Voor Atari is er alles aan gelegen dat Alone in the Dark een succes wordt. Niet alleen kan het bedrijf een financiële injectie wel gebruiken, ook kan het zo aantonen dat het als relatief kleine uitgever op kan boksen tegen de miljoenenprojecten van de concurrentie. Daarom zijn kosten noch moeite gespaard om van Alone in the Dark een topgame te maken. Innovatie is het toverwoord: zoveel nieuwe spelideeën als men kon verzinnen, zoveel zitten erin. Een half jaar extra uitstel moest er daarnaast voor moeten zorgen dat het spel ook in afwerking niets tekort schiet. De ambities van Atari zijn duidelijk: de nieuwe standaard vestigen in het genre van de survival-horror. In Alone in the Dark speel je Edward Carnby, een paranormaal detective, maar dat weet hij zelf aanvankelijk nog niet. Je wordt namelijk wakker op een soort van ziekenhuisbed terwijl een paar duistere figuren in de kamer met elkaar praten. Tegenover je zit een man die in een vergelijkbare situatie zit als jijzelf, die later Theophile Paddington blijkt te heten. Jullie beiden worden elk door een van de slechteriken meegenomen om geëxecuteerd te worden. Dan ineens scheuren de meuren open en word jou begeleider door de muur verorberd, een mooi moment voor jou om te ontsnappen. Terwijl het gebouw stapsgewijs instort, baan jij je een weg naar buiten. Onderweg pik je Sarah op, een kunsthandelaar die je de rest van het spel met haar gezeur zal vergezellen en ook Theophile voegt zich later bij je. Met een race door de openscheurende straten van New York eindig je uiteindelijk in Central Park, waar je natuurlijke instinct je zal dwingen om de vreemde gang van zaken te verklaren. Wie Alone in the Dark in de aanloop naar de release enigszins gevolgd heeft, kent de speerpunten. Allereerst is er de setting: Central Park. Dit gigantische park in New York is de centrale locatie in het spel en is grotendeels vrij te verkennen, uniek voor een horrorgame waarin men je normaal gesproken door nauwe gangetjes en afgetimmerde huizen leidt. Tweede speerpunt: de inventaris. Dit is geen saai scherm, maar de binnenkant van je jas, waarin je alle voorwerpen die je met je meedraagt prachtig kunt zien. Derde speerpunt: die voorwerpen zijn op creatieve manieren met elkaar te combineren, onder het motto: “wat in het echt kan, kan ook in de game”. Vierde speerpunt: de DVD-achtige aanpak. Niet langer zit je vast in een bepaald level om het spel vervolgens maar op te bergen, Alone in the Dark laat je, zonder verdere sancties, hele delen van het spel overslaan. Dit hangt samen met een episodische aanpak, waarbij je voorafgaand aan de episode het voorafgaande verhaal nog eens kort samengevat krijgt. En dan is er nog een vijfde speerpunt: het gebruik van vuur. Objecten die in de fik kunnen vliegen, kun je met een vuurtje in het level aansteken en daarmee kun je vervolgens weer andere dingen in de fik zetten. Het vuur is noodzakelijk om tegenstanders definitief te verslaan, maar kan soms ook lelijk je weg versperren. Een brandblusser biedt dan uitkomst. De speerpunten klinken indrukwekkend, maar de uitwerking van elk van deze aspecten is in de praktijk wat minder. Veel van de interessante nieuwe dingen waar Alone in the Dark mee op de proppen komt, komen binnen het spel namelijk nauwelijks tot hun recht. Dit komt met name door beperkende en onbegrijpelijke ontwerpkeuzes, maar soms ook door de algehele opzet van het spel. Het lijkt alsof een aantal van de interessante ideeën laat tijdens de ontwikkeling bedacht zijn en vervolgens met veel moeite in een bestaande spel verwerkt zijn, waardoor ze eerder wat geforceerd overkomen en hun potentie nauwelijks weten waar te maken. Neem bijvoorbeeld het combineren van de verschillende voorwerpen. Het klinkt zo mooi, alles wat je vindt op elkaar uitproberen om zo nieuwe wapens en gadgets te bedenken. Je zult in de praktijk echter nauwelijks toekomen aan dit combineren, omdat je inventaris veel te weinig ruimte biedt om verschillende voorwerpen voor zo'n combinatie mee te nemen. Omdat je sowieso je wapen, kogels, batterijen voor je zaklamp, verband en een spuitbus voor je wonden mee wil nemen, blijft er voor overige voorwerpen nauwelijks plek over. Laat staan voor meerdere voorwerpen die je later eventueel kunt combineren met elkaar. Je moet ook maar net de voorwerpen voor een bepaalde combinatie bij elkaar vinden, soms liggen ze zo ver uit elkaar dat je het ene voorwerp allang weer uit je inventaris hebt gehaald om plek te maken voor weer een ander voorwerp. Neem ik een rol plakband mee, of toch een mes? Beiden kunnen soms verdraaid goed van pas komen, maar je weet nooit wat je te wachten staat en wat nuttig is. Leuk experimenteren is er nauwelijks bij, omdat je het maar moet doen met wat je toevallig bij je draagt. Uiteindelijk ga je voor de zekerheidjes: een paar explosieve flessen en een doorladen wapen, zodat je zowel tegenstanders, dichte deuren als auto's moeiteloos uit de weg ruimt. Want wat moet je met een mes? Hopen dat je een auto tegen komt om de benzineleiding door te snijden, om vervolgens een lege fles (moet je ook net hebben!) met benzine te vullen en daarmee weer een benzinespoor te maken om vijanden mee in te sluiten? Je zult er wel heel geforceerd naartoe moeten werken, want met het huidige inventarissysteem komen dit soort situaties niet op je pad. Ook een ander speerpunt, het vrij toegankelijke Central Park, is in de praktijk lang niet zo leuk als dat het op papier lijkt. Alone in the Dark is namelijk een strikt lineaire game en het grootste deel van de tijd zit je niet in Central Park, maar in één van de vele gebouwen rond het park. Daarin loop je, zoals we dat gewend zijn van horrorgames, een recht pad af waarin omgevingspuzzels en gevechten elkaar afwisselen. Wanneer je weer even mag luchten in Central Park, dan staat je vaak niet meer te wachten dan van A naar B te rijden. Pas aan het einde van het spel mag je het hele park doorkruisen om een aantal bovennatuurlijke bomen in de fik te zetten. Door het park begeef je je te voet of met de auto, maar gezien de omvang van het park is dit laatste het beste alternatief. Helaas is de besturing van de auto's zo slecht en onnauwkeurig, dat je continu tegen van alles opknalt en daarmee direct tot stilstand komt. Als je pech hebt zit je auto ook nog eens muurvast in de omgeving. Echt vrolijk word je er niet van. Waar de Central Park-locatie het hoogtepunt van het spel had moeten zijn, is het nu eerder frustrerend om weer het park te doorkruisen. De hoekjes afzoeken naar leuke plekjes is ook geen aanrader: er is nauwelijks wat te zien, behalve gebrek aan afwerking. En de hoognodige gezondheidsspray is ook nergens te bekennen.Wat dan wel leuk heeft uitgepakt, is de DVD-achtige opzet van het spel. De mogelijkheid om scènes over te slaan is een briljante vondst die het spel veel toegankelijker maakt voor het grote publiek. Ook de doorgewinterde gamers zullen er echter maar al te graag gebruik van maken: sommige scènes in Alone in the Dark zijn namelijk zo frustrerend, dat je ze na een vijftal pogingen liever voor gezien houdt. Dieptepunt wat dat betreft is de race door de straten van New York: tot op de seconde gescript en als je ook maar één stuurfoutje maakt, kun je helemaal opnieuw beginnen. Het is trouwens prettig dat wanneer je een scène overslaat, je een korte recapitulatie van het verhaal krijgt. Helaas gaat die samenvatting slechts tot het begin van een hoofdstuk en niet tot de scène waar je je exact bevindt, waardoor je alsnog iets mist wanneer je binnen een episode een scène vooruitspoelt.

Bovenstaande kritiek is echter marginaal bij het grootste minpunt van Alone in the Dark: de besturing. Deze rammelt namelijk fundamenteel aan alle kanten. Vooral vanuit het standaard derdeperoonsperspectief is het erg lastig om Edward goed en wel door de omgeving te manoeuvreren. In nauwe ruimtes moet je hem eerst bijdraaien en dan naar voren sturen. Dit gaat met hetzelfde pookje, dus als je deze iets te schuin houdt, dan zal hij draaien en lopen tegelijk.  Het is een heel gepriegel om jezelf soms goed te positioneren om een hendel over te halen of een voorwerp op te pakken. Je kunt ook overschakelen naar een eerstepersoonsperspectief en hoewel dit beter voelt, bedient het lang niet zo goed als een doorsnee shooter. Vooral als je tussen twee objecten doorloopt beweeg je erg haperend, alsof je van de ene naar de andere plek wordt geteleporteerd. Ook ziet sommige ogenschijnlijk prachtige locaties er vanuit dit standpunt ineens een stuk minder uit. Het vechten vanuit derdepersoonsperspectief is trouwens ook rampzalig. Je zwaait objecten rond met de rechter analoge stick, maar dit luistert vrij nauw waardoor Edward soms niet of heel lafjes zal slaan. Je objecten bewegen precies zoals je de stick beweegt, dus je moet heel snel bewegen wil je enige impact hebben. Ander probleem is dat je dwars door vijanden heenslaat wanneer ze bijvoorbeeld net opstaan. Pas als ze weer 'actief' zijn kun je ze raken. Sla je dus net iets te vroeg, dan slaan zij jou. Niet omdat jou slag fysiek niet had gekund, het is voor het spel te ingewikkeld om de vorige animatie te onderbreken. Erg slordig en irritant. De besturing is niet alleen stug, hij is ook nodeloos ingewikkeld. Vooral in combinatie met het complexe inventarisscherm en de beperkte inventarisruimte, ben je met simpele handelingen soms erg lang bezig. Wanneer je bijvoorbeeld jezelf wil helen en je komt ergens een kastje met gezondheidsprullaria tegen, dan zul je eerst plek moeten maken in je inventaris om deze dingen op te kunnen pakken. Vervolgens ga je in een speciale heelmode waarin je wond voor wond met een spuitbus of verband moet behandelen. Daarna is er weer plek in je inventaris om de zojuist weggegooide voorwerpen in te stoppen. Iets wat bij andere games met één druk op de knop kan, duurt hier al snel een minuut. De eerste keer lijkt het leuk, zo wond voor wond jezelf beter maken, maar uiteindelijk snap je waarom andere games dit wat pragmatischer aanpakken. Maar buiten dit alles, is Alone in the Dark ook nog eens enorm buggy. Edward staat regelmatig half in de omgeving of loopt tegen onzichtbare muren aan en valt door de grond wanneer hij sterft. Soms verschijnen voorwerpen uit het niets, even later zakt de framerate tot een dieptepunt. En dan zijn er nog bugs die de gameplayervaring echt in de weg zitten. Zo gooide ik een explosieve fles richting een deur om hem kapot te schieten. Bleek mijn wapen leeg te zijn – het spel herlaadt namelijk niet als hij leeg is, maar pas als je dan nog een keer schiet. Even de fles oppakken en opnieuw proberen, zou je denken, ware het niet dat de fles dwars door de deur was gevlogen. Met als gevolg dat ik weer heel Central Park kon afschuimen op zoek naar een nieuwe fles. En toch wil je Alone in the Dark op de een of andere manier sympathiek vinden. De makers hebben duidelijk geprobeerd een leuk spel te maken, ze zijn zeer innovatief geweest, normaal dingen die we maar al te graag belonen. Er zitten een paar erg toffe scènes in het spel ook, vaak scènes waarin niet gevochten hoeft te worden maar waarin verhaalelementen aan het licht komen of een goed uitgedachte puzzel. Maar telkens wanneer het spel zich van de goede kant lijkt te laten zien, komt er een gruwelijk irritante puzzel of een gevecht waarin je nauwelijks wordt voorzien van voorwerpen en kogels om het er enigszins levend vanaf te brengen. Daar komt bij dat het spel eigenlijk ook zonder alle problemen niet briljant was geweest. Was de besturing wel goed geweest, waren alle innovatieve ideeën wel tot hun recht gekomen, dan was het verhaal nog steeds niet wereldschokkend. Eerder ietwat clichématig, met een aantal tenenkrommende one-liners en een paar irritante personages. Vooral Sarah kun je soms wel neerschieten wanneer ze weer loopt te mekkeren over je rijvaardigheid, terwijl je jezelf sowieso al zit op te winden over de besturing van de auto's. Later in het spel komt het verhaal wel wat beter op gang, het is alleen de vraag of je zover zult komen.