wedstrijdjes voetballen, ook transfers, sponsoring en strategie geregeld moet worden, staat zoals altijd sterk. Dit jaar is er echter een opvallende nieuwigheid. Het winnen van een aantal wedstrijden kan resulteren in een nieuw paar schoenen. Deze kunnen toegewezen worden aan een voetballer in een team die vervolgens enkele verbeterde statistieken krijgt. Daarnaast is het mogelijk om in de winkel meer van zulke upgrades aan te schaffen. Iedere speler kan maximaal drie upgrades tegelijk dragen, zodat het spel niet uit balans raakt.
Toch is deze modus nog niet op het kampioensniveau waar het hoort te zijn. Het wachten tu en de wedstrijden duurt nog steeds lang en nu en dan wordt dit ook nog eens hinderlijk onderbroken voor enkele nietszeggende opmerkingen van een strenge bebrilde vrouw. In de Be A Legend-modus, de individuele variant van de Master League, krijgen we deze opmerkingen naar ons toegegooid van een louche zaakwaarnemer. Een mooi stel dus, dat probeert wat menselijkheid in de modus te brengen, maar hopeloos faalt. Deze lege avatars hadden beter weggelaten kunnen worden ten faveure van enkele efficiënte menu’s, dat het tempo van de modus opschroeft.
Frank de Boertjes
Hoewel we de online-modus nog niet konden testen, hebben we inmiddels wel al vele potjes tegen de computer en tegen vrienden achter de rug. De belangrijkste conclusie is dat ook dit jaar elke partij weer even onvoorspelbaar is als de andere. Mits je als spelers ongeveer hetzelfde niveau hebt. Ballen die totaal gemist worden door de verdediger, keepers die op een ongelooflijke manier een bal zo in de voeten van de tegenstander slaan en schoten die vanuit een schier onmogelijke hoek in de bovenhoek belanden. Oud-topverdediger Frank de Boer had hier en daar zijn blundertjes, maar de spelers in PES 2013 kunnen er ook wat van. Gelukkig zijn dit slechts momentjes en komt het de spanning en attractiviteit van de wedstrijd alleen maar ten goede. De discu ie ontstaat vervolgens of dit gewoon het realisme van het voetbal is of hoogst irritant voor de spelers die zich uit de naad werken om het spel door en door te kennen. Zelf houd ik van de imperfectie en de onvoorspelbaarheid, die eigenlijk altijd al in de PES-serie te vinden is, maar het is te begrijpen dat pure gamers dit niet trekken.
Pro Evolution Soccer 2013 werpt zich met alle nieuwigheden dit jaar op als titelkandidaat door de kern van het team bij elkaar te houden en vers bloed in de selectie op te nemen. Het is een strategie die elke voetballiefhebber moet bekoren, maar wellicht moeilijker te waarderen is voor de meer casual speler. Dit betekent niet dat PES 2013 een onmogelijk labyrint is voor de beginner. Het is slechts een spel dat iets moeilijker is om direct van te houden. Zo blaast het je niet weg door een heerlijke voetbalsfeer neer te zetten, stoot het je soms tegen het hoofd door dramatisch commentaar en zijn de animaties nog steeds niet top. Wie hier doorheen prikt krijgt een heerlijke voetbalgame die verplichte kost is voor Pro Evolution Soccer-fans en een kans verdient van ex-Pro Evolution Soccer-fans.
Gespeeld op een PlayStation 3.