We willen niets afdoen aan de impact en innovatie van met name het (echte) eerste deel uit de serie. Wolfenstein 3D was een fantastische knalgame. Maar dat was het dan ook: een knalgame. In de latere delen – met Return to Castle Wolfenstein als hoogtepunt – werd geëxperimenteerd met de roots en werd de gameplay verrijkt met puzzels, een fantastische multiplayer en andere variabelen. Toch stond de verhaalvertelling - hoe onrealistisch dat verhaal dan ook moge zijn - nooit het hoogst in het vaandel.

Aangrijpender en persoonlijker

Ook de allerlaatste Wolfenstein was niet per se slecht, maar had meer gemeen met Wolfenstein 3D dan waarschijnlijk de bedoeling was. De experimentele wapens sloegen er af en toe in de gameplay naar een hoger niveau te tillen, maar uiteindelijk was ook Wolfenstein (2009) niet veel meer dan een typische 'schiet-op-iedere-nazi-die-je-pad-kruist'-game. Hoe anders is Wolfenstein: The New Order, dat aan de hand van mijn speelse ie juist het tegenovergestelde verwezenlijkt.

De speelse ie duurde ongeveer drie kwartier. Het is lastig de hoogtepunten samen te vatten (spoilers!), maar ze illustreren elk hetzelfde: de avonturen van BJ Blazkowic zijn aangrijpender en persoonlijker dan je van de serie gewend bent. Het is heel duidelijk dat MachineGames toewerkt naar een hechte band met het hoofdpersonage. Je zult zien waardoor de protagonist is gevormd en waarom hij zint op wraak. En dat is een flinke prestatie, zeker gezien de ridicule opzet van het narratief.

Filmisch

De Gamescom-demo begint geheel naar Wolfensteins traditie bij een nazifort. Hangend aan een touw beklimmen we de voorkant van het gebouw. Een bommenwerper boort zich uit het niets in een verdieping boven ons. We ontwijken de naar beneden vallende brokstukken en vervolgen onze klimtocht. Uit die eerste seconden is direct op te maken dat The New Order een erg filmische game is, die bij vlagen doet denken aan The Darkne .

Daar geeft ook de rest van de demo blijk van. De pacing is sterk en de fijne schietactie (het knalt heerlijk weg) wordt kundig afgewi eld met korte, welgetimede scripted events. Na veel bondige confrontaties met nazisoldaten is het aan BJ en zijn team het kasteel te doorspeuren naar een mysterieuze nazigeneraal. Uit het niets zakken ze door de grond. Ze belanden op de vloer van een klinische kamer, waar opengereten lichamen klaarliggen op de operatietafel.

Het bloederige tafereel wordt snel verstoord door enkele bizarre (niet te spoilen) ontwikkelingen. Niet veel later komen de muren letterlijk op BJ en zijn nog levende collega’s af. We kijken naar links, waar het nare, mismaakte gelaat van de generaal ons glimlachend aanstaart door het raampje in de deur. Zijn blik gaat door merg en been. De muur komt te dichtbij en het scherm kleurt zwart.

Nazi’s in 1960

BJ is niet dood, maar na wat volgt in de game zou hij dat wel moeten zijn. Hij ziet vreselijke dingen, moet onder dwang van de generaal een meer dan moeilijke keuze maken en wordt tijdens zijn ontsnapping geraakt door een stalen scherf. Voor dood blijft hij achter. De Poolse doctoren die hem vinden verklaren hem hersendood. In een rolstoel wordt BJ afgevoerd naar het gekkenhuis. Jaar na jaar gaat voorbij, maar opgesloten in zijn lichaam en rolstoel ziet BJ hoe de nazi’s steeds maar langskomen en patiënten opeisen.

Als BJ bijkomt, alle nazi’s in het gebouw uitmoordt, zoekt naar een verklaring en uit is op wraak, is het 1960. De Duitsers hebben tijdens de Tweede Wereldoorlog aan het langste eind getrokken. Het is jammer dat we vervolgens niet verder kunnen spelen, want juist dat scenario vinden wij zo intere ant. Wat voor effect heeft dit op de wapens en de vijanden? Vervalt de game na het geweldige begin in standaard schietactie? Hoe zit het met de generaal die jou het leven zo zuur heeft gemaakt?  Schiet het verhaal uiteindelijk niet door in het belachelijke en fictieve?

Leve Starbreeze Studios!

Het narratief is met name in veel schietspellen zelden origineel of boeiend. Veelal zijn gameverhalen al vergeten voordat ze zijn uitgespeeld. Dus wellicht lijken de antwoorden op die vragen minder boeiend dan wij impliceren. Mi chien geldt dat ook wel voor de gameplay die we omschrijven. Maar is er één feit dat veel te hopen geeft, zo niet alle twijfel zou moeten wegnemen.

Enkele alinea’s hierboven haalden we al The Darkne aan, een van de meest ondergewaardeerde titels van de vorige consolegeneratie. De vele overeenkomsten met The New Order zijn geen toeval. Ontwikkelaar MachineGames bestaat uit alle belangrijke oud-medewerkers van Starbreeze Studios die naast The Darkne ook verantwoordelijk waren voor die andere ondergewaardeerde titel, Riddick: Escape from Butcher Bay.

Dat wetende, zou de simpele gameplay die we omschrijven nu opeens een stuk indrukwekkender moeten klinken. Wie weet hoe goed The Darkne en Riddick zijn, weet dat hij nu enthousiast kan worden. De pacing, de actie, de verhaalvertelling: alles ademt dezelfde kwaliteit als we van die andere studio in zijn hoogtijdagen gewend waren. En als MachineGames die kwaliteit gedurende de gehele game weet te handhaven, zal niemand er rouwig om zijn dat The New Order enkel een singleplayermodus kent.