Deathloop is een schot in de roos

Het concept van Deathloop is eenvoudig: het eiland Blackreef is door een onbekende oorzaak in een tijdlus beland. Iedereen ontwaakt elke ochtend weer opnieuw om vervolgens exact hetzelfde te gaan doen, ongeacht wat er de vorige dag ook is gebeurd. Hoewel men zich wel bewust is van de tijdlus – en dus zuipt, feest en stunt alsof morgen niet bestaat – heeft niemand herinneringen aan wat er de vorige dag is gebeurd. Behalve Colt en Julianna dan. Als speler begin je als Colt, die erachter komt dat hij de tijdlus kan doorbreken door een aantal specifieke doelwitten te vermoorden binnen één dag. Maar als je zelf doodgaat, begint de dag weer van voor af aan.

Is Deathloop daarmee een roguelite? Niet helemaal. Laat je dus zeker niet afschrikken door het idee van ‘permadeath’. In Deathloop heb je om te beginnen niet één, maar drie levens per tijdlus. Ga je wel echt dood, dan behoud je doorgaans een hoop progressie en soms zelfs wapens, upgrades en bovennatuurlijke krachten, zoals de mogelijkheid om te teleporteren. Daar staat tegenover dat zelfs als je níet doodgaat, de tijdlus gewoon herstart als de virtuele dag voorbij is.

De tijdlus is daardoor meer dan een simpele spelmechaniek. Het is een fundamenteel onderdeel van het spel. Het einddoel is weliswaar om alle doelwitten binnen één run om te leggen, maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Blackreef is namelijk onderverdeeld in vier gebieden en ook de dag is onderverdeeld in vier dagdelen. Per dagdeel kun je telkens maar één gebied bezoeken, en je acties hebben ook weer invloed op het verdere verloop van de dag. Als Hitman schaken is, dan is Deathloop schaken op vier borden tegelijk.

Een simpel voorbeeld: er is een vuurwerkfabriek die elke middag door een brand wordt verwoest. Tenzij jij ’s ochtends al de stroomtoevoer naar de fabriek onderbreekt, waardoor de brand nooit plaats kan vinden. Maar let op: de volgende dag brandt de vuurwerkfabriek gewoon weer af als jij die dag niet opnieuw ingrijpt. Kennis is daarmee je grootste wapen. Beetje bij beetje puzzel je bij elkaar wat je moet doen en wat niet om alle doelwitten op precies de juiste plek te krijgen, zodat je ze in één dag allemaal kunt omleggen.

Door die opzet is doodgaan ook maar zelden frustrerend, zelfs al raak je misschien een supertof wapen kwijt. Deathloop draait niet om trial & error, het draait om steeds meer over de spelwereld leren. Je ontdekt een nieuwe sluiproute, hebt een interessant gesprek opgevangen en bent nu iets te weten gekomen over een doelwit, of hebt toch een wapen weten te ‘Infusen’ met het interdimensionale goedje Residuum, zodat je ‘m de volgende dag nog in je arsenaal hebt zitten. En heb je niet genoeg Residuum, dan weet je nu tenminste waar en wanneer je dat wapen opnieuw kunt vinden. Iedere run boek je dus wel op de een of andere manier progressie. De tijdlus is geen vloek, het is juist een zegen waardoor je steeds slimmer en sterker wordt. Terwijl iedereen begint aan steeds weer dezelfde routine, weet jij als enige wat er gaat gebeuren en hoe je het verloop van gebeurtenissen kan beïnvloeden.

Of althans, bijna als enige. Behalve als Colt kun je ook als Julianna spelen, de enige andere persoon die dingen onthoudt. Terwijl Colt juist de tijdlus wil doorbreken, probeert Julianna de tijdlus te verdedigen. Speel je als Julianna, dan val je het spel van andere spelers binnen. Je enige doel is dan om de andere speler dwars te zitten. Het leuke is dat je geen idee hebt hoe zwaarbewapend of ervaren die andere speler is. Bovendien heeft Colt drie levens, maar Julianna maar één. Je bent dus in het nadeel en moet slimmer te werk gaan. Je kunt je bijvoorbeeld vermommen als een gewone NPC om zo minder op te vallen. Het lukte ondergetekende na enige oefening zelfs om looproutes van een NPC te imiteren – immers, de NPC’s doen iedere dag exact hetzelfde. De nietsvermoedende Colt keek lelijk op toen hij dacht een domme NPC te besluipen en plots van dichtbij op een schot hagel werd getrakteerd. Maar let op: Julianna’s van over de hele wereld vallen dus ook regelmatig jóuw spel binnen.

Het is wel een beetje de vraag hoeveel rek er in de ‘multiplayer’ van Deathloop zit. Als Colt heb je het spel op een gegeven moment echt wel uit, terwijl je als Julianna in principe oneindig door kan gaan. Na verloop van tijd zullen dus meer mensen als Julianna willen spelen dan als Colt en dat gaat natuurlijk niet. Als Colt kun je bovendien de multiplayer uitschakelen, zodat andere spelers niet je spel kunnen binnenvallen. Je bent dan overigens niet van Julianna verlost, want als je offline gaat zal een computergestuurde nemesis je spel regelmatig verstoren. Die tweestrijd tussen Colt en Julianna is nou eenmaal een fundamenteel onderdeel van Deathloop.

De titulaire tijdlus en alles daaromheen is ongetwijfeld Deathloops belangrijkste wapenfeit, maar het is zeker niet het enige dat de game zo intrigerend maakt. Arkane Studios zou immers Arkane Studios niet zijn als de spelwereld op zichzelf al niet onwijs interessant was om te verkennen. De wereld van Deathloop is bizar gedetailleerd. De jaren 60-esthetiek met organisch gevormde meubels en uitgewassen kleuren mengt perfect met een vleugje retrofuturisme, maar dat was voor Arkane duidelijk nog niet uniek genoeg.

Het eiland zelf is namelijk een knotsgekke bijeenraping van excentrieke locaties. Zelfs als je er een aantal tijdlussen op hebt zitten, blijft de omgeving prikkelen en zijn er steeds nieuwe dingen te ontdekken. Bovenop oude militaire bunkers en betonnen complexen zijn luxe villa’s, dansclubs en een arcadehal (met hele toffe arcadekasten – herken jij alle easter eggs?) gebouwd. Er is een soort openluchtkermis waarbij het bij ieder gebouw weer een verrassing is wat er zich achter de voordeur bevindt, en een kasteel is omgebouwd tot real life schietspel. Blackreef is een soort anarchistisch pretpark en Arkane Studios weet iedere attractie overtuigend neer te zetten.

Zelfs het gevoel van ieder wapen weet Arkane over te brengen via de adaptive triggers van de DualSense-controller. Bij het lompe machinegeweer met de toepasselijke naam Pepper Mil voel je bijvoorbeeld bij elke individuele kogel de terugslag in de trigger. Samen met het absurd fijne en oprecht grappige inspreekwerk is dat een zoveelste voorbeeld van een met zorg uitgewerkt detail waarmee Arkane Studios zichzelf te buiten gaat.

Toch bekruipt ons het gevoel dat die spelwereld nog net iets mooier had gekund. Op de PlayStation 5 moet je helaas kiezen tussen stabiel 60 fps, raytracing met 30 fps, of een soort tussenweg met mooiere graphics zonder raytracing en een instabielere framerate. Omdat timing en reflex zo essentieel zijn voor een sluipmoordenaar, is wat ons betreft in de praktijk de Performance Mode de enige serieuze optie, maar dan mis je dus wel wat grafische toeters en bellen.

Het enige andere puntje van kritiek is het ietwat zoutloze einde, waarover we inhoudelijk weinig kwijt kunnen zonder te spoilen. Daar gaan we verder dus ook niet op in. Je zou kunnen zeggen dat de reis ernaartoe enerverender is dan de bestemming. Maar goed, tegen de tijd dat je die bestemming hebt bereikt, heb je meer dan genoeg redenen gevonden om Deathloop op te nemen in je Game of the Year-shortlist.

Deathloop is nu verkrijgbaar voor PlayStation 5 en pc. Voor deze recensie hebben we de game op PlayStation 5 gespeeld.