Square Enix doet de laatste tijd een beetje gek. Ze prijken wel erg vaak op de hoesjes van westerse games, maar daar zijn we nu wel aan gewend. Wat niet went, is dat ze nu ook steken laten vallen bij hun eigen titels (een uitzondering daargelaten). Final Fantasy XIII viel inhoudelijk wat tegen en nu hebben ze Final Fantasy XIV zelfs in onaffe staat in de winkel gelegd. De reden hiervoor is duidelijk: ze wilden de release van World of Warcraft: Cataclysm voor zijn. Toch is het opmerkelijk dat ze er niet bij stil hebben gestaan dat ze zichzelf alleen maar meer in de vingers snijden door de game zo af te leveren.

Schitterend

Natuurlijk is de game voor een groot gedeelte af en zijn er ook zeker positieve punten te noemen. Wat het echter lastig maakt om een goed oordeel over de game te vellen, is dat je als een bloedhond op jacht moet om sommige van deze punten te vinden. Waar je in ieder geval weinig moeite voor hoeft te doen, is het waarderen van het uiterlijk en de sfeer. Mits je een behoorlijk sterke PC hebt dan, want het kreng draait absoluut niet efficiënt. Krijg je het spel fatsoenlijk aan de gang, dan zijn zowel de vormgeving van de personages als de omgevingen een lust voor het oog. Dit zorgt samen met de prachtige muziek voor een magisch sfeertje. Wanneer je de eerste introductiefilmpjes achter de rug hebt, heb je daadwerkelijk het gevoel aan een schitterend avontuur te beginnen vol indrukwekkende omgevingen en herkenbare wezens uit de serie (Moogles!).

Maar wanneer je vervolgens zelf de touwtjes in handen krijgt, valt er iets op: het spel laat je volledig aan je lot over. Ofwel, je krijgt geen enkele hulp, niets wordt uitgelegd over de werking van de besturing, de menu’s zijn vermoeiend en onoverzichtelijk en logisch gebruikmaken van shortkeys is er ook niet bij. Je kunt dan wel zelf bepalen hoe je de HUD indeelt, maar daar houdt het qua gebruiksgemak ook op. De kaart bewegen? Onlogisch. Je uitrusting aanpassen? Omslachtig. Praten en bewegen tegelijkertijd? Not done.

Niet voor dummies

Final Fantasy XIV is dan ook niet voor dummies. Vrijwel alles moet je zelf uitzoeken. Enerzijds ontzettend frustrerend wanneer je begint, anderzijds ook een reden om te gaan socializen met andere spelers. Het is een beetje een dubieus voordeel, maar ergens geeft het wel een gevoel van saamhorigheid wanneer je tot de groep mensen behoort die samen uitgezocht hebben hoe ze het maximale uit hun speelervaring kunnen halen. Hierdoor is de game niet geschikt voor degenen die nog geen ervaring met MMO's hebben, terwijl hier wel op is ingezet.

Waar Final Fantasy XIV zich namelijk duidelijk van genregenoten onderscheidt, is de manier waarop je een klasse kiest. Wanneer je een personage maakt, word je direct uigerust met een bijpassend outfit en het juiste gereedschap. Dit kan een bijl zijn voor een vechtersklasse, maar ook daadwerkelijk gereedschap voor een ambachtelijke klasse. Je zit echter niet vast aan deze rol. Op ieder gewenst moment kun je wisselen door het gereedschap van een andere klasse te dragen. Het kan zijn dat je primair een vechter wilt zijn, maar al snel ook gereedschap aanschaft om voor wapensmid te kunnen spelen. Zo kun je niet alleen extra ervaring opdoen als wapensmid, maar op den duur ook je eigen spullen repareren en fabriceren. Hetzelfde geldt voor het ontwikkelen van kookkunsten, alchemie, leerbewerking, botanie en meer. Als je echt enthousiast bent, kun je met hetzelfde personage aan alle klassen wagen. Het is in ieder geval de moeite waard om alles uitgeprobeerd te hebben, aangezien het overstappen makkelijk gaat en het fabriceren van goederen (als wapensmid, kok, wever) een ander soort minigame is dan bijvoorbeeld vissen.

Economie

Omdat de economie van Final Fantasy XIV compleet door de spelers gedreven wordt, is het wel aan te raden om je volledig toe te spitsen op het onder de knie krijgen van een bepaalde ambachtelijke klasse. Waar het marktsysteem van het spel zelf onoverzichtelijk is, te hoge prijzen kent en veel te weinig materialen biedt, is de ruilhandel tussen de spelers zelf een stuk functioneler. Stel dat jij jezelf specialiseert in het maken van een specifieke serie producten, dan kun je wel zelf ploeteren om de grondstoffen daarvoor te vinden of fabriceren, maar het is dan handiger om deze te kopen van andere spelers. Zij hebben zich immers in de fabricatie daarvan gespecialiseerd. Zo ontstaat er langzaam een steeds grotere stroom aan goederen en diensten waarbij spelers elkaar nodig hebben om enige vooruitgang te boeken. In theorie een erg leuk systeem, maar het vereist wel dat er een groep is die het langzaam opbouwt, want het zal wat tijd in beslag nemen voordat het echt volgroeid is. Tot die tijd zal het lastig zijn om gemakkelijk en snel aan spullen te komen en ze te verkopen.

Besluit je een specialist te worden, dan heb je er baat bij je aan te sluiten bij een zogeheten Linkshell. Hoewel een Linkshell feitelijk alleen een netwerk is waarmee je te allen tijde met personen kunt chatten, zul je er vrijwel geen bij elkaar geraapte zooitjes aantreffen. Het betreft eerder gemeenschappen (van maximaal 128 man) van specialisten op een bepaald vakgebied. Door het ontbreken van een centrale markt of een veilinghuis is het eigenlijk noodzakelijk om je aan te sluiten bij een dergelijke groep. Dat maakt het veel eenvoudiger om snel je waren te verkopen en zelf aan de juiste grondstoffen te komen. Je kunt echter niet zomaar lid worden van een Linkshell, je moet er voor uitgenodigd worden. Om dit enigszins op te vangen, heeft Square Enix een zogeheten Retainer-systeem toegevoegd waarmee je een computergestuurd personage kunt gebruiken om jouw in- en verkopen af te handelen. Dit kan deze dus ook doen wanneer jij zelf niet aan het spelen bent. Toch had dit een stuk simpeler gekund en is het roeien met de brakke riemen die Square Enix je geeft.

Ben je iemand die er graag op los hakt of met vuurballen smijt, het verhaal volgt en zich verder met niet al te veel dingen wil bezighouden, dan krijg je het lastig. Afgezien van het feit dat je al behoorlijk wat tijd kwijt bent aan het uitvogelen van de interface en wat er nu eigenlijk van je verwacht wordt, is er nog een ander obstakel. De eerste paar quests van het hoofdverhaal kun je zonder problemen achter elkaar doen, maar daarna moet je eerst een bepaald niveau bereiken met één specifieke klasse. Dit is dus niet het niveau van je personage, dat staat daar los van. Heb je een bepaald niveau bereikt en wil je verder met het hoofdverhaal, dan moet je eerst aan de slag met zogeheten “levequests”. Deze quests kun je afhalen bij je lokale Adventurer’s guild en zijn korte opdrachten in de trant van “maak vier van deze items”, “slacht zoveel van deze beesten af”, et cetera. Deze geven je allemaal een redelijke dosis ervaringspunten, zowel voor de klasse die benodigd is voor de quest als voor je personage zelf.

Grind

Het probleem is echter dat er je binnen een bepaalde tijdsperiode maar een select aantal van deze quests mag doen. Heb je er eenmaal acht aangenomen, dan zit je voorlopig aan je limiet en moet je een behoorlijke tijd wachten voordat je weer nieuwe mag afhalen. Dit is gedaan om powerlevelen tegen te gaan, maar kan je wel voor het blok zetten. Breng je het geduld op om pas weer verder te spelen wanneer je nieuwe quests mag aannemen of ga je gewoon urenlang grinden tot die tijd? Voor wie ook geïnteresseerd is in het ambachtelijke werk is dit zeker geen groot probleem, maar anders moet je behoorlijk grind-bestendig zijn.

De game kent nog wel meer problemen. Er mist nog content. Wanneer je net begint zijn er te weinig dingen om te doen tussen de quests van het hoofdverhaal in en wanneer je een personage van hoog niveau bent zijn de mogelijkheden ook vrij beperkt. Daarnaast zijn er ook gewoon dingen nog niet geïmplementeerd en belooft Square nog bepaalde elementen uit te breiden. Combineer dat met een de onoverkomelijke mini-lag (van een fractie van een seconde waarin iedere mogelijke interactie, ook die met de menu’s wordt geverifieerd door de server), servers die je er zo nu en dan af trappen en een game die soms om onverklaarbare redenen crashet. Wat krijg je dan? Jammer genoeg een pakket van frustraties dat ook niet echt toegankelijk is. Het is ook weer niet één en al ellende, maar simpelweg een ruwe diamant (die nu zeker al zijn waarde heeft gezien de interessante ideeën) die nog gepolijst moet worden om echt te schitteren.

Wie nu al bloed, zweet en tranen in Final Fantasy XIV gestoken heeft of misschien al met de bèta in de weer is geweest, weet dat er wel degelijk voldoening uit te halen valt. Wie nu echter pas van plan is te beginnen, kan beter wachten tot de game vanaf zijn volledige potentie al vanaf de eerste minuut speeltijd toont. We gaan het geen ijdele hoop noemen dat Square nog behoorlijk wat zal aanpassen, verbeteren en toevoegen aan de game, want nog meer imagoschade oplopen zou de doodsteek voor een kostbaar project zijn. Bovendien zou het gewoonweg zonde zijn om een game met zoveel potentie dood te laten bloeden. Hopelijk kunnen we over een half jaar tot een jaar een nieuwe blik werpen op deze game, met een positiever oordeel.