In interviews over Killer is Dead omschreef Goichi 'Suda51' Suda de game als een “duister James Bond-avontuur.” Nu kunnen we een hoop termen gebruiken om een doorsnee boek, film of game rond 007 te beschrijven, maar voorspelbaarheid is daar zeker één van. En laat dat juist het woord zijn dat totaal niet te rijmen valt met de meeste werken van de excentrieke Japanse spellenmaker.
Wie eerdere games van Suda51 en zijn studio Gra hopper Manufacture gespeeld heeft (mogen we handen zien?), snapt dat. Wie ze ook kan waarderen (hoeveel handen zijn er nog over?), vindt dat fantastisch. Plotwendingen, mindfucks en spelen met het publiek zijn aan de orde van de dag. Toch heeft Suda de laatste jaren een poging gedaan om een breder publiek aan te spreken: het onderwereldse Shadows of the Damned en zombiehakfestijn Lollipop Chainsaw waren relatief gezien een stuk toegankelijker en platter dan het politiek, maatschappelijk en filosofisch geëngageerde Killer7 en de popcultuurparodie No More Heroes. Dit tot teleurstelling van bepaalde die-hard Suda-fans, die doorgaans wel openstaan voor een lekker potje diepgaande vervreemding.
Voor die mensen hebben we goed nieuws, want vervreemdend is mi chien wel het beste woord om Killer is Dead te omschrijven. Je beleeft het avontuur als Mondo Zappa, een huurmoordenaar, gekleed in een casual pak en gewapend met een katana en een robotarm. Onder de hoede van een zwarte cyborg maakt hij korte metten met iedereen die opgegeven wordt als ongewenst persoon. Daarvoor reist hij de hele wereld over, met aan zijn zijde een hyperactief Japans schoolmeisje en een blonde stoot die over serieuze schiet- en motorrijvaardigheden beschikt. Binnen de eerste paar uur van het spel heb je een kleurrijk M.C. Escher-achtig huis verkend, evenals een paleis op de maan en je eigen nachtmerrie. Alsof het allemaal de normaalste zaak van de wereld is.
Gruwelijke wandaden
E entieel om te weten is dat je lange tijd geen idee hebt wat er nou precies allemaal gaande is. Slechts mondjesmaat worden gebeurteni en toegelicht, waardoor veel wordt overgelaten aan de interpretatie van de speler. Vergelijk het met een Japanse animatieserie van het diepere soort, waarin je zonder veel introductie excentrieke personages wartaal hoort uitslaan en allerlei gruwelijke wandaden ziet uitvoeren. Wie duidelijke, ondubbelzinnige vertellingen prefereert, zoals we die kennen uit de meeste andere games, zal Killer is Dead afdoen als vaag en onduidelijk. Maar sta je ervoor open, en vind je het niet erg dat het spel aan het einde van de rit meer vragen oproept dan beantwoordt, dan is Killer is Dead verfri end, komisch en zelfs intenser dan menig literair boek en bekroonde cultfilm.
Naarmate het verhaal vordert, merk je dat je te maken hebt met een serieuze psychologische (sci-fi) thriller. Toch praten personages soms over ditjes en datjes en doorbreken ze op komische wijze de vierde wand, terwijl jij je opmaakt voor een bloeddorstige strijd op leven en dood. Ook de obligate verwijzingen naar kenmerken uit de popcultuur zijn aanwezig, onder meer in de vorm van eindbazen geïnspireerd op Thomas the Stoomlocomotief (uit de gelijknamige kinderserie), Stay Puft Marshmallow Man (uit Ghostbusters) en een confrontatie die rechtstreeks gebaseerd is op een doorsnee Yakuza-film.
Hakken en knallen
Al die weirdo's vormen bovendien een geldig excuus om je een weg te hakken en knallen door een dozijn gevarieerde levels, waarvan het gros gevuld is met steeds meer en krachtigere vijanden. Mondo's trouwe katana is het primaire wapen om met ze af te rekenen, met een gevecht ysteem dat meer afhangt van timing dan knoppenreeksen: door belagers voor te zijn, op het laatste moment een vijandige aanval te ontwijken of te pareren, creëer je een kans om toe te slaan. Eenvoudige tegenstanders leggen zo al snel het loodje, krachtigere exemplaren zijn alleen te verslaan met een speciale slag die een bepaalde hoeveelheid bloed vereist – de magiemeter van het spel. Daarnaast fungeert Mondo's linkerarm als machinegeweer om van afstand met vijanden af te rekenen, al is deze later in een handomdraai te transformeren tot boor, ij chieter of oplaadbaar kanon.
Ondanks de betrekkelijk basale opzet blijft het aanpakken, (letterlijk!) in mootjes hakken en aan gort knallen van tegenstanders bevredigend tot het eind, ook omdat je aanvallen (net als de vijanden) gedurende het spel met upgrades steeds gevarieerder, krachtiger en sneller worden. Bovendien vormen de hoofdmi ies slechts een inleiding voor hoe je op de proef gesteld wordt: na bijna elk hoofdstuk speel je een of twee extra mi ies vrij, die levelomgevingen gebruiken voor nieuwe opdrachten. Daarnaast is er een waslijst aan vrij te spelen extra uitdagingen waarin je vaardigheden tot het uiterste worden getest: van 'simpelweg' iedereen verslaan zonder geraakt te worden tot de taak om een enorme vijand te verslaan door hem met een verdovende slag richting zelfvernietigende collega's te meppen. Wie zichzelf ten doel stelt overal een AAA-waardering te halen, zeker op de hoogste moeilijkheidsgraad, is gegarandeerd lang bezig.
Scoren om te scoren
Daarnaast is er de veelbesproken Gigolo Mode, waarin je naar de erogene zones van mooie dames kijkt om punten te scoren, ze een cadeautje te mogen geven en uiteindelijk het bed met ze te kunnen delen – om vervolgens een beloning te ontvangen. Het is een wat ongemakkelijke poging om het versieren van vrouwen op een luchtige manier in een actiegame te verwerken, en meer dan een lollige afleiding van het betere moordwerk kunnen we het niet noemen. De mannelijke oerschreeuw bij een succesvolle versierpoging werkt echter keer op keer op de lachspieren.
Killer is Dead draait op de Unreal Engine 3, maar weet de technische veroudering knap te verhullen met een eigen grafische stijl, die bestaat uit een combinatie van cel-shading en veel gespeel met de contrastverhouding – donkere ruimtes kunnen daardoor een crime zijn om te verkennen. Speciale aanvallen tijdens gevechten worden getoond met een rood-zwart-wit effect en een schot op het hoofd met je machinegeweerarm levert een close-up in slow-motion op, terwijl het in twee bloederige stukken uiteen zien vallen van een vijand nooit verveelt. De cinematische cameravoering in tu enfilmpjes, die afwi elend in real-time en in een bewegende stripboekstijl uitgevoerd worden, geeft soms het idee dat je echt naar een animatiefilm van hoog niveau zit te kijken. Het is daarom des te meer jammer dat de gameplay regelmatig verstoord wordt door tearing en het spel in drukke situaties last heeft van framedrops – in elk geval de door ons geteste PlayStation 3-versie.
Toch weerhoudt dat Killer is Dead er niet van om een van Suda51’s betere werken te zijn, hetzij zonder de diepgang van Killer7 of de karrenvracht aan verwijzingen uit No More Heroes. De hack-and-slash-actie is niet zo uitvoerig als in bijvoorbeeld Bayonetta en Metal Gear Rising: Revengeance, maar het gevecht ysteem fungeert als prettig middel om de levels van vijanden te ontdoen. Ook na het zien van de aftiteling weet het je nog een aardige tijd bezig te houden. Bovenal biedt het spel een unieke, onvoorspelbare mix van vervreemdende, komische en spannende situaties die je nauwelijks tegenkomt in grote releases vandaag de dag. Alleen Suda51 en Gra hopper Manufacture hebben het lef om zo'n spel te maken, en daar kunnen wij ze alleen maar dankbaar voor zijn.
Deze game is gespeeld op de PlayStation 3.