Voor het starten van een nieuwe game, want dat moet wel gebeuren als de nieuwe content aangebroken wordt, krijgen spelers gelijk een aantal opties voorgelegd. De eerste basistutorial is helemaal over te slaan en standaardtips kunnen uitgezet worden. Een eerste stapje om de veteranen zo snel mogelijk bij de nieuwe content te laten komen.
Daarnaast kunnen spelers al rap beginnen met het produceren van cybernetisch of genetisch aangepaste soldaten, omdat Meld als valuta wordt geïntroduceerd vanaf de eerste mi ie. Bij elke terror-, abduction- of crash site-mi ie, is het vinden van Meld nu een nevendoel. Het lijkt echter niet mogelijk om zowel Cybernetics als Genetics ten volste te benutten. Het proberen te balanceren van de twee leidt al gauw tot een trage ontwikkeling, terwijl er genoeg Meld is als er gericht wordt op één van de twee takken. Na een aantal uur speeltijd is het dan ook niet vergezocht om twee krachtige Mec's tot de beschikking te hebben terwijl er nog geen cent in Cybernetics gestoken is, of vice versa.
Dit is maar goed ook, want Mec's en Cybernetische soldaten zijn niet bepaald slappe happen. Mec's kunnen dienen als enorme vuurvangers die ook veel schade uitdelen, terwijl cybernetische soldaten omgetoverd kunnen worden in snelle, lenige sluipmoordenaar die niets meer dan een schaduw zijn voor de nietsvermoedende Sectoids. Omdat spelers worden gedwongen keuzes te maken tu en de twee is er helaas niet veel ruimte om te experimenteren, maar de balans is er wel. Zo worden spelers doorgaans gedwongen om bedachtzame keuzes te maken, zonder het slagveld zomaar te kunnen overrompelen.
Nieuwe maps
Spelers komen ook gelijk in aanraking met de nieuwe maps, wat de game erg verfri end laat aanvoelen. Van een verlaten boerderij, tot een jaren vijftig diner en ondergesneeuwde havens. Stuk voor stuk zijn deze leuk om te ontdekken, en zorgen voor de nodige afwi eling dat ontbrak aan het origineel.
Ze zijn echter nog steeds niet contextgevoelig. Een jaren vijftig diner tegenkomen tijdens een mi ie in Azië voelt misplaatst, en haalt spelers mogelijk uit de ervaring. Gelukkig draait het in XCOM meer om level design dan uiterlijk en context. Daarin zijn de heren bij Firaxis wederom geslaagd. Een map waarin een ufo is neergestort, dwars door een paar gebouwen, biedt bijvoorbeeld erg veel plekken om met snipers de hoogte in te gaan dankzij kapotte trappen en ingestorte plafonds, terwijl het puin op de grond de grondtroepen goed dekt. De kwaliteit is vanouds, maar dan simpelweg meer ervan.
Wachten op Exalt
Het duurt echter wel even voordat spelers voor het eerst in aanraking komen met de Exalt, een paramilitaire organisatie wiens doel het is om XCOM omver te werpen. Dat is jammer, want het is pas hierna dat Enemy Within daadwerkelijk toont wat het in zijn mars heeft.
Het neerhalen van de Exalt begint namelijk met het vinden van de organisatie, dat alleen gebeurt als je een Intel Scan uitvoert die per keer 50 credits kost. Vervolgens moet één soldaat op pad gestuurd worden om ze te identificeren. Deze is even onbruikbaar, dus lukraak de beste man inzetten is af te raden. Pas daarna kan er een team soldaten op uitgestuurd worden om deze cel van de organisatie neer te halen. Als klap op de vuurpijl zijn het sluwe vijanden die zich niet gedragen zoals de bekende buitensaardse wezens. Ze helen elkaar, maken slimmer gebruik van explosieven en doen vaak hun uiterste best om soldaten te besluipen. De kans dat er tijdens een gevecht met de Exalt iemand het loodje legt is dan ook stukken groter.
De strijd aangaan met de Exalt is tijdrovend, risicovol voor je manschappen en kost ook nog eens geld om te doen. Doe dit echter niet, en Exalt saboteert onderzoeksproce en en het bouwen van nieuwe faciliteiten, wat uiteindelijk nog veel meer kan kosten. Iets dat de campagne tegen de buitenaardse wezens zwaar kan ondermijnen. De wi elwerkingen tu en de twee campagnes en de invloed die ze hebben op elkaar maken de Exalt de meest impactvolle toevoeging van Enemy Within.
Een schone zaak
Twijfelaars die zich niet hebben gewaagd aan het origineel hebben na het verschijnen van Enemy Within geen excuus meer. De doorgewinterde XCOM-fanaat dient de eerste zes tot tien uur genoegen te nemen met nieuwe typen soldaten en nieuwe maps. Mits ze doorzetten, staat er spelers wat moois te wachten. Geduld is een schone zaak. Enemy Within is daar het beste voorbeeld van.