De Ultimate Team-modi van EA Sports, ook die in bijvoorbeeld Madden en NHL, leverden de uitgever annex ontwikkelaar in het boekjaar 2016-2017 al 800 miljoen dollar op. Destijds kondigde EA-topman Blake Jorgensen aan zulke spelsystemen te willen overhevelen naar games als Battlefront. De rest is geschiedenis: door die beslissing zou uiteindelijk drie miljard dollar van het aandeel Electronic Arts verdampen. Alle paniek terzijde: binnen de sportgames van EA blijft ‘pakjes openen’ een onuitwisbaar begrip. Gratis of tegen betaling; het lootbox-achtige systeem is de ruggengraat van FIFA Ultimate Team en een gigantische pijler van het verdienmodel van EA Sports-games.

Het principe is simpel: maak je eigen droomteam door pakjes te openen met spelers en handige items, die je ook kunt kopen en verkopen op de online handelsmarkt. In grote lijnen blijft die opzet van Ultimate Team in Fifa 19 hetzelfde. Het wordt iets makkelijker om de items en spelers uit een geopend pakje meteen te verwerken of te verkopen. Dat doe je nu door te flicken met het rechterpookje. De grootste toevoeging schuilt nu echter in een nieuwe modus: Division Rivals. Deze nieuwe toernooiopzet telt meerdere manieren om punten bijeen te sprokkelen, zowel op wekelijkse als dagelijkse basis.

Je speelt kwalificatieduels. Des te beter je speelt, des te hoger je wordt ingedeeld en des te beter de beloningen zijn. In totaal zijn er tien divisies, maar ook binnen de divisies zijn er verschillende gradaties. Van de beloningen die je na een week krijg voorgeschoteld mag je zelf kiezen welke je prefereert. En, niet onbelangrijk: als je je niet kwalificeert voor het eindtoernooi dat er in Fifa 19 nog steeds is, is het wel mogelijk om naar de wedstrijden te kijken van de spelers die dat wel hebben gedaan - zowel live als op een later tijdstip. Het lijkt er op dat Ultimate Team in Fifa 19 meer naar voren wordt geschoven als dé competitieve modus in de game.

Daarnaast zijn de animaties van het openen van pakjes aangepast. Een fantastische voetballer vinden in een Ultimate Team-pakje in Fifa 19 ziet er ongeveer zo uit: sirenes gaan af, confetti komt omlaag dwarrelen, vuurwerk spat uit elkaar. Plots rent hij voorbij, te snel om te kunnen zien wie het is. Vervolgens openen de deuren van het pakje. Daar leunt hij tegen de boarding: Neymar. Hij is vele tonnen waard op de markt in Ultimate Team: van dat geld, van maar één speler, kunnen Ultimate Team-spelers met gemak een eigen sterrenteam samenstellen. Het is duidelijk dat EA Sports er alles aan doet om je dat visueel te laten weten.

Ultimate Team is verslavend, het stimuleert het openen van nieuwe pakjes - als het aan EA Sports ligt natuurlijk het liefst door de portemonnee te trekken. Hardop wordt dat niet uitgesproken, maar die hele milde pay-to-win-opzet hoort nou eenmaal een beetje bij Fifa Ultimate Team. Ja, het kopen van pakjes is een loterij, en ja, de kansspelautoriteit heeft de mogelijkheid of wellicht zelfs de verplichting in te grijpen, maar eveneens: Fifa Ultimate is de meest populaire modus in het spel, en spelers worden niet verplicht geld uit te geven, al is het rendement dan wel veel hoger.

En ja, natuurlijk kunnen spelers in die pakjes weer nieuwe Icons vinden, onder wie Cruijff en Seedorf, maar ook Gerrard, Lampard, Eusébio, Makélélé, Rivaldo en Cannavaro. De spelers zijn nieuw, het ethische vraagstuk blijft. In dat opzicht heeft EA de schijn tegen.

Een andere modus die wordt aangepakt is Kick-off, het equivalent van ‘eventjes snel een potje Fifa doen’. Vooralsnog heeft de Kick-off-modus weinig betekenis gehad binnen de serie. Dat moet met Fifa 19 gaan veranderen, mede omdat Kick-off vaak de modus is waarin je het uitvecht tegen bijvoorbeeld je kroost, broertjes, zusjes of huisgenoten. Het is de bedoeling dat Kick-off de statistieken van alle spelers op een console gaat bijhouden door middel van templates die je zelf kunt instellen.

Door de juiste profielen aan de juiste controller toe te wijzen wordt alles bijgehouden. Wie als wie speelt, wie er het vaakst scoort, wie het vaakst wint, hoe een speler het veld bezet, ga zo maar door. Deze data wordt opgeslagen in de cloud die is gelinkt aan bijvoorbeeld je Xbox Live-gamertag of PSN-account. Zo is het mogelijk de data mee te nemen naar de PlayStation 4 van een maat door simpelweg in te loggen. Op die manier hoeft er nooit bewijs van winst of verlies verloren te gaan, wat weer ellenlang gediscussieer scheelt in de kroeg.

Onlangs schreven we al dat de game de Champions League en Europa League toevoegt. Binnen die setting van een hoofdtoernooi, zoals de Europa League-finale, is nu ook een potje Kick-off te spelen. Dat geldt overigens ook voor de finale van bijvoorbeeld de FA Cup of een beslissend duel binnen de MLS. De unieke presentatie, zoals de vormgeving van de menu’s en de reacties van het publiek, zijn uiteraard in Kick-off verwerkt. Het is een aardig kleinigheidje, net als enkele nieuwe variaties op normale modi.

Kick-off staat spelers nu in staat om de spelregels van het voetbal compleet naar eigen hand te zetten. Zo kun je potjes Fifa spelen waarin alleen afstandsschoten tellen als doelpunten, maar ook potjes waarin geen spelregels gelden en je dus geen rode of gele kaarten kunt krijgen. Ook is er een Survival-modus toegevoegd, waarin er bij ieder doelpunt dat je scoort een speler van je team van het veld wordt gehaald. Leuk, voor even, want onze ervaring is dat Fifa vooral leuk is als een gebalanceerde graadmeter. Binnen dat competitieve spectrum is er meestal maar beperkte ruimte voor schijtlolligheid als ‘geen spelregels’. De eerste keer is het leuk, de derde keer is het vermoeiend.

We zijn best enthousiast over de nieuwe Fifa, maar als je wilt weten waarom, moet je vooral de vorige preview lezen. Het is de gameplay die het meest lijkt te profiteren van de wijzigingen aan de jongste telg. Fifa Ultimate Team blijft een grillige graadmeter van skill, gezien geld uitgeven nog altijd het meest en snelst loont - los van de ethische vraagtekens, en de wijzigingen aan Kick-off lijken nog iets te simpel om te enerveren. Nee, het is vooral het veldspel waarmee Fifa 19 enthousiasmeert.

Fifa 19 is vanaf 28 september beschikbaar voor PS4, Xbox One en pc.