EA Sports vraagt hetzelfde geduld. Wil je glorieus voetbal op de mat leggen? Dan moet je aan het werk. Fifa 16 herbergt een realistische voetbaldynamiek die van je verlangt dat je de bal geconcentreerd rondspeelt, op het juiste moment versnelt en openingen ziet waar de tegenstander die niet ziet. Als je dacht dat de “Play Beautiful”-filosofie betekende dat Fifa 16 een veredelde arcadegame werd, dan kom je bedrogen uit. Zoals De Boer wil dat Ajax uiteindelijk speelt, zo wil EA dat Fifa gespeeld wordt.
De voetbaldynamiek van EA Sports’ nieuwste Fifa-telg pakt daartoe de ietwat scheve balans van Fifa 15 hard aan. Vanaf de aftrap naar de goal dribbelen lukt niet meer. Net als blind vertrouwen op de snelheid tatistieken ook niet meer geoorloofd is. Vergeet voor even de Ibarbo’s, Sterlings en Youngs van deze wereld en overweeg eens Blind, Matic of Schneiderlin op hun kwaliteiten te benutten. Met andere woorden: vermeng meer ‘voetbal’ in je elftal.
Blind naar voren
De beste verbetering in Fifa 16 is marketingtechnisch gezien mi chien wel de saaiste. Een betere kunstmatige intelligentie kun je makkelijk afdoen met “het zal wel”, maar het verbetert de voetbalervaring significant. Verdedigers zijn merkbaar ‘slimmer’ in hun keuzes. Zo worden tijdens een counter de ruimtes efficiënt dichtgelopen, sluiten backs zo snel mogelijk bij en reageert de laatste man daadwerkelijk anders dan een verdediger met rugdekking. Hetzelfde geldt voor pure mandekking. In tegenstelling tot Fifa 15 kruipt een aanvaller niet meer kinderlijk eenvoudig voor zijn man. Krijg je een goal tegen, dan is de kans groter dat dat simpelweg jouw fout is.
De gevolgen van deze verdedigersupgrade zijn enorm. Zo is een goede voorzet geven geen vanzelfsprekendheid meer, maar absoluut een kwestie van inzicht, timing en techniek. Afhankelijk van de looplijn van Diego Costa kies je vanaf een bepaalde positie aan de zijkant bewust voor een hoge of lage voorzet. Tevens kunnen ballen met een heerlijke curve voorgegeven worden, waardoor je dus helemaal niet meer per se de back voorbij hoeft. Met voldoende ruimte tu en verdedigers en de keeper kun je bijvoorbeeld eens proberen met Shaw de bal langs de eerste voorste centrale verdediger te krullen. Waarna Martial er alleen tegenaan hoeft te lopen. Simpel en effectief scoren is minstens zo bevredigend als een dribbelgoal à la Ben Arfa.
Het is vanaf de eerste wedstrijd weer een heerlijke uitdaging om op welke manier dan ook te proberen de verdediging van de tegenstander te ontleden. Of je dat nou offline of online doet. Wellicht lijkt het alsof je pa es alle kanten op vliegen of dat je medespelers niet snel genoeg bijsluiten, maar Fifa doet het vuile werk niet voor je. Dat moet je zelf doen. Het heeft geen zin om met Memphis naar binnen te dribbelen als je daar toch weer wordt opgevangen door twee centrale verdedigers. Laat het balletje eens rustig rondgaan en wacht op het juiste moment met versnellen. Gebruik daarbij vooral je voetbalverstand, en niet zozeer je ervaring met Fifa. Dat is wennen in het begin, maar al snel wordt je verliefd op je eigen ‘voetbal’. Er is niets bevredigender dan een wedstrijd al voetballend te domineren in Fifa 16. Als dat maar wel betekent dat je winnend van het veld afstapt natuurlijk.
Verlangen naar verslaving
EA Sports doet met Fifa 16 wat het eigenlijk al jaren lang doet: vertrouwen op de gameplay. Herinner je je nog hoe lang het duurde voordat het publiek eens werd opgeleukt? Zolang gaat het waarschijnlijk ook duren voordat EA qua modi eens een risico neemt. Ajax naar de Champions League loodsen is nog altijd een oerdegelijke ervaring, maar het scoutsysteem lijkt vooralsnog alleen qua realisme een toevoeging. Niet qua entertainment. Dat je spelers individueel kunt trainen, internationale toernooien kunt spelen tijdens de voorbereiding en jeugdspelers kunt scouten is een welkome toevoeging, maar geen die je van je stoel blaast. Wat dat betreft kan EA Sports eens een kijkje nemen bij 2K, die met NBA 2K wel elk jaar een risico probeert te nemen. Kwalijker is het overigens dat EA Sports het ooit verzonnen heeft om het niet meer mogelijk te maken om offline, samen met een vriend of vriendin, seizoenen of Ultimate Team te spelen.
Gelukkig is er nog altijd Fifa’s online paradepaardje: Ultimate Team. Zelfs met minimale vernieuwing is die modus een garantie voor maandenlang plezier. Vanaf het moment dat je je eerste pakketje opent en je team vol bronzen onbekenden verzorgt ben je alweer verkocht. Ultimate Team is simpelweg de enige modus in Fifa waarin je een echte oprechte band opbouwt met je team. Tevens doet de aanwezigheid van de levendige transfermarkt je altijd nadenken over manieren om je team te verbeteren. Hetgeen een enorme verslavende werking heeft.
De Draft-optie, waarin je uitgedaagd wordt een team te bouwen door op elke positie een keuze te maken uit vijf willekeurige spelers, is een vermakelijk staaltje risicomanagement. Dat komt omdat Ultimate Team je uitdaagt om niet alleen naar de kwaliteit van je spelers te kijken, maar ook naar de chemie tu en je spelers. Als je op het allerlaatste moment Schweinsteiger tevoorschijn tovert, maar de rest van je team uit voornamelijk Engelsen en Fransen bestaat, dan is het verstandiger om Carrick te laten staan. Al met al voegt Draft een heerlijke extra spanningsimpuls toe aan Ultimate Team.
De lat van een voetbalshow
EA Sports wil maar al te graag dat Fifa synoniem staat voor het ‘echte voetbal’. Daar is het qua gameplay in geslaagd en daar verdient de game alle lof voor. De warme kleuren en de vele dynamische herhalingen doen het authentieke voetbalgevoel ook veel goeds. Juist daardoor vallen grafische slordigheden en niet overtuigende representaties van spelers zoveel op. Let bijvoorbeeld eens op het wapperende haar van Daley Blind, dat als een soort lapje aan zijn hoofd hangt. Of simpelweg het feit dat vrijwel alle Eredivisie-spelers nauwelijks lijken op hun evenbeeld.
Als Fifa de emotionele beleving wil benaderen van het echte voetbal, dan moet het nog een aantal stappen zetten. Zelfs al is de serie daar de afgelopen jaren weldegelijk in gegroeid. Gezichtsuitdrukkingen zijn bijvoorbeeld al een stuk minder ongemakkelijk dan pakweg twee jaar geleden. Desondanks ogen spelers, als ze opkomen, gewi eld worden of juichen, nog steeds ietwat karakterloos. Alsof spelers spelen dat ze blij zijn, in plaats van oprecht blij zijn. Met als gevolg dat je alle herhalingen of tu enbeelden maar gewoon zo snel mogelijk weg klikt. We willen Fifa 16 hier echter niet op afrekenen. Qua sfeer en beleving staat de game namelijk absoluut zijn mannetje. Zet dan overigens wel het Nederlandse commentaar uit.
Dit. Is. Voetbal.
Fifa 16 is niet zozeer voor liefhebbers van Fifa, maar meer voor liefhebbers van voetbal. Voor mensen die begrijpen dat voetbal alleen maar mooi wordt als je daar tijd en moeite voor over hebt. Keihard “tempo!” schreeuwen kun je prima doen als het Nederlands elftal speelt, in Fifa 16 ben je zelf verantwoordelijk voor de gevolgen. De realistische insteek waar EA Sports voor kiest zorgt daarbij voor uitdaging. En die uitdaging leidt weer tot ultieme bevrediging. Zodra je de bal met De Gea naar Smalling speelt en ‘m 45 pa es later met Depay in de linkbovenhoek snoeit, voel je je koning voetbal. En dat verdien je dan ook. Fifa 16 motiveert je om je voetbalbrein te stimuleren en het voetbal op de mat te leggen zoals De Boer, Van Gaal en uiteindelijk ook jij dat wilt zien. Dat is een prestatie die Fifa weer aan de top zet.
Fifa 16 is nu verkrijgbaar voor PlayStation 4, Xbox One, pc, Xbox 360 en PlayStation 3. Een aparte iOS- en Android-versie bespreken we binnenkort op Gamer.nl.