Een aantal Japanse uitgevers heeft zich de afgelopen tijd meer op het Westen gericht, om zo een uitweg te vinden uit de benarde situatie waarin hun markt verkeert. De games moesten meer op Amerikaanse en Europese smaak gericht worden. Dat zoiets helemaal niet nodig is, blijkt uit Ghost Trick, een vreemde maar heerlijke game waar de Japanse stijl vanaf druipt. Shu Takumi, de bedenker van de Ace Attorney-reeks, heeft de vrijheid gekregen om een DS-game te maken die zowel qua inhoud als speelstijl duidelijk een eigen smoel heeft. Het resultaat is een onvergetelijk avontuur.
Praten met lijken
Alleen al het startpunt van het verhaal is bijzonder. Hoofdpersoon Si el – rode jas, witte das, zonnebril en gele Pikmin-achtige kuif van een halve meter – is overleden, verandert in een geest en vraagt zich geheel terecht af wat er aan de hand is. Wie is hij? Waarom is hij dood? In de vorm van een geest kan hij bovendien ongemerkt sterfmomenten van anderen meemaken, vervolgens de tijd vier minuten terugspoelen en zich dan voortbewegen door zijn ziel aan voorwerpen te hechten. Si el maakt praatjes met de doden, springt naar andere locaties via telefoonlijnen en beleeft een verhaal dat het midden houdt tu en een thriller en een komedie.
Het spelmechanisme maakt deze game pas echt bijzonder. De hoofdmoot van Ghost Trick worden gevormd door scènes waarin je probeert iemands dood te voorkomen. Eerst zie je een moord of een ongeluk, daarna spoel je de tijd terug en beleef je het moment opnieuw, alleen deze keer kun jij je invloed als geest uitoefenen om de gebeurtenis een andere wending te geven. Je doet dit door in de geeststand te kruipen, waardoor het beeld verandert in een schimmenwereld waarin een aantal objecten oplicht. Als geest kun je in deze objecten kruipen en dan kiezen of je er iets mee wilt doen. Manipuleer bijvoorbeeld een trapper om een fiets te verplaatsen, zet een lamp aan of open een koffer. Het lastige is dat je als geest slechts over een bepaalde afstand naar een ander object kunt springen. Het is dus zaak om voorwerpen te laten bewegen (zoals een bal), te wachten totdat iets dichterbij komt (zoals een wapen van een voorbij wandelende bewaker) of te kijken of er objecten verschijnen (zoals een opvliegend velletje papier). Vaak vormen de objecten samen een kettingreactie (kaars gaat branden, draadje knapt door vlam, object valt) die voor een gewenste afloop zorgen. De combinatie van puzzelen en timing zorgt voor een heerlijk fri e en originele speelstijl. Het zou ons niets verbazen als er in de toekomst games uitkomen waarvan gezegd wordt dat ze geïnspireerd zijn op het concept van Ghost Trick.
Rechtlijnig
Een onvermijdelijk gevolg van de gekozen speelstijl is dat Ghost Trick nogal rechtlijnig is. Het gaat er in e entie om dat je het enige juiste pad of de manier van handelen ontdekt. Telkens als je een verkeerde keuze maakt, moet je de scène opnieuw spelen. Het is een vorm van trial and error die wellicht door de charmante stijl en leuke teksten minder bestraffend aanvoelt, maar wel tot gevolg heeft dat je je af en toe meer toeschouwer voelt dan speler. Het zou veel schelen als er meerdere mogelijkheden waren om een scène op te lo en of als je iets sneller weer terecht zou komen op het moment dat je een fout maakte. Maar net als in de Monkey Island-reeks, waarin je uiteindelijk ook weinig invloed uitoefent op wat er gebeurt, voelt het telkens als een hele prestatie wanneer je een puzzel hebt opgelost en het volgende hoofdstuk in het verhaal mag beleven.
Naast het bijzondere spelmechanisme ontleent Ghost Trick zijn charme grotendeels aan de bijzondere personages, die op prachtige manier worden vormgegeven in de tweedimensionale omgevingen. Zo zien we een profe or met een blauwe duif op zijn hoofd, een detective die Michael Jackson-danspasjes doet en een vervelende moeder die onafscheidelijk is van een groot glas wijn. Ook de grappige en vaak vreemde gesprekken geven de personages kleur en zetten een vermakelijk verhaal neer, dat tegelijkertijd macaber en lichtvoetig is. Een schoonheidsfoutje dat op den duur wel gaat vervelen is dat de gesprekken te lang duren en daardoor de hoofdmoot van de game – het voorkomen van de sterfscènes – te veel ophoudt. Toch is het knap hoe gevarieerd het spel is, ook na uren spelen en tientallen objecten te hebben gemanipuleerd. De situaties vereisen telkens genoeg denkwerk om de intere e vast te houden en de plotwendingen maken je nieuwsgierig naar het nieuwe hoofdstuk. Verder in het verhaal – er zijn achttien hoofdstukken – maak je nog steeds nieuwe dingen mee. Zo wordt er een tweede speelbare personage geïntroduceerd dat met een andere ‘ghost trick’ nieuw licht op een situatie werpt.
Ghost Trick is een van de laatste DS-titels die boven de flauwe middenmoot uitsteekt. Als je enigszins van de Japanse voorkeur voor opmerkelijke personages, bizarre situaties en lange gesprekken houdt, is dit een aanwinst waar je veel plezier aan beleeft. Hoewel je de game na beëindiging niet snel nog een keer zult spelen – de oplo ingen zijn dan al bekend – krijg je door de vernieuwende speelstijl en de unieke uitstraling wel het gevoel dat je iets bijzonders hebt meegemaakt.