‘Xbox, Pause’. Wie voorbij de auto in het midden van het scherm staart, naar de adembenemende achtergrond, ziet boven op die berg een hutje, kundig verhuld tu en de naaldbomen. Daar deed ik bijna twee jaar geleden mijn oordopjes uit. Hoewel het oorverdovende gebulder van voorbij stormende Formule 1-wagens destijds niet te negeren was, weet ik nog exact wat ik op dat moment dacht: zo’n race op het circuit van Spa-Francorchamps - het geluid, de mensen en de sfeer, dat moet iedereen een keer meegemaakt hebben. Ik wilde nergens anders zijn.
Nadert perfectie
Als Forza Motorsport 5 me maanden later terug naar Spa brengt, ervaar ik het circuit wellicht minder intens, maar alsnog op een manier die ik op de voorgaande consoles niet eens wensen kon. De bomen, de camerakranen, de overvliegende vogels, de tv-schermen, de zichtbare hobbeltjes in de weg en ‘het hutje’: alles is zoals ik het me herinner. De grootste kracht van Forza 5 is niet dat het beter racet dan vrijwel iedere concurrent, maar dat het spel zelfs aan de meest belachelijke, ondenkbare details aandacht besteedt. Dat geldt niet alleen voor Spa, maar ook voor de straten van Praag en het bedrieglijk simpele Silverstone.
De magistrale presentatie onderstreept dat. Forza Motorsport 5 is samen met Ryse de mooiste game op de One. Sommige screenshots die we maakten waren enkel na écht goed kijken van foto’s te onderscheiden. De McLaren F1 hebben we oprecht minutenlang met open mond bewonderd. De scherpte van het McLaren-logo op het stuur, de groeven in de koplampen: Forza Motorsport 5 is de perfecte game om mee op te scheppen over de Xbox One in het bijzijn van vrienden. Vergeet dan ook niet het geluid wat harder te zetten, want uit een tunnel rijden klonk nog nooit zo hemels.
Natuurlijk valt er iets te zeuren. Bij het rijden door de berm trekken lelijke, bijna cartooneske stofwolkjes je aandacht. Ook het schademodel is nog altijd beperkt, wat vanwege alle dure autolicenties wel te verklaren is, maar afdoet aan de verder zo realistische ervaring. Maar ach, daar konden wij ons niet aan ergeren. Liefde maakt immers blind. Die onverklaarbare pa ie voor een perfect uitgebalanceerde machine die met een rotsnelheid over een circuit dendert, daar loopt Forza Motorsport 5 van over.
Heerlijk racen
Racefanaat of juist totaal niet, wie zijn eerste race rijdt wint die waarschijnlijk zonder problemen. Forza Motorsport 5 is op de standaard moeilijkheidsgraad – natuurlijk in combinatie met de vele a ists – veel te makkelijk. Voor een bocht hoef je geeneens te remmen, want je bolide schakelt (met automatisch schakelen) dusdanig terug dat je altijd prima uitkomt als je een bocht ingaat. De wegligging is op ‘normal’ bovendien zo goed dat laatste worden bijna een knappere opgave is dan als eerste eindigen.
Schakel je diezelfde hulpmiddelen uit, dan toont Forza 5 zoals in de voorgaande delen zijn ware aard. Dan pas merk je verschil tu en de wegligging van de verschillende wagens, leer je anticiperen op je tegenstanders en geeft het perfect nemen van een haarspeldbocht de gewenste voldoening. Wanneer je met de controller racet, spelen de triggers daar op subtiele wijze een grote rol in. De haptische feedback attendeert je er tijdig op wanneer je te hard remt of met onderstuur de bocht dreigt uit te vliegen. Je voelt als het ware de feedback van de wielen op het asfalt tijdens peniebele situaties, op een manier die de normale rumble niet nabootsen kan.
Een andere feature die volgens ontwikkelaar Turn 10 Studios alleen op de Xbox One mogelijk is, is het creëren van je over de weg scheurende evenbeeld: de ‘driveatar’. Iedere Forza-speler heeft zo’n digitaal dubbelganger van zichzelf, die ook daadwerkelijk kenmerken van een speler zijn rijstijl adopteert. Collectief vervangen die driveatars de kunstmatige intelligentie in de singleplayer. Dat doet het zo goed dat je ook offline het gevoel hebt tegen tegenstanders van vlees en vloed te racen. Driveatars kunnen net zo gemeen of vernuftig zijn als spelers online. De driveatar is een immense verbetering en veel meer dan een vaag buzzword.
Content
Forza voelt door zijn schoonheid en de toevoeging van Driveatars écht als een next gen-game. Het is daarom des te opvallender dat er in vergelijking met Forza 4 veel minder auto’s zijn om in te racen. 200 bolides is niet weinig – zeker niet aangezien ze elk anders rijden en zo treffend zijn nagemaakt, maar het getal staat in schril contrast met de 500 auto’s uit Forza 4. 27 circuits is evenmin veel, omdat enkele banen op één circuit zijn gebaseerd, maar enkel lichtelijk zijn aangepast. In principe zijn er maar veertien verschillende circuits. Wie na Forza Motorsport 4 enthousiast het aantal auto’s en banen extrapoleerde, komt dus bedrogen uit.
Aan de basis van die tamelijk beperkte hoeveelheid content staat een busine model. Door een hoger level te bereiken verdien je punten waarmee je auto’s kunt kopen. Je kunt in de carrièremodus enkel racen in de auto’s die je kunt aanschaffen met de punten die je hebt verdiend. Het verzamelen van punten gaat gelukkig tamelijk vlot, maar niet als je bijvoorbeeld de Ferrari 312T2 van Niki Lauda wil kopen. Daarom kun je met echt geld ‘boosts’ of credits kopen, die ervoor zorgen dat je sneller in levels stijgt of het mogelijk maken gewoonweg credits een bepaalde auto te kopen.
Online en in de single race-modus kun je namelijk alle auto’s in de game huren, al verdien je met gehuurde auto’s geen punten, wat dan weer een beetje knullig is. Dat de game zo leunt op microtransacties, geeft de game bovendien een rare nasmaak: alsof je pas écht los kunt gaan op het circuit als je geld in de diverse auto’s steekt. Forza Motorsport 5 voelt daarom onbedoeld aan als de FIFA Ultimate Team-modus of als een (hele, hele goede) free-to-play-titel. Turn 10 heeft al aangegeven het huidige busine model te gaan vervangen, en op dit moment zijn auto’s al sneller vrij te spelen dan bij de lancering van de game. Dat scheelt, maar het busine model belemmert alsnog de directe beschikbaarheid van een hoop toffe auto’s.
Een prachtig nieuw begin
De microtransacties spelen gelukkig niet zo’n prominente rol dat je portemonnee trekken onvermijdelijk is. Het is meer het gevoel ‘dat het zoveel sneller kan’ dat tijdens het sparen voor punten aan je geweten knaagt. Graag hadden we meer veel auto’s veel sneller tot onze beschikking gehad. Desalniettemin kunnen wij niet wachten online weer de strijd met anderen aan te gaan, zij het in ‘gehuurde auto’s’. Het racen in Forza Motorsport 5 voelt zo goed en realistisch aan dat het alleen al om die reden verslavend is. Tel daar de innoverende driveatars en onvoorstelbare audiovisuele prestaties bij op, en Forza Motorsport 5 luidt een prachtig begin in voor de serie op de Xbox One.