Een goede review legt in simpele bewoordingen uit wat een game precies is, hoe goed dat werkt en of het leuk is om te spelen. Laten we het maar gelijk zeggen: dit is geen goede review. Het is haast onmogelijk om te duiden wat Antichamber precies is en het is mi chien nog wel moeilijker om te beschrijven wat een magisch plezier het geeft om zijn wereld te verkennen. Maar goed, laten we het toch maar proberen.
Een nieuwe wereld
Een heleboel zaken zijn voor ons logisch. Als je een rondje loopt, kom je uiteindelijk op dezelfde plek uit. Een trap leidt altijd naar boven of beneden. Als je je omdraait, zie je de ruimte waar je net vandaan komt. Maar stel je nou eens voor dat je in een nieuwe wereld geplaatst wordt, een wereld waar dit soort regels niet gelden. Je loopt een rondje om een pilaar en opeens kom je uit in een heel andere kamer. Je draait je om en je ziet een plek waar je nog niet eerder bent geweest. Hoe ga je jezelf aanpa en aan deze wereld waarvan je de wetten niet kent?
Dat is de beste manier om Antichamber te omschrijven: een ontdekkingstocht in een omgeving waar jouw acties onverwachte uitwerkingen hebben. Het is alsof je als een nieuwsgierige peuter rondloopt in een tekening van M.C. Escher (inclusief de bekende trappen die oneindig omhoog/omlaag gaan). Je weet nog niet echt hoe de wereld om je heen precies in elkaar steekt, maar potdorie, je gaat erachter komen. Dat houdt de game van begin tot eind leuk. Je weet nooit hoe je perceptie van de spelwereld nu weer verwrongen gaat worden.
Puzzelplezier
Zo, dat klinkt vaag, niet? Gelukkig zijn er ook elementen die wat simpeler uit te leggen zijn. Het spel zit namelijk boordevol puzzels die je moet kraken om van de ene kamer naar de volgende te komen. De meeste breinbrekers draaien om deuren die geopend moeten worden en blokjes materie die je met een soort geweer kunt verplaatsen. Je wordt bijvoorbeeld uitgedaagd om een gang met dichte deuren te doorkruisen met maar een beperkt aantal blokjes, die je moet gebruiken om schakelaars om te zetten of om de deuren open te houden. Hierin is de game wat traditioneler van opzet, alhoewel de vreemde omgeving met zijn buitengewone natuurwetten er natuurlijk wel voor zorgt dat je net wat anders tegen de puzzels aankijkt. Daarnaast geeft het spel je vage tips in de vorm van leven preuken (“als je faalt, betekent dat niet dat je niet vooruit komt”), die de ene keer behulpzamer zijn dan de andere.
Dit puzzelplezier wordt gepresenteerd in een grafische stijl die gerust uniek te noemen is. Het spel is vrijwel helemaal wit, met slechts af en toe een kleurtje. Een paar zwarte lijntjes en een muurtekening hier en daar zijn alles wat je hebt om de ene kant van een kamer van de andere te kunnen onderscheiden. Het zorgt ervoor dat de wereld nog moeilijker is om te begrijpen, wat bijdraagt aan het vreemde gevoel dat de game wil afgeven. Het zorgt er echter ook voor dat je regelmatig zult verdwalen. Er is wel een kaart die je op elk gewenst kunt raadplegen en je teleporteert naar welke kamer je maar wilt, maar ook die is opzettelijk vaag.
Presentatie
De kaart is te vinden in de centrale kamer, waar je aan het begin van het spel zonder verdere uitleg direct in losgelaten wordt. Wie je bent en waarom je in dit doolhof rondloopt wordt nooit vermeld. Er is zelfs geen menu waarin je een nieuwe game moet opstarten, je moet gelijk aan de bak. Alles wat je moet weten wordt geprojecteerd op de muren, wat waarschijnlijk gedaan is om je gelijk in het spel te trekken. Dat werkt echter niet als je op die muur dingen als schermresoluties kunt instellen of de y-axis kunt omdraaien: dan word je er juist aan herinnerd dat je slechts een game aan het spelen bent. Dan was een normaal menuutje wellicht toch beter geweest.
Maar dit soort kritiekpunten zijn gebaseerd op gameconventies zoals wij die nu kennen, en die moet je juist loslaten om van Antichamber te kunnen genieten. De regels van onze wereld gelden hier niet. Het is een ervaring die je zelf zal moeten uitproberen om hem volledig te begrijpen, een psychologische reis die je anders laat kijken naar dingen die vanzelfsprekend lijken. Dat is iets dat je zelf moet meemaken en in een review als deze niet te vangen is, hoe hard we het ook proberen.
Antichamber is onder meer verkrijgbaar op Steam voor Windows.